آدنوم چیست و چه تاثیری بر اندام های مختلف می گزارد
هر سلول در بدن ما انسان ها دارای یک سیستم کاملا تنظیم شده است که نیاز به رشد و بلوغ دارد و در نهایت مرگ را تعیین می کند. تومورها و سرطان ها زمانی اتفاق می افتند که این کنترل را از دست بدهند و به طور غیر عادی شروع به تقسیم و تکثیر شوند. یکی از این بیماری ها آدنوم است که در ادامه بیشتر با این بیماری آشنا می شویم.
آدنوم چیست؟
این بیماری (Adenoma) یک تومور خوش خیم غیر سرطانی است که از بافت اپیتلیال شروع می شود، بافتی که غدد و اندام ها را می پوشاند. این تومور به آرامی رشد می کند و مانند قارچ های کوچک با ساقه است، همچنین بیشتر در اندام های غده ای رشد می کند. لازم به ذکر است که اندام های غده ای هورمون تولید و آزاد کرده و هورمون ها هم بسیاری از عملکردهای بدن را تنظیم می کنند. این بیماری ممکن است در دیگر قسمت های بدن هم رشد کند.
انواع مختلف این بیماری
- آدرنال در امتداد غدد فوق کلیوی رشد می کند: آدنوم آدرنال بسیار شایع است و بیشتر در شکم دیده می شود. این مورد یک تومور است که غالبا کوچک و بدون علامت ایجاد می شود که از لوله های کلیه به دست می آید.
- بعضی از پولیپ های روده بزرگ: این نوع بسیار شایع است که معمولا در کونولوسکوپی دیده می شود و تمایل به بدخیم شدن دارد و موجب سرطان روده بزرگ خواهد شد.
- پاراتیروئید در امتداد غده پاراتیروئید رشد می کند: غده پاراتیروئید ممکن است به مقدار نامناسب بالایی هورمون پاراتیروئید ترشح کند و باعث هیپرپاراتیروئیدیسم اولیه شود.
- هیپوفیز در امتداد غده هیپوفیز رشد می کند: هیپوفیز در 10 درصد بیماران عصبی دیده می شود و بسیاری از آنها بدون تشخیص باقی می مانند. معمولا درمان آن جراحی است. بیشتر در زنان و در دوران بارداری تشخیص داده می شود. علائم آن هم مواردی مثل: سردرد، مشکلات بینایی، افزایش وزن، بی نظمی قاعدگی و عدم تحمل گرما هستند.
- پلئومورفیک در امتداد غدد بزاقی رشد می کند: بیشتر تومورهای غدد بزاقی خوش خیم هستند، یعنی سرطانی نیستند و به بقیه اندام های بدن انتقال پیدا نمی کنند. این تومورها تقریبا هرگز تهدید کننده زندگی نخواهند بود.
علائم بیماری آدنوم
اگر این بیماری کوچک باشد، ممکن است هیچ علائمی نداشته باشد. علائم این بیماری بستگی به محل ایجاد شده دارد و می تواند بسیار متفاوت باشد.
به صورت کلی علائم آندوم بزرگتر شامل موارد زیر هستند:
- شکم درد
- خستگی
- سردرد
- نارسایی کمبود آهن
- ضعف عضلانی
- حالت تهوع یا استفراغ
- خونریزی از رکتوم
علت به وجود آمدن آدنوم
تقریبا علت دقیق به وجود آمدن این بیماری مشخص نیست. عواملی که در خطر ابتلا به این بیماری تاثیر می گذارند، عبارت اند از:
- سن: بزرگسالان 30 تا40 سال بیشتر در معرض بیماری از نوع هیپوفیز هستند.
- پیشینه قومی: مردمان یهودی بیشتر از قومیت های دیگر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
- جهش های ژنی
- بیماری های ژنتیکی
- جنسیت: زنان 2 برابر مردان بیشتر در معرض بیماری ابتلا به این بیماری از نوع پاراتیروئید هستند.
تشخیص این بیماری چگونه است؟
برای تشخیص این بیماری دکتر جراح یا متخصص غدد معاینه فیزیکی و سابقه پزشکی شما را مورد بررسی قرار می دهد و ممکن است به 1 یا چند آزمایش تصویر برداری نیاز داشته باشید. مانند سی تی اسکن، اسکن MRI یا اسکن PET.
پزشک شما ممکن است نمونه برداری از آدنوم را تجویز کند. در این نمونه برداری پزشک یک نمونه بافت کوچک را برای ارسال به آزمایشگاه می گیرد، آزمایشگاه تجزیه و تحلیل کرده و وجود این بیماری را رد یا تایید می کند.
درمان بیماری مورد نظر
اگر این بیماری از نوع کوچک باشد، هیچ خطری برای سلامتی ایجاد نمی کند و بهترین دکتر جراح شما ممکن است روند (انتظار و دیدن) را توصیه کند. به این روش نظارت هم گفته می شود، یعنی شما سریعا تحت درمان قرار نمی گیرید. در عوض به صورت دوره ای با پزشک خود بیماری را پیگیری می کنید. در مراجعه های بعدی پزشک شما تشخیص می دهد که این بیماری رشد کرده یا تغییری نکرده است.
اگر این بیماری باعث مشکلات هورمونی بشود، پزشک شما ممکن است دارویی برای کنترل علائم این بیماری تجویز بکند. اگر این بیماری بزرگ باشد و سلامتی شما را تهدید کند، ممکن است پزشک شما جراحی را برای برداشتن آدنوم توصیه کند.
سه نوع درمان برای تومورهای مغزی هیپوفیز وجود دارد:
1.برداشتن تومور یا جراحی.
2.پرتو درمانی با روش اشعه ایکس با دوز بالا برای از بین بردن سلول های تومور.
3.درمان دارویی برای کوچک کردن یا ریشه کن کردن تومور.
آدنوم باید برداشته شود؟
شدت این بیماری بستگی به محل بیماری و اندازه آن متفاوت است. اگر آدنوم کوچک باشد، نیازی به درمان فوری ندارد، ولی اگر بزرگتر باشد یا برای سلامتی بدن مشکل ساز شود، پزشک شما ممکن است جراحی را توصیه کند. اکثرا وقتی این بیماری زود تشخیص داده شود، به سرطان تبدیل نخواهد شد.
کاهش خطر ابتلا به بیماری
بعضی از خطرات این بیماری قابل کنترل نیست. ولی شما می توانید با انجام دادن غربالگری های بهداشتی منظم خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهید. اگر خطر ابتلا به این بیماری برای شما بیشتر است، از پزشک خود بپرسید که هر چند وقت یکبار باید غربالگری را انجام دهید.
با رعایت کردن عوامل زیر می توانید سلامتی خود را بهبود بخشید:
- سیگار نکشیدن
- به مقدار زیادی میوه و سبزیجات و غلات کامل دریافت کردن
- ورزش کردن
- مصرف نکردن الکل
پزشک متخصص بیماری آدنوم کیست؟
بهترین و موثرترین راه درمان برای این بیماری معاینه توسط تیم پزشکی چند نفره است که شامل جراح مغز و اعصاب، متخصص گوش و حلق و بینی یا متخصص غدد (متخصص اختلالات هورمونی) می شوند. برای انتخاب پزشک مورد نظر و گرفتن نوبت می توانید به سایت دکتر با من مراجعه کنید.
کلام آخر
مشکلات و اختلالات در نواحی مختلف بدن ممکن است هر فرد را دچار استرس و اضطراب کند، ولی با تشخیص درست و به موقع توسط پزشکان ماهر می توان از هر گونه خطر و نگرانی جلوگیری کرد.
در این مقاله کوشش شد تا در مورد آدنوم، پیشگیری و راه های درمان آن به صورت کامل توضیح داده شود. همچنین شما می توانید در سایت دکتر با من به اطلاعات سایت، مطب و شماره تلفن های فوق تخصص مغز و اعصاب در تهران یا در سایر شهرها دسترسی پیدا کنید.
منابع:
- https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21477-adenomas#:~:text=What%20are%20adenomas%3F,small%20mushrooms%20with%20a%20stalk.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Adenoma
- https://www.news-medical.net/health/What-is-an-Adenoma.aspx