«فرضیه بهداشت» یک نظریه پیشرو است که به افزایش نرخ تشخیص آلرژی و آسم می پردازد، این نظریه بیانگر آن است که امروزه شرایط زندگی در اکثر کشورها به گونه ای است که کودکان را از رو به رو شدن با میکروب هایی خاص باز می دارد. این میکروب ها در تشخیص محرک های مضر و بی ضرر به بدن انسان کمک می کند و در صورتی که بدن انسان با این میکروب ها مواجه نشود، سیستم ایمنی فرد در تشخیص محرک ها دچار اختلالاتی می شود که انواع مختلف از این بیماری را در پی خواهد داشت.
با ما همراه باشید تا درباره این بیماری بیشتر بدانیم.
آلرژی چیست و چگونه این اختلال به وجود می آید؟
هنگامی که در معرض آلرژن هایی (مواد حساسیت زایی که باعث واکنش های آلرژیک می شوند) نظیر شوره و پوست حیوانات خانگی، گرده گل، خاک و مواد غذایی تحریک کننده قرار بگیرید، سیستم ایمنی بدن شما دچار اختلال می شود و در مقابل این آلرژن ها پادتن هایی تولید می کند و در صورتی که این پادتن ها یک محرک را مضر و خطرناک تشخیص دهند، سیستم ایمنی بدن شما به آن ماده واکنش نشان می دهد، حتی اگر آن محرک برای شما خطری نداشته باشد.
این واکنش می تواند التهاب مجاری تنفسی، دستگاه گوارش، سینوس ها یا پوست شما را به دنبال داشته باشد که به آن آلرژی می گوییم. این عارضه یکی از شایع ترین بیماری های مزمن به شمار می رود که شدت آن در افراد، متغیر است و می تواند در فردی واکنشی جزئی و در فرد دیگر، به صورت آنافیلاکسی ( واکنش شدید بدن که ممکن است زندگی فرد بیمار را تهدید کند) باشد.
تاریخچه این بیماری
کلمنس فون پیرکه، متخصص اطفال واکنش افرادی که واکسن آبله و سرم اسب دریافت کرده بودند را مورد بررسی قرار داد و دریافت که این واکنش در تزریق اول نسبت به تزریق دوم، شدیدتر و سریع تر است. این موضوع سرآغازی برای مفهوم آلرژی شد که در پی آن، کلمنس فون پیرکه مقاله مهم خود را که به شرح ایده این عارضه می پرداخت، در سال 1906 منتشر کرد.
علائم بیماری مورد نظر را بشناسید
این بیماری دارای علائم متفاوتی است که به ماده حساسیت زا بستگی دارد و در افراد مختلف می تواند از خفیف تا شدید متغییر باشد. از جمله تب یونجه که رینیت آلرژیک نیز گفته می شود و عواملی را به دنبال دارد، از جمله:
- خارش چشم ها، بینی یا سقف دهان
- عطسه کردن
- گرفتگی بینی و آبریزش
- چشم های قرمز یا آبکی که التهاب ملتحمه نام دارد.
شایع ترین آلرژن ها
آنتی بادی ها در مقابل برخی محرک ها هیستامین تولید می کنند که این واکنش دفاعی بدن موجب ظاهر شدن علائم این عارضه می شود.
شایع ترین محرک ها عبارتند از:
- داروهایی خاص مانند پنی سیلین یا آنتی بیوتیک های مبتنی بر آن
- نیش حشراتی مانند پشه و زنبور
- عواملی مانند لاتکس که در هنگام تماس فیزیکی با آنها، در گیر حساسیت پوستی می شویم.
- گرد و غبار، کپک، شوره حیوانات و دیگر آلرژن های موجود در هوا
- مواد غذایی حساسیت زا مانند گوجه فرنگی، فلفل، بادام زمینی و … که جلوتر به آنها می پردازیم.
انواع مختلف این بیماری را بشناسید
این بیماری نیز مانند برخی بیماری دیگر انواع متفاوتی دارد که در این بخش به توضیح هر کدام از آنها می پردازیم.
آلرژی پوستی
در بعضی شرایط افرادی که دارای بدن حساس تری نسبت به سایر افراد هستند، به عواملی که هیچ ضرری برای دیگران ندارد، واکنش نشان می دهند.
یکی از این عارضه ها آلرژی پوستی است که به درماتیت، آتوپیک یا اگزما نیز معروف است و قرمز شدن، خارش و پوسته پوسته شدن را به دنبال دارد و از فردی به فرد دیگر نسبت به میزان شدت حساسیت اشخاص به آن، شدید یا خفیف خواهد بود.
لازم به ذکر است که اگر این حساسیت پوستی برجستگی های دردناکی را ایجاد کند، به آن کهیر می گوییم. این مشکل پوستی ممکن است ناشی از انواع مواد شوینده، خوراکی های مختلف، عطر، پلاستیک ها و نور خورشید باشد.
آلرژی فصلی
در حالی که واکنش های خاصی در زمان مشخصی از سال اتفاق افتد و با تکرار همراه باشد، آلرژی فصلی نامیده می شود و عوامل مختلفی مانند خارش، آبریزش بینی، التهابات پوستی، سرفه و عطسه را به دنبال دارد. این نوع از حساسیت عموما در فصل بهار دیده می شود و گاهی اوقات ممکن است تا فصل تابستان ادامه داشته باشد. در فصل پاییز بیشتر، آلرژن هایی مانند گل صدف در ایجاد حساسیت تاثیرگذار بوده و زمستان تنها فصلی است که در آن اکثر آلرژن ها غیر فعال هستند.
رینت آلرژیک
این نوع از حساسیت برخلاف آلرژی فصلی، زمان مشخصی ندارد و می تواند تمام طول سال فرد را درگیر کند. عوامل موثر در تحریک سیستم ایمنی فردی که رینت آلرژیک دارد، عطر و ادکلن، دود دخانیات مانند سیگار، مو و پوست حیوانات خانگی و مواردی از این قبیل را شامل می شود که التهاب و گرفتگی بینی را به همراه دارد.
آلرژی تنفسی
چنانچه حساسیت، مجاری تنفسی و شش ها را هدف گرفته باشد، باعث التهاب نایژه ها و باریک شدن راه های تنفسی می شود که عوارضی مانند صدای خس خس، سرفه های پی در پی و دشواری در تنفس را با خود به همراه دارد و عموما در افراد مسن و کودکان دیده می شود. پیشنهاد می شود در صورت مواجه با این بیماری در کودکان سریعا به فوق تخصص آلرژی کودکان مراجعه کنید.
آلرژی غذایی
سالانه افراد بسیار زیادی در سراسر جهان واکنش های مختلفی نسبت به مواد غذایی حساسیت زا نشان می دهند. به طور کلی هفت نوع ماده غذایی به عنوان مواد حساسیت زای بسیار مهم شناخته شده است، در صورتی که غذاهای بسیار زیادی سبب حساسیت می شوند. در ادامه به معرفی چند نمونه از مهم ترین آنها می پردازیم.
- شیر
- سویا
- گندم
- غذاهای دریایی (ماهی، صدف و میگو)
- تخم مرغ
- دانه ها و مغز ها (بادام زمینی)
- پروتئین های موجود در برخی مواد غذایی
موارد فوق و انواع غذاهای حساسیت زای دیگر می توانند عوارضی مانند تورم لب ها، صورت و گلو، سوزن سوزن شدن در محیط دهان، نبض ضعیف، کاهش فشار خون، سرگیجه یا سبکی سر، رنگ پریدگی، کبود شدن پوست یا حتی آنافیلاکسی شود.
از دیگر انواع این بیماری می توانیم آلرژی به نیش حشرات (ناحیه بزرگی از تورم در محل نیش ایجاد می شود) و حساسیت دارویی را اشاره کنیم.
آنافیلاکسی چیست؟
برخی از انواع این بیماری که ناشی از حساسیت به دارو و مواد غذایی هستند، ممکن است سبب واکنش شدیدی به نام آنافیلاکسی بشوند که در مطالب فوق نیز از آن نام بردیم، این واکنش یک اورژانس پزشکی به شمار می رود که می تواند منجر به مرگ شود.
نشانه ها و علائم آنافیلاکسی عبارتند از:
- نبض تند و در عین حال ضعیف
- کاهش فشار خون
- حالت تهوع
- از دست رفتن هوشیاری
- تنگی نفس شدید
خطرات این بیماری
این بیماری اگر به صورت شدید در فردی ظاهر شود، ممکن است برای زندگی فرد مبتلا تهدید جدی به حساب بیاید. اگر شما به این بیماری مبتلا هستید، امکان شدت یافتن این واکنش در بدن شما زیاد است که در ادامه بروز آنافیلاکسی را همراه دارد و حتی می تواند با درگیر کردن مجاری تنفسی، ابتلای شما به بیماری هایی مانند آسم یا تب یونجه را به همراه داشته باشد.
روش های درمان خانگی
لازم به ذکر است که مراجعه به پزشک متخصص آلرژی، بهترین راه برای تشخیص و درمان حرفه ای به شمار می رود. با این حال، چنانچه شرایط شما اورژانسی نیست و علائم این بیماری شما را کلافه کرده است، می توانید برای بهبودی نشانه ها و علائم آن از برخی درمان های خانگی بهره ببرید.
درمان خانگی آلرژی فصلی
برای درمان این نوع از حساسیت روش های خانگی متعددی تاکنون پیشنهاد شده است، در ابتدا آن افرادی که دچار حساسیت هستند، باید تا حد امکان از خوردن غذاهای سرخ کرده و فرآوری شده، صیفی جات محرک مانند بادمجان، ادویه جات و میوه های حساسیت زا مانند خربزه، کیوی و توت فرنگی دوری کنند. زیرا مصرف این مواد غذایی واکنش های آلرژیک را به همراه دارد و می تواند سبب ایجاد پیش زمینه ای برای بروز حساسیت ها شود. موارد زیر می تواند در پیشگیری و تسکین بیماری شما مفید باشد:
- تمیز نگه داشتن محیط خانه در پیشگیری از این عارضه به شما کمک می کند.
- نوشیدن دمنوش های گیاهی، راهکار بسیار خوبی برای جلوگیری از ایجاد حساسیت ها به حساب می آید.
- استفاده از پیاز برای حساسیت ها مفید است، زیرا پیاز ضد التهاب بوده و خوردن و بوییدن پیاز می تواند حساسیت شما را تسکین بدهد.
- عسل گزینه مناسبی برای بالا بردن مقاومت بدن در مقابل آلرژن ها و محرک ها به حساب می آید.
- زنجبیل برای گرفتگی و التهاب بینی دارویی موثر به شمار می رود.
- مصرف یک الی دو فنجان چای آویشن یا چای سبز برای رفع گرفتگی بینی مفید است.
درمان خانگی آلرژی پوستی
بهترین کاری که می توان برای جلوگیری از حساسیت های پوستی انجام داد، جلوگیری از تماس با محرک های حساسیت زا است.
- جوش شیرین می تواند برای مشکلات پوستی تسکین دهنده مناسبی باشد.
- آلوئه ورا با رطوبت فراوانی که دارد، می تواند خارش های پوستی را بهبود ببخشد.
درمان آلرژی غذایی
بلافاصله بعد از خوردن مقداری از نوعی غذای خاص می تواند باعث ایجاد واکنش سیستم ایمنی بدن بشود. لازم به ذکر است که قبل از مصرف مواد غذایی، برچسب درج شده روی محصول را بخوانید تا از حساسیت زا نبودن مواد تشکیل دهنده آن اطمینان حاصل کنید. اگر پس از مصرف مواد غذایی علائم حساسیت زا را در خودتان مشاهده کردید، پیشنهاد می کنیم به پزشک معالج یا دکتر فوق تخصص آسم مراجعه کنید.
روش های درمان این عارضه توسط پزشک
آلرژی ها می توانند به صورت خفیف تا شدید در افراد گوناگون ظاهر شوند. شدیدترین حالت آن آنافیلاکسی است که در صورت ابتلا به آن و عدم مراجعه به پزشک می تواند زندگی فرد بیمار را تهدید کند و موجب مرگ فرد بیمار بشود. پیشنهاد می کنیم در صورتی که بیماری شما شدت پیدا کرده و موجب مختل شدن زندگی شما شده است، حتما به کلینیک آلرژی تهران یا استان محل اقامت خود مراجعه کنید.
به عنوان مثال پزشک معالج آلرژی، برای تسکین کوتاه مدت التهابات سینوسی و در صورت خفیف بودن آلرژی می تواند استفاده از اسپری را به شما توصیه کند. همچنین اگر نیاز به استفاده از دارو دارید، می توانید به یک داروساز مراجعه کنید تا در شناخت داروی ضد حساسیت مناسب و مصرف آن شما را راهنمایی کند. یکی از شایع ترین و پرکاربردترین داروها برای حساسیت های ضعیف، آنتی هیستامین است.
کلام آخر
به طور کلی آلرژی عارضه ای متداول در میان افراد است که بیشتر انواع آن موقت هستند. فقط تعداد اندکی از آنها به صورت بیماری دائمی همراه فرد باقی می ماند و از آنجایی که غالبا این اختلال حاصل از یک محرک بیرونی است، بهترین راه درمان و پیشگیری از آن شناسایی عوامل و اجتناب از آنها خواهد بود.
در صورتی که امکان مراجعه حضوری به دکتر متخصص آسم را ندارید، می توانید از خدمات فراوان سایت دکتر با من بهرمند شوید، شما می توانید محصولات پزشکی را از این سایت خریداری و تهیه کنید، با برترین متخصصان در هر زمینه ای در ارتباط باشید یا از مشاوره های آنلاین راهنمایی بگیرید.
دیدگاه خود را درج کنید