همه چیز راجع به اختلال عصبی رشد در انسان

ما در سایت دکتر با من در خصوص لیست کامل انواع بیماری های روانپزشکی به صورت جامع صبحت کرده ایم که یکی از این بیماری های شایع، اختلال رشد عصبی است و در این مقاله شما هر آنچه را که به آن نیاز دارید از اطلاعات کامل در خصوص نحوه درمان، علت و شناخت آن بدانید توسط متخصصان نگارش کرده ایم، پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

مقدمه

اختلالات عصبی رشد گروهی از اختلالات هستند که بر رشد سیستم عصبی تأثیر می‌گذارند و منجر به عملکرد غیرطبیعی مغز می‌شوند و ممکن است بر احساسات، توانایی یادگیری، خودکنترلی و حافظه تأثیر بگذارد اما اثرات اختلالات عصبی رشدی تا پایان عمر فرد باقی می ماند. اختلالات عصبی رشد (NDs) انواع اختلالاتی هستند که بر نحوه عملکرد مغز تاثیر می گذارند و رشد عصبی را تغییر می دهند و باعث ایجاد مشکلات در عملکرد اجتماعی، شناختی و عاطفی می شوند.

شایع ترین ND ها اختلال طیف اوتیسم (ASD) و اختلال نقص توجه و بیش فعال (ADHD) هستند.

ND ها معمولاً در طی مراحل رشد شروع می شوند که باعث می شود این بیماری رشد سریع و بیشتر در نوزادان، کودکان و نوجوانان وجود داشته باشند، اما تا بزرگسالی ادامه پیدا کند. یا ممکن است تا زمانی که فرد بالغ شود تشخیص داده نشود. پس بهتر است حتما فرد و یا کودک خود را نزد دکتر روانپزشک و یا متخصص اعصاب و روان در سایت دکتر با من برده و وی را از این شرایط و علائم که در ادامه مقاله توضیح خواهیم داد، مطلع سازید.

انواع اختلال عصبی رشد چیست؟

● اختلال کمبود توجه یا بیش فعالی (ADHD)
● اختلال طیف اوتیسم (ASD)
● فلج مغزی
● اختلالات ارتباطی
● اختلالات سلوک
● ناتوانی های ذهنی
● اختلالات یادگیری
● اختلالات حرکتی رشد عصبی
● اختلالات ارتباطی، گفتاری یا زبانی، اختلال زبان بیانی، اختلال روانی، اختلال ارتباط اجتماعی
● اختلال رشد فکری
● اختلالات حرکتی شامل اختلال هماهنگی رشدی، اختلال حرکتی کلیشه ای و اختلالات تیک (مانند سندرم تورت )
● اختلالات نوروژنتیک
● اختلالات یادگیری خاص، مانند نارساخوانی یا نارسا خوانی
● اختلالات طیف الکل جنینی (FASD)
موارد بالا مهمترین انواع بیماری اختلال عصبی رشدی است که شیوع بسیاری در این حوزه دارد. در صورت داشتن علائم زیر احتمال مبتلا شدن شما به یکی از نوع های بالا وجود دارد. اما تشخیص آن با دکتر روانپزشک است.

علت اختلال عصبی رشد چیست؟

رشد سیستم عصبی به صورتی تنظیم شده است که همه چی در بدن کنترل شده و زمان بندی خاصی دارد و تحت تاثیر برنامه های ژنتیکی و محیط نیز قرار می گیرد. هر گونه انحراف قابل توجه از مسیر رشد طبیعی در اوایل زندگی می تواند منجر به از دست رفتن عصب های مغزی یا غیر طبیعی بودن ساختار مغز یا اتصال عصبی شود. به دلیل پیچیدگی زمانی و مکانی مسیر رشد، علل بالقوه بسیاری برای اختلالات عصبی رشدی وجود دارد که ممکن است نواحی مختلف سیستم عصبی را در زمان‌ها و سنین مختلف تحت تاثیر قرار دهد.

علل ایجاد این اختلال در انسان می تواند شامل: محرومیت اجتماعی، بیماری های ژنتیکی و متابولیک، اختلالات ایمنی، بیماری های عفونی، عوامل تغذیه ای، آسیب فیزیکی و عوامل سمی و محیطی. برخی از اختلالات عصبی رشدی، مانند اوتیسم و سایر اختلالات رشدی فراگیر، به عنوان سندرم های چند عاملی به عنوان علت این بیماری در نظر گرفته می شوند که خود دلایل زیادی دارند که به یک تظاهرات عصبی رشدی خاص تر همگرا می شوند.

۱. محرومیت اجتماعی

محرومیت از مراقبت های اجتماعی و عاطفی باعث تاخیر شدید در رشد مغز و شناختی می شود. مطالعات روی کودکانی که در یتیم‌خانه‌ بزرگ می‌شوند، اثرات عمیق محرومیت اجتماعی و محرومیت زبانی را بر مغز در حال رشد نشان می‌دهد. این اثرات وابسته به زمان هستند. هر چه کودکان مدت بیشتری در این شرایط بمانند، عواقب آن برای آنها بیشتر می شود. در مقابل، فرزندخواندگی در سنین پایین برخی از اثرات نهادینه شدن اولیه (روانشناسی غیرطبیعی) را کاهش می دهد.

۲. اختلالات ژنتیکی ( سندرم داون)

یک مثال برجسته از یک اختلال رشد عصبی تعیین شده ژنتیکی، تریزومی است که به عنوان سندرم داون نیز شناخته می شود. این اختلال معمولاً از یک کروموزوم اضافی ناشی می شود، اگرچه در موارد غیر معمول به سایر ناهنجاری های کروموزومی مانند جابجایی ماده ژنتیکی مربوط می شود. این بیماری با کوتاهی قد، چین‌های اپی کانتال (پلک)، اثر انگشت غیرطبیعی و اثر کف دست، نقایص قلبی، ضعف عضلات (تاخیر در رشد عصبی) و ناتوانی‌های ذهنی مشخص می‌شود (تاخیر رشد فکری).

اختلالات رشد عصبی که از نظر ژنتیکی کمتر شناخته شده اند عبارتند از سندرم X شکننده، که این سندرم X شکننده برای اولین بار در سال ۱۹۴۳ توسط مارتین و بل توصیف شد و افراد دارای سابقه خانوادگی “نقایص روانی” مرتبط با جنسی را مورد مطالعه قرار دادند. سندرم رت، یکی دیگر از اختلالات مرتبط با X، محدودیت های عملکردی شدیدی ایجاد می کند. سندرم ویلیامز به دلیل حذف اندک مواد ژنتیکی از کروموزوم ۷ ایجاد می شود.

۳. اختلال عملکرد سیستم ایمنی

واکنش های ایمنی در دوران بارداری، چه مادر و چه در کودک در حال رشد، ممکن است باعث اختلالات عصبی رشدی شود. یکی از واکنش‌های ایمنی معمول در نوزادان و کودکان، PANDAS یا اختلالات عصبی خود ایمنی کودکان مرتبط با عفونت استرپتوکوک است یکی دیگر از اختلالات کریا سیدنهام است که منجر به حرکات غیر طبیعی بیشتر بدن و عوارض روانی کمتری می شود. هر دو واکنش های ایمنی در برابر بافت مغز هستند که به دنبال عفونت توسط باکتری استرپتوکوک می آیند.

حساسیت به این بیماری های ایمنی ممکن است به طور ژنتیکی تعیین شود، بنابراین گاهی اوقات چندین نفر از اعضای خانواده ممکن است به دنبال یک اپیدمی عفونت استرپتوکوکی یک یا هر دوی آنها را داشته باشند.

۴. بیماری های عفونی

عفونت‌های سیستمیک زمانی که در دوران نوزادی و کودکی انسان اتفاق می‌افتد، می‌توانند منجر به پیامدهای عصبی رشدی شوند، اما نمی‌توان آنها را یک اختلال عصبی اولیه نامید. برای مثال HIV و عفونت‌های سر و مغز، مانند آبسه‌های مغزی، مننژیت یا انسفالیت، خطر بالایی برای رشد عصبی دارند. برای مثال، سرخک می تواند به پان آنسفالیت اسکلروزان تحت حاد تبدیل شود.

تعدادی از بیماری های عفونی می توانند به صورت مادرزادی منتقل شوند (چه قبل از تولد یا در بدو تولد) و می توانند باعث مشکلات جدی تری در رشد عصبی فرد شوند، به عنوان مثال ویروس های HSV ، CMV ، سرخچه (سندرم سرخچه مادرزادی)، ویروس زیکا یا باکتری هایی مانند ترپونما پالیدوم در مادرزادی می تواند این اختلال را به وجود آورند.

همچنین بیماری سیفلیس، که در صورت عدم درمان ممکن است به نوروسیفلیس تبدیل شود. تک یاخته هایی مانند پلاسمودیوم یا توکسوپلاسما که می تواند باعث توکسوپلاسموز مادرزادی با کیست های متعدد در مغز و سایر اندام ها شود که منجر به انواع نقایص عصبی می شود. برخی از موارد اسکیزوفرنی ممکن است به عفونت‌های مادرزادی مرتبط باشد، اگرچه اکثریت آنها دلایل ناشناخته دارند.

۵. اختلالات متابولیک

اختلالات متابولیک در مادر یا کودک می تواند باعث اختلالات عصبی رشدی شود. دو نمونه از این موضوع، عبارتند از دیابت شیرین (یک اختلال چند عاملی ) و فنیل کتونوری (یک خطای ذاتی متابولیسم است). بسیاری از این بیماری‌های ارثی ممکن است مستقیماً بر متابولیسم و رشد عصبی کودک تاثیر بگذارند، اما کمتر رایج است که به‌طور غیرمستقیم کودک را در دوران بارداری تحت تاثیر قرار دهند.

در یک کودک که مبتلا به دیابت نوع ۱ است، می تواند باعث آسیب رشد عصبی در اثر گلوکز اضافی یا ناکافی شود. اگر دیابت به خوبی کنترل نشود، مشکلات همچنان ادامه دارد و ممکن است در دوران کودکی بدتر شود. دیابت نوع ۲ ممکن است قبل از شروع آن با اختلال در عملکرد شناختی مواجه شود.

اگر برای مادر دیابت حاملگی تشخیص داده نشده باشد، جنین غیر دیابتی نیز می تواند در معرض اثرات گلوکز قرار گیرد. دیابت مادر باعث افزایش اندازه تولد می شود و عبور نوزاد از کانال تولد بدون آسیب را برای نوزاد سخت تر می کند یا می تواند مستقیماً نقص های اولیه رشد عصبی ایجاد کند. معمولاً علائم رشد عصبی در دوران کودکی بعدی کاهش می یابد.

بیماری فنیل کتونوری، همچنین به عنوان PKU شناخته می شود و می تواند باعث مشکلات عصبی رشدی در شخص شود و کودکان مبتلا به PKU برای جلوگیری از ناتوانی ذهنی و سایر اختلالات به رژیم غذایی سخت نیاز دارند. در زمان بارداری مادر PKU، فنیل آلانین می تواند بیش از حد توسط جنین جذب شود، حتی اگر جنین بیماری را به ارث نبرده باشد. این می تواند ناتوانی ذهنی و سایر اختلالات ایجاد کند.

۶. تغذیه و اختلال های رشد عصبی مرتبط با آن

اختلالات تغذیه ای و کمبودهای تغذیه ای ممکن است باعث اختلالات رشد عصبی مانند اسپینا بیفیدا و آنانسفالی که بیماری نادری است بشوند که هر دو نقص لوله عصبی همراه با ناهنجاری و اختلال در عملکرد سیستم عصبی و ساختارهای حمایت کننده آن هستند که منجر به ناتوانی جسمی جدی و عواقب عاطفی می شود.

شایع ترین علت تغذیه ای نقص لوله عصبی کمبود اسید فولیک در مادر است و همچنین کمبود ویتامین B که معمولا در میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و محصولات شیر یافت می شود نیز می تواند علت این بیماری باشد.

علاوه بر موارد بالا، کمبود ید نیز، طیفی از اختلالات رشدی عصبی را ایجاد می کند. اعم از اختلال عاطفی خفیف تا ناتوانی شدید ذهنی.
افراط در رژیم غذایی مادر و نوزاد ممکن است باعث ایجاد اختلالات رشد عصبی نیز شود، زیرا برخی از مکمل های غذایی در مقادیر زیاد مصرف آنها کاملا ضرر دارد. به عنوان مثال در سال ۱۹۷۳ KL Jones و DW Smith از دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سیاتل الگویی از نقایص جمجمه صورت، اندام های قلبی عروقی مرتبط با کمبود رشد قبل از تولد و تاخیر رشد را در کودکان مادران الکلی پیدا کردند که اکنون الکل جنینی نامیده می شود. سندرم، همپوشانی علائم قابل توجهی با چندین اختلال رشد عصبی کاملاً نامرتبط دیگر دارد.

۷. آسیب های جسمی

ترومای مغزی در انسان در حال رشد یک علت شایع در خصوص سندرم‌های رشدی عصبی است. ممکن است به دو دسته اصلی، آسیب مادرزادی (از جمله آسیب ناشی از زایمان زودرس بدون عوارض) و آسیبی که در دوران نوزادی یا کودکی رخ می دهد، تقسیم شود. علل شایع آسیب مادرزادی عبارتند از خفگی (انسداد نای )، هیپوکسی (کمبود اکسیژن به مغز) و ضربه مکانیکی در خود فرآیند تولد در جنین باشد. همچنین علاوه بر آن، تعداد فزاینده ای از مطالعات دانشمندان نشان داده است که جفت را با رشد مغز جنین می توان مرتبط دانست.

علائم بیماری اختلال عصبی رشد

با توجه به انواع این بیماری و عللی که در بالا برای آن بیان شد. به طور کلی شخص دارای یک سری علائم در خصوص موارد زیر در بخش های بالا می باشد. یعنی شما بهتر است در ابتدا علل این بیماری را به خوبی بشناسید و سپس با یک سری علائم کلی که در بیماری های این اختلال وجود دارد آشنا شوید.

۱. اختلال در حافظه
۲. اختلال در تکلم و زبان فرد
۳. تغییر در رفتار و اخلاق های شخص که ممکن است که در گذشته آن عادت ها را نداشته باشد.
۴. اختلال در مهارت های حرکتی
۵.اشکال در یادگیری در خصوص زمینه های مختلف
۶. عدم ایجاد مهارتهای اجتماعی و ارتباط با افراد و اجتماع در زندگی شخص
۷. تاثیر مستقیم و تغییر احساسات در فرد نسبت به اشخاص دیگر و یا حتی نسبت به خود

موارد بالا به طور کلی ممکن است همه ی آن یا برخی از آن ها برای فرد به وجود بیاید اما اینکه تشخیص داده شود کدام دسته برای کدام بیماری است این دیگر بر عهده ی روانپزشک و متخصص اعصاب و روان در سایت دکتر با من است.

تشخیص اختلال عصبی رشد چگونه است؟

با توجه به علائم بالا و معاینه ی بالینی توسط متخصص می توان به شناخت و درمان این بیماری در فرد پی برد. در واقع اختلالات عصبی رشدی با ارزیابی وجود علائم یا رفتارهای مشخص در کودک تشخیص داده می شود، معمولاً پس از اینکه والدین، سرپرست، معلم و یا سایر بزرگسالان که مسئول کودک هستند، نگرانی‌های خود را به پزشک مطرح کردند، او می تواند این اختلال را بررسی و به درستی تشخیص دهد.

اختلالات رشد عصبی نیز ممکن است با آزمایش ژنتیک تایید شود. به طور عمومی، عوامل ژنتیکی و ژنومی مرتبط با بیماری با تحلیل کاریوتیپ شناسایی می‌شوند که خود ناهنجاری‌های ژنتیکی مهم بالینی را برای ۵ درصد از کودکان مبتلا به این اختلال مشخص می کند. از سال ۲۰۱۷، تجزیه و تحلیل ریزآرایه کروموزومی (CMA) به دلیل توانایی آن در تشخیص ناهنجاری‌های کروموزومی که کوچکتر هستند، استفاده شده است. کالج آمریکایی ژنتیک پزشکی و ژنومیک و آکادمی آمریکایی اطفال CMA را به عنوان استاندارد مراقبت در ایالات متحده توصیه می کنند.

درمان تشخیص اختلال عصبی رشد

گزینه های درمانی زیادی برای مبتلایان به ND وجود ندارد، اما تحقیقات برخی مداخلات موثر را مشخص کرده است. اگرچه هیچ درمانی برای ND وجود ندارد، اما روش هایی وجود دارد که به مدیریت و مقابله با علائم کمک می کند.

۱. رفتار درمانی

درمان هایی مانند تحلیل رفتاری کاربردی (ABA)، درمان شناختی-رفتاری (CBT)، گفتار درمانی و درمان رشدی همگی برای علائم ND مفید هستند. CBT، روان درمانی، و سایر درمان های رفتاری برای بزرگسالان مبتلا به ND مانند ADHD استفاده می شود. ABA تاثیر قابل توجهی بر رفتار کودکان مبتلا به ND، به ویژه ASD و ADHD دارد.

۲. تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال

تحریک مغناطیسی جمجمه ای مکرر (rTMS) یک درمان تحریک کننده است که معمولاً برای افسردگی استفاده می شود، اما آزمایشات تحقیقاتی، چشم اندازهایی را برای rTMS پیدا کرده اند که مزایایی را برای مبتلایان به NDs ارائه می دهد. در مروری بر مطالعات متعدد، به نظر نمی رسد rTMS هیچ گونه عوارض جانبی شدیدی برای کودکان و نوجوانان مبتلا به NDs نداشته باشد.

درمان rTMS عملکرد و رفتارهای اجتماعی را برای برخی از شرکت کنندگان مبتلا به ASD بهبود بخشید. همچنین در افراد مبتلا به اختلالات تیک نیز این درمان فوایدی زیادی دارد که در آنها درمان به کاهش تیک آنها نیز کمک کرد. متاسفانه، rTMS چشم اندازی را برای افراد مبتلا به ADHD نشان نداد. در برخی افراد باعث تحریک، بیش فعالی و بی توجهی شد. به طور کلی، rTMS این پتانسیل را دارد که یک روش درمانی تایید شده برای چند ND باشد.

۳. دارو درمانی

گاهی اوقات دارو برای کودکان و بزرگسالان مبتلا به ND تجویز می شود. برای ADHD، به طور خاص، پزشکان ممکن است دارویی را برای کمک به مدیریت علائمی مانند بیش فعالی، بی قراری، بی توجهی و غیره تجویز کنند. دارو ممکن است شامل محرک ها، داروهای ضد افسردگی یا سایر داروهای مناسب برای تقویت شناخت باشد.
با این حال، دارو نباید اولین انتخاب در هنگام درمان بیماری های ND مانند ADHD و ASD باشد. متخصصان قبل از مصرف دارو، روش های درمانی و سایر راهکارها را بیان می کنند. برای بیماران اطفال، محققان درمان‌های عصبی رشدی و آموزش والدین را قبل از گنجاندن دارو در روال‌های درمانی پیشنهاد می‌کنند.

۴. طب رایج و جایگزین همراه با ورزش درمانی (CAM)

در این شیوه تغذیه، ورزش بدنی و فعالیت های تفریحی نیز می توانند در مدیریت علائم NDs نقش داشته باشند. ایجاد عادات سبک زندگی سالم برای کودکان و بزرگسالان مبتلا به ND مهم است.
داروهای مکمل و جایگزین (CAM) مانند مکمل‌ها و تمرین‌های ذهن و بدن، مانند طب سوزنی، یوگا و غیره، گزینه‌های دیگری هستند که قبل از تجویز دارو بررسی می‌شوند یا همراه با دارو استفاده می‌شوند.
بزرگسالان مبتلا به ND بیشتر به دنبال این نوع مداخلات هستند. درصد بزرگسالانی که در درمان CAM شرکت می کنند ۳۶-۳۸٪ است، اما تعداد کودکانی که در درمان CAM شرکت می کنند نامشخص است. یک بررسی جمعیتی گزارش داد که ۱۱.۸٪ از کودکان در سراسر جمعیت حداقل یک بار درمان CAM را تجربه کردند، اما این تعداد ممکن است دقیق نباشد. در گزارش دیگری آمده است که میزان کودکانی که به درمان CAM می‌پردازند بین ۲ تا ۵۵ درصد است، اما این گزارش جمعیتی نیست.

۵. تأثیر خانواده ( خانواده درمانی)

زمانی که والدین کودکان یا همسر افراد متوجه شدند که شخص مبتلا به این بیماری است بایستی در کنار وی بماند و در درمان به او کمک کنند. تعداد زیادی از مطالعات نشان دادند که والدین کودکان مبتلا به ND نسبت به آنهایی که کودکان بدون ND دارند، استرس بیشتری را احساس می کنند.
محققان دریافتند که این شکل از استرس می تواند تاثیرات منفی بر سلامت روان والدین داشته باشد، که بیشتر در مادران است. همچنین به نظر می رسد که در صورت استرس بیش از حد نیز می تواند بر ازدواج آنها در آینده تاثیر منفی داشته باشد.

این عوامل باعث می‌شوند که والدین برای مدیریت و مقابله با استرس ناشی از مراقبت از کودک مبتلا به این بیماری، از جمله اقدامات کاهش استرس ذهن آگاهی، مشاوره ازدواج، مدیتیشن و غیره، مداخلات مثبتی را انجام دهند. مطالعات نشان داده است که این مداخلات در کاهش استرس و تحکیم ازدواج والدین موثر است.

نتیجه گیری

ما در این مقاله در خصوص بیماری اختلال رشد عصبی که یکی از انواع بیماری های اعصاب و روان است؛ صحبت نموده ایم تا هرچه بیشتر در خصوص آن آگاهی های لازم را پیدا نمایید. به همین جهت بهتر است که شما حتما هر آنچه نیاز است تا در خصوص اختلال رشد عصبی بدانید را مطالعه و سپس از متخصص روانپزشکی یا روانشناس معروف تهران در سایت دکتر با من نوبت اخذ نمایید.

شیوه ی اخذ نوبت آنلاین بدین شکل است که شما وارد سایت می شوید و در آنجا نام متخصص و روانپزشک خود را جستجو نموده و لیست کامل و یا پروفایل خود دکتر را می توانید مشاهده کنید. سپس وارد آن شده و به صورت آنلاین نوبت خود را اخذ و ثبت نمایید و با توجه به ساعات و روز مشخص شده به پزشک مراجعه نمایید.

منابع

● https://www.dignityhealth.org/las-vegas/services/neurological-care/neurodevelopmental-disorders
● https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7365295/
● https://wmich.edu/unifiedclinics/aboutasd
● https://www.mcri.edu.au/research/strategic-collaborations/flagships/neurodevelopment
● https://www.hindawi.com/journals/ijg/2017/7526592/?utm_source=google&utm_medium=cpc&utm_campaign=HDW_MRKT_GBL_SUB_ADWO_PAI_DYNA_JOUR_X_Partners_Others&gclid=CjwKCAiA0cyfBhBREiwAAtStHErVfpD2hIr0nhXd57Yhe3eRMTqAqDTYUsq1Ryg2MnAiEEwbP2eUyBoCYUQQAvD_BwE
● https://dldandme.org/what-is-a-neurodevelopmental-disorder/
● https://neuronup.us/cognitive-stimulation-news/neurodevelopmental-disorders/neurodevelopmental-disorders-concept-types-and-treatment/
● https://www.nature.com/articles/s41380-022-01876-1