آکنه ، علائم، پیشگیری و راه های درمان آن: آکنه یک مشکل پوستی است که با ظاهر جوشهای قرمز و قهوهای روی پوست صورت همراه میشود. این مشکل معمولاً به علت افزایش تولید چربی در پوست و التهاب پوستی رخ میدهد. آکنه میتواند در افراد مختلف و در سنین مختلفی اتفاق بیفتد. در این مقاله، به بررسی آکنه، علائم آن، راههای پیشگیری و روشهای درمان آن میپردازیم.
تاریخچه آکنه از قدیم تا امروز
آکنه یک مشکل پوستی قدیمی است که تاریخچهای طولانی دارد و تاثیرات آن بر روی انسانها تاکنون مشاهده میشود. در ادامه، به تاریخچه آن از دورانهای قدیمی تا امروز پرداخته خواهد شد.
دورانهای قدیمی:
آکنه به عنوان یک مشکل پوستی در دورانهای قدیمی نیز شناخته شده بود. اطلاعات تاریخی نشان میدهد که اقداماتی برای درمان در سدههای قبل از میلاد انجام میشد. برخی روشهای سنتی مانند استفاده از گیاهان دارویی به عنوان درمان طبیعی مورد استفاده قرار میگرفت.
دوران میانه:
در دوران میانه، تاکید بر طب سنتی و درمانهای گیاهی افزایش یافت. مورخان و پزشکان معروف مانند ابن سینا روشهای درمانی برای مشکلات پوستی توصیه میکردند. همچنین، برخی آییننامههای بهداشتی توسط امپراتوریها و تمدنهای باستانی تنظیم شد تا به بهبود وضعیت پوست انسانها کمک کنند.
دوران مدرن:
در دوران مدرن با پیشرفت علم و پزشکی، روشهای درمانی پیشرفت کرد. داروها و محصولات پوستی خاصی برای کنترل آکنه توسط شرکتهای داروسازی تولید شد. علاوه بر این، تحقیقات علمی بر روی علتها و عوامل موثر در ظهور آکنه انجام شد و توصیههای بهداشتی به روز شد.
دوران معاصر:
در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم، تکنولوژی و تحقیقات در زمینه پوست و آکنه به اوج خود رسید. انواع مختلف درمانهای پوستی مانند لیزر و تکنولوژیهای پیشرفته دیگر برای کنترل و درمان توسعه یافت. همچنین، توصیههای بهداشت پوستی و تغذیه سالم اهمیت بیشتری پیدا کردند.
آکنه از دورانهای قدیم تا امروز یک مشکل پوستی معروف بوده و تلاشهای مستمری برای درمان و پیشگیری از آن انجام شده است. تحقیقات علمی و تکنولوژی پزشکی مدرن به بهبود شرایط افراد مبتلا به این بیماری کمک کرده و توصیههای بهداشتی بهتری فراهم آوردهاند.
آمار آکنه در جهان
آکنه یک مشکل پوستی رایج است که تقریباً ۹.۴ درصد از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار میدهد و بیشترین شیوع آن در نوجوانان را مشاهده میکنیم. این مشکل حدود ۹۰ درصد از مردان و ۸۰ درصد از زنان را در تمام اقوام و نژادها تحت تأثیر قرار میدهد.
میزان بروز آکنه در کشورهای اروپای غربی و کشورهای با درآمد بالا در آسیا و اقیانوسیه و شرق آسیا به شدت مشهود است. باید توجه داشت که در سه دهه اخیر، نرخ ابتلا به این بیماری در بسیاری از کشورها به جز ایالات متحده آمریکا، لهستان، آلمان و نیوزلند به طرز چشمگیری افزایش یافته است.
راه های تشخیص آکنه چیست؟
تشخیص معمولاً توسط پزشک یا داروساز انجام میشود. این تشخیص میتواند بر اساس بررسی جسمی و نگاه کلی به پوست فرد یا بر اساس نشانهها و علائم آکنه انجام شود. در زیر راههای تشخیص آمده است:
بررسی جسمی: پزشک ممکن است پوست شما را با دقت بررسی کند تا نوع و شدت آکنه را تشخیص دهد. این شامل بررسی نوع جوشها (سفید یا سیاه)، میزان التهاب و التهابات پوست، و محل ظهور آکنه میشود.
مصاحبه با بیمار: پزشک ممکن است سوالاتی در مورد تاریخچه آکنه شما، علائم همراه، رژیم غذایی، عوامل استرسزا، و محصولات آرایشی که استفاده میکنید، بپرسد.
آزمایشهای تشخیصی: در موارد خاص، پزشک ممکن است نمونههای پوستی را جمعآوری کند یا تستهای خونی و هورمونی انجام دهد تا علت دقیق آکنه را تشخیص دهد.
تصویربرداری: در موارد نادر، پزشک ممکن است از تصاویر تصویربرداری مانند سونوگرافی پوست یا دیگر ابزارهای تصویربرداری برای تشخیص مشکلات زیر پوستی استفاده کند.
تشخیص آکنه به دقت و توسط یک پزشک متخصص پوست انجام شود. پس از تشخیص، پزشک میتواند برای شما برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.
انواع آکنه
آکنه به چند نوع مختلف تقسیم میشود. این نوعها عبارتند از:
- آکنه ساده: در این نوع، جوشها گلوبولهای چرب پوست را مسدود کرده و باعث ایجاد جوشهای سفید و سرسیاه میشوند.
- آکنه قرمز: در این نوع، جوشها قرمز و التهابی هستند و ممکن است دردناک باشند.
- آکنه میکروکیستیک: در این نوع، جوشها به صورت میکروکیستهای کوچک شکل میگیرند که معمولاً در عمق پوست قرار دارند.
- آکنه ملتحمه: این نوع آکنه باعث ایجاد قرمزی و تورم شدید پوست میشود و ممکن است با خروج مایعات زرد یا سفید از جوشها همراه باشد. اصطلاحاً به آن “آبجوش” هم گفته میشود. این نوع معمولاً در اثر التهابات شدید در داخل پوست ایجاد میشود.
- آکنه قبل از قاعدگی: برخی از افراد قبل از شروع دوره قاعدگی با جوشهایی مواجه میشوند که به عنوان آکنه قبل از قاعدگی شناخته میشوند.
- آکنه عود کننده: افرادی که در سابق آکنه داشتهاند، ممکن است بعد از گذشت مدتی دوباره به آکنه مبتلا شوند. این نوع به عنوان آکنه عود کننده شناخته میشود.
علائم این بیماری پوستی را بشناسید
- جوشهای قرمز و قهوهای
یکی از نشانههای اصلی، ظاهر شدن جوشهای قرمز و قهوهای بر روی پوست صورت است. این جوشها ممکن است در نقاط مختلف صورت و حتی گردن ظاهر شوند.
- پوست چرب
آکنه معمولاً با افزایش تولید چربی در پوست همراه است. این میتواند باعث بروز جوشها و آکنه گردد.
- التهاب پوستی
التهاب پوستی نیز از علائم آکنه است. پوست ممکن است قرمز و دردآور باشد، و در برخی موارد حتی عفونتهای باکتریایی نیز رخ دهد.
دلایل بوجود آمدن آکنه چیست؟
عوامل متعددی ممکن است به ظهور آکنه منجر شوند. برخی از عوامل اصلی عبارتند از:
- ۱. تولید بیش از حد چربی: تولید بیش از حد چربی توسط پوست و چربیهای اضافی میتوانند به انباشتگی چربی در منافذ پوستی (زغالیها) و بافت زیرپوستی منجر شوند که باعث ایجاد جوش میشوند.
- ۲. تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی در دوران بلوغ، دوران بارداری، یا درمانهای هورمونی ممکن است به افزایش تولید چربی پوستی و ظهور آکنه منجر شوند.
- ۳. باکتریها: باکتریهای Propionibacterium acnes که روی پوست موجودند، میتوانند عفونتها را در منافذ پوستی ایجاد کرده و جوشها را ایجاد کنند.
- ۴. التهاب پوست: التهابهای پوستی مانند تحریک پوست، خراشیدگی، یا فشار ممکن است آکنه را تشدید کنند.
- ۵. عوامل ژنتیکی: وراثت و عوامل ژنتیکی نیز میتوانند نقشی در بوجود آمدن آکنه ایفا کنند. اگر یکی از والدین شما تاریخچه آکنه داشته باشد، احتمال بروز آکنه در شما افزایش مییابد.
- ۶. محصولات آرایشی: استفاده از محصولات آرایشی ناسالم ممکن است به انباشتگی چربی و آکنه منجر شود.
- ۷. تنش و استرس: تنشهای روانی و استرس ممکن است تاثیر مستقیم بر تولید هورمونها و در نتیجه ظهور آکنه داشته باشند.
- ۸. رژیم غذایی: مصرف مواد غذایی با شکر و کربوهیدرات میتواند به افزایش التهابات پوستی منجر شود.
ترکیبی از این عوامل معمولاً در بوجود آمدن آکنه نقش میآفرینند. برای کنترل و مدیریت آن، مشاوره با پزشک یا متخصص پوستی توصیه میشود.
راههای درمان آکنه
راههای درمان ممکن است به شدت متنوع باشند و بسته به شدت و نوع آکنه، انتخابهای مختلفی وجود داشته باشد. درمان آکنه معمولاً شامل موارد زیر میشود:
- مشاوره پزشکی
در موارد شدید آکنه، مشاوره پزشکی و مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک معالج ضروری است.
- استفاده از کرمها و ژلها
استفاده از کرمها و ژلها با تاثیرات ضد آکنه میتواند به بهبود وضعیت پوست کمک کند.
- درمانهای لیزری
درمانهای لیزری نیز در برخی موارد مفید هستند.
- استفاده از محصولات ضدآکنه
محصولات حاوی اسید سالیسیلیک، پروکسید بنزوئیل، یا رتینوئیدها میتوانند به کاهش آکنهها و جلوگیری از ظهور آکنههای جدید کمک کنند.
- تغییرات در رژیم غذایی
برخی مطالعات نشان میدهند که کاهش مصرف مواد غذایی با شکر و چربیهای اشباع شده ممکن است به کاهش آکنهها کمک کند.
- عمل جراحی
در موارد شدیدتر و آکنههای عمیق، عملهای جراحی مثل جراحی لیزری ممکن است مورد نیاز باشد.
توصیه میشود که قبل از شروع هر درمانی با پزشک پوست و مو مشورت کنید تا بهترین راههای درمان برای شما مشخص شود.
داروهای پزشکی برای درمان آکنه
داروهای پزشکی معمولاً شامل داروهای موضعی و داروهای سیستمیک میشوند. این داروها به شکل کرم، ژل، قرص یا قطره مصرف میشوند و توسط پزشک تجویز میشوند. در زیر به برخی از داروهای پزشکی معمول برای درمان اشاره میشود:
آنتیبیوتیکها: داروهایی مثل تتراسایکلین، دوکسیسایکلین، یا کلیندامایسین ممکن است به عنوان آنتیبیوتیکهای مصرف داخلی تجویز شوند. آنها به کاهش التهابها و باکتریهای موجود در آکنه کمک میکنند.
رتینوئیدها: داروهایی مانند ایزوترتینوئین (Accutane) به عنوان یک درمان سیستمیک برای آکنه شدید تجویز میشوند. آنها به تنظیم تولید چربی پوست و کاهش ایجاد آکنه کمک میکنند.
استروئیدهای موضعی: کرمها یا ژلهای حاوی استروئیدها میتوانند به کاهش التهابها و تحریکهای پوستی کمک کنند.
بنزویل پراکسید: این دارو به عنوان یک ضدآکنه موضعی عمل میکند و به باکتریهای موجود در پوست مقاومت میآموزد.
آزلائیک اسید: این دارو به تسریع تغییرات پوستی و کاهش التهابها کمک میکند.
داروهای تنظیم کننده هورمونی: در برخی موارد، داروهای تنظیم کننده هورمون ممکن است به تنظیم تولید چربی پوست کمک کنند.
همیشه با پزشک یا متخصص پوست مشورت کنید تا بهترین درمان برای وضعیت خاص پوست شما تعیین شود و عوارض و اثرات جانبی ممکن را در نظر بگیرید. همچنین، توجه به دستورات پزشک و مصرف منظم داروها از اهمیت بسیاری برخوردار است.
راه های پیشگیری
- تمیزی پوست: پوست خود را با آب و صابون مناسب و ملایم شستشو دهید. از شستشوی بیش از حد و استفاده از محصولات شوینده قوی خودداری کنید تا پوست خشک نشود.
- استفاده از محصولات مناسب: انتخاب محصولات مراقبت از پوست با توجه به نوع پوست شما مهم است. مطمئن شوید که محصولات برچسب غیرکومدوژنیک (غیر آکنهزا) دارند.
- پاک کردن آرایش: همیشه پس از استفاده از آرایش، آن را به دقت پاک کنید. آرایش باقیمانده میتواند منافذ پوست را مسدود کرده و به ظهور آکنه کمک کند.
- تغذیه سالم: مصرف غذاهای سالم و متنوع باعث بهبود کیفیت پوست میشود. مصرف میوهها، سبزیجات و آب کافی مهم است.
- ورزش منظم: ورزش و فعالیت بدنی به ترتیب خوبی پوست کمک میکند. با مشورت پزشک، برنامه ورزشی مناسبی برای خود تعیین کنید.
- ترک دود و مواد مخدر: دود سیگار و مصرف مواد مخدر ممکن است به تحریک پوست منجر شود. از این عادات دوری کنید.
- حفظ بهداشت پوست: پوست خود را تازه نگه دارید و در صورت لمس آن دستهای خود را با پاک کننده مناسب بشویید.
- مراجعه به پزشک: اگر مشکل شما جدی است، بهتر است که با یک پزشک متخصص پوست مشورت کنید. آنها میتوانند درمانهای موثرتری تجویز کنند.
پیشگیری از این مشکل نیاز به توجه به مراقبتهای پوستی مناسب و ایجاد عادات سالم دارد.
راه های درمان خانگی
راههای خانگی ممکن است به شما در درمان آکنه کمک کنند. این روشها اغلب ایمن و از مواد طبیعی تشکیل شده و میتوانند به کاهش التهابها و ظاهر آکنهها کمک کنند. در ادامه چند راه خانگی برای شما آورده شده است:
- استفاده از ژل آلوئهورا: ژل آلوئهورا دارای ویژگیهای ضد التهابی و آرامبخشی است. میتوانید از ژل آلوئهورا طبیعی بر روی آکنهها بمالید و به مدت ۱۵-۲۰ دقیقه بگذارید. سپس با آب گرم بشویید. این کار را روزانه انجام دهید.
- استفاده از چای داغ: چای داغ دارای خواص ضد التهابی است. یک کیسه چای داغ را در آب جوشانده و بعد از خنک شدن، با پنبه به آکنهها بزنید.
- استفاده از عسل و نمک درمانی: مخلوطی از عسل و نمک را بسازید و به محل آکنه بمالید. این مخلوط به تمیز کردن پوست کمک میکند.
- استفاده از روغن درخت چای: روغن درخت چای دارای ویژگیهای ضد باکتریایی است. میتوانید یک قطره از این روغن را به آب جوشانده اضافه کرده و با این محلول پوست خود را تمیز کنید.
- استفاده از عصاره لیمو: لیمو عصاره ضد باکتریایی دارد. از یک قطره عصاره لیمو روی آکنهها استفاده کنید و پس از ۱۵ دقیقه بشویید. از مقدار زیادی از آن استفاده نکنید چرا که ممکن است پوست را خشک کند.
- مصرف آب بیشتر: آب مصرفی کافی میتواند به تطهیر پوست و کاهش ظاهر آکنهها کمک کند. حداقل ۸ لیوان آب روزانه مصرف کنید.
- مصرف مکملهای معدنی: مصرف مکملهای معدنی مانند روی و زینک میتواند به بهبود وضعیت پوست کمک کند.
- تغذیه مناسب: مصرف مواد غذایی با ویتامین A و ویتامین E میتواند به بهبود سلامتی پوست کمک کند. میوهها و سبزیجات با ویتامینهای ضروری را به برنامه غذایی خود اضافه کنید.
- خواب کافی: خواب کافی و استراحت به بهبود وضعیت پوست کمک میکند. تلاش کنید شبانهروز به مقدار کافی بخوابید.
- استفاده از خمیر دندان: خمیر دندان غیر ژلهای استفاده شود. به آکنهها بمالید و به مدت ۲۰ دقیقه بگذارید. سپس با آب گرم بشویید.
نتیجه
آکنه از جمله عارضه های پوستی محسوب می شود که از همان ابتدا در ظاهر فرد نمایان شده و فرد از لحاظ زیبایی آسیب می بینید و این عوامل اعتماد به نفس او را نیز تحت تاثیر قرار می دهند. این جوش ها بیشتر در سنین ۱۲ تا ۳۰ سال اتفاق می افتد، اما لازم است یادآور شویم که این بیماری ممکن است در هر سنی و هر جنسیتی اتفاق بیفتد.
گاه ممکن است درمان این جوش ها زمان زیادی را صرف کند یا گاهی تحمل و صبر شما به پایان برسد، اما لازم است بدانید شما در این راه تنها نیستید، خیلی از افراد نیز شرایطی مشابه شما دارند.
اما بهتر است بدانید که تمام تلاش ما در این مقاله این بوده که بتوانیم به شما در تشخیص و درمان این بیماری کمک کنیم، توصیه ما به شما در این رابطه سایت دکتر با من است. سایت دکتر با من یکی از امن ترین سایت هایی است که می توانید در آن به جستجوی بهترین دکتر متخصص در هر زمینه ای که مدنظرتان است، بپردازد.
این سایت آماده ارائه خدمات به صورت ۲۴ ساعته و آنلاین است تا شما بتوانید بدون صرف هزینه گزاف از بهترین خدمات بهره ببرید.
پرسش های متداول
آیا آکنه فقط در جوانی رخ میدهد؟
نه،آکنه به علت تغییرات در تولید چربی پوست و انسداد منافذ چربی پوست رخ میدهد، و این مشکل میتواند در هر سنی اتفاق بیفتد.
آیا تغذیه نادرست میتواند عامل ظهور آکنه باشد؟
بله، تغذیه نادرست و مصرف بیش از حد مواد غذایی ممکن است با ترشح چربیهای اضافی توسط پوست همراه باشد. این مواد چربی میتوانند منافذ پوست را مسدود کنند و باعث ایجاد آکنه شوند.
آیا استفاده از ضدآفتاب میتواند در پیشگیری از آکنه موثر باشد؟
بله، آفتابگیرها و کرمهای ضدآفتاب محافظت از پوست در برابر اشعههای مضر اولتراویولت (UV) خورشیدی را انجام میدهند.
آیا عوامل ژنتیکی نقشی در بروز آکنه دارند؟
بله، اگر یکی یا هر دوی والدین شما در گذشته مشکلات آکنه داشته باشند، احتمالاً شما هم برای بروز این مشکلات ارثی از آنها داشته باشید. ژنتیک و ساختار پوستی افراد میتواند تأثیر مستقیمی بر حساسیت پوست به ترشح چربی و التهابات داشته باشد، که دو عامل مهم در ایجاد این مشکل هستند.
منابع
مقاله علمی در PubMed:
عنوان: “Acne Vulgaris: Pathogenesis, Treatment, and Needs Assessment”
نویسندگان: Dreno B, Thiboutot D, Gollnick H, et al.
منتشر شده در: Dermatology and Therapy, سال ۲۰۱۶.
(https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4852869/)
مقاله علمی در Wiley Online Library:
عنوان: “Hormonal Treatment of Acne Vulgaris: An Update”
نویسندگان: Dréno B.
منتشر شده در: Annales de Dermatologie et de Vénéréologie, سال ۲۰۱۳.
(https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1016/j.annder.2013.08.011)
مقاله علمی در ScienceDirect:
عنوان: “The Role of Benzoyl Peroxide in the New Treatment Paradigm for Acne”
نویسندگان: Tanghetti EA.
منتشر شده در: Journal of Drugs in Dermatology, سال ۲۰۱۳.
(https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1545961613061812)
مقاله علمی در ResearchGate:
عنوان: “Acne and Rosacea”
نویسندگان: Zaenglein AL, Pathy AL, Schlosser BJ, et al.
منتشر شده در: Journal of the American Academy of Dermatology, سال ۲۰۱۶.
(https://www.researchgate.net/publication/297924933_Acne_and_Rosacea)
دیدگاه خود را درج کنید