کم کاری تیروئید چیست ؟ نشانه ها و درمان آن به چه صورت است؟

به طور کلی از مهم ترین غدد درون ریز در بدن انسان می توان به غده ی تیروئید اشاره کرد که هورمون های آن وظیفه ی تنظیم عملکرد بدن را به عهده دارند. به هیمن جهت از جمله بیماری های مهمی که بایستی سریعا به پزشک مراجعه شود، کم کاری تیروئید است. چرا که اگر این غده و هورمون های ترشح شده به وسیله ی آن به خوبی عمل نکنند، مشکلات ایمنی و سیستماتیک جدی در بدن فرد رخ می دهد و عملکرد طبیعی بدن او را با مشکل مواجه می کند.

هر چه شما زودتر برای معالجه خود اقدام کنید، عوارض کمتری را مشاهده خواهید کرد و طول درمان کوتاه تری خواهید داشت. به همین جهت ما در این مقاله در خصوص کم کاری تیروئید و راه های درمان آن صحبت کرده ایم.

کم کاری تیروئید چیست؟

کم کاری تیروئید یکی از بیماری‌های مربوط به تیروئید است که در آن غده‌ی تیروئید نمی تواند به خوبی تشرح کند، در نتیجه این موضوع سبب کاهش متابولیسم در بدن می شود.

در واقع عدم ترشح هورمون های غده تیروئید در بدن را، کم کاری تیروئید می دانند که ما در ادامه به نشانه های اصلی این بیماری خواهیم پرداخت.

تیروئید کم‌ کار موجب بروز یک سری علائم در بدن فرد می شود که این علائم شامل خستگی، اضافه وزن و عدم تحمل سرما است در واقع می توان گفت که این مشکل تمام بدن را تحت تاثیر خود  قرار می دهد.

به نوعی که فعالیت های روزمره و عادی برای شخص سخت می شود  و این موضوع باعث کاهش سوخت وساز در بدن می شود.

انواع کم کاری تیروئید

بیماری هیپوتیروئیدی یا تیروئید کم کار انواع مختلفی دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:

۱. هیپوتیروئیدی مادرزادی

هنگامی که یک نوزاد متولد می شود، ممکن است از همان ابتدا غده تیروئید او به خوبی ترشح نکند و دچار اختلال مادرزادی باشد.

این اتفاق به طور کلی نادر است اما به هر حال ممکن است که برای نوزاد شما رخ دهد. پس چنانچه تصمیم به بارداری گرفتید بهتر است که آزمایشات و پیشگیری قبل آن را انجام دهید. برای این کار می توانید از پزشک زنان و زایمان دکتر با من نوبت اخذ کنید.

در صورت این اتفاق بایستی که حتما درمان نوزاد خود را شروع کنید تا در آینده دچار اختلال روحی و جسمی نشود. البته لازم است بدانید که ممکن است علاوه بر مادر، شخص دیگری نیز در خانواده مبتلا به این عارضه باشد و این بیماری نسل به نسل منتقل شود. پس بهتر است که شما این موضوع را نیز جدی بگیرید و آن را کنترل کنید.

۲. هیپوتیروئیدی خود ایمنی

بدن فرد به غلط  خود را بیگانه تلقی کرده و به سیستم بدنی خود و یا بخشی از از آن حمله می کند که در این صورت فرد دچار بیماری های گوناگون می شود. نام دیگر این بیماری هاشیموتو است.

در اینجا بدن به غده تیروئید حمله می کند و موجب کم کاری یا پرکاری تیروئید می شود. در واقع کم کاری در خود ایمنی تیروئید، را تیروئیدیت هاشیموتو می خوانند که موجب التهاب در غده‌ی تیروئید می شود.

کسانی که بیماری هاشیموتو داشته و به بیماری دیابت نیز دچار شده اند بیشتر در معرض تیروئید کم کار قرار می گیرند پس چنانچه به بیماری بالا مبتلا شده اید، حتما به پزشک متخصص غدد مراجعه کنید تا از بروز بیماری تیروئید و سرطان تیروئید جلوگیری کنید.

در واقع پزشک آن ها را از نظر هیپوتیروئیدیسم، تحت نظر قرار می دهد. پس شما بهتر است برای جلوگیری از این بیماری حتما به پزشک متخصص و فوق تخصص غدد در سایت دکتر با من  مراجعه نمایید.

۳. کم کاری تیروئید یاتروژنیک

این بیماری زمانی رخ می دهد که غده تیروئید شما در عین جراحی به تشخیص پزشک برداشته شود  و یا اینکه به علت یک نیروی خارجی این غده دچار نقص شود. در این صورت غده ای وجود ندارد که بخواهد تامین کننده این هورمون در بدن باشد. در نتیجه فرد به این بیماری مبتلا شده و بایستی روش های درمان را که در ادامه به آن خواهیم پرداخت آغاز کند.

۴. کم کاری تیروئید مرکزی

بدن به عنوان فرمانده در جسم انسان عمل می کند و به نوعی دستور دهنده اصلی است، به همین جهت زمانی که بدن، دستور ترشح هورمون های محرک تیروئید را ارسال نکند دیگر TSH ساخته نمی شود. هیپوتیروئیدی مرکزی عموما به خاطر نبود هورمون های زیر اتفاق می افتد.

• هورمون هایی که مخصوص رشد در بدن انسان هستند.
• هورمون که محرک غدد فوق کلیه می باشند.
• هورمون‌هایی که محرک جنسی هستند.
• پرولاکتین مربوط به هورمون ترشح کننده شیر می باشد.
• اکسی توسین
• هورمون هایی که مرتبط با ضد ادراری است.

علاوه بر موارد بالا هیپوتیروئیدی مرکزی احتمال دارد که به دلیل وجود مشکلی در هیپوتالاموس یا هیپوفیز (غده‌ی ترشح‌کننده‌ی TSH)، تروما، تومور یا درمان تومور رخ دهد. این موضوع را در نظر بگیرید که این بیماری می تواند ارثی باشد.

کم کاری تیروئید چه علائمی دارد؟

کم کاری تیروئید نشانه های زیادی دارد که در افراد و در سنین مختلف، کاملا متفاوت است به همین جهت ما در ادامه به انواع آنها خواهیم پرداخت:

• خستگی زیاد و بی دلیل
• حساسیت نسبت به سرما
• یبوست شدید
• خشک شدن پوست صورت و بدن
• افزایش آنی وزن
• ورم صورت
• گرفته بودن صدا
• احساس ضعف در عضلات بدن
• بالا رفتن کلسترول در خون
• احساس درد در مفاصل
• بی نظمی در پریود خانم ها
• ریزش موها
• پایین آمدن ضربان قلب
• احساس افسردگی و یاس
• اختلال در عملکرد حافظه
• بزرگ‌ تر شدن غده‌ی تیروئید که به آن گواتر نیز می گویند.

بررسی علائم کم کاری تیروئید در نوزادان

همانطور که در بالا گفته شد نوزادان نیز می توانند به بیماری کم کاری تیروئید دچار شوند و در نتیجه بایستی که سریعا به پزشک متخصص اطفال و یا غدد که لیست کامل آن ها در سایت دکتر با من وجود دارد، مراجعه کرد. یک سری علائم نسبت به علائم دیگر بسیار پر رنگ تر هستند به همین جهت ما در زیر به مهم ترین آن ها اشاره کرده ایم:

• زرد شدن پوست نوزاد
• زردی چشم های نوزاد
• بزرگ شدن زبان
• مشکلات تنفسی
• کلفت شدن صدای گریه نوزاد
• بیرون‌زدگی ناف نوزاد

پس زمانی که این علائم را در نوزاد خود مشاهده نمودید حتما به پزشک مربوطه مراجعه و با او مشورت نمایید تا این بیماری در مراحل اولیه خود شناسایی و درمان شود.

علت کم کاری تیروئید چیست؟

کم کاری تیروئید را می توان با توجه به نشانه هایی که در فرد ظاهر می شود تشخیص داد و بر اساس آن درمان توسط پزشک غدد آغاز خواهد شد.

پس چنانچه دارای علائم زیر هستید حتما به پزشک متخصص غدد و متابولیسم در سایت دکتر با من مراجعه و تحت نظر قرار بگیرید.

• وارد شدن یک آسیب بیرونی به غده‌ی تیروئید در شخص
• بیماری هاشیموتو
• کمبود ید در برنامه غذایی شخص
• کم بودن هورمون محرکی که مربوط به غده‌ی تیروئید است.
• ژنتیک و ارث
• مصرف خودسرانه ی قرص های مختلف در زمینه ی بیماری تیروئید
• سروکار داشتن با اشعات مضر

موارد بالا مهم ترین نشانه های کم کاری تیروئید در بدن شخص است که ممکن است حتی به تشخیص پزشک غدد، علائم تیروئید نباشد، اما به هر جهت شما بایستی به پزشک مربوطه مراجعه نمایید.

تشخیص کم کاری تیروئید به چه صورت است؟

همان طور که مطالعه نمودید ما در بالا علل و نشانه های مختلف کم کاری تیروئید را بیان کرده ایم اما صرفا به اینجا ختم نخواهد شد و بررسی های دقیق تری توسط پزشک متخصص غدد نیاز دارد که در زیر به آن اشاره کرده ایم.

۱. معاینه فیزیکی توسط پزشک

زمانی که تیروئید کم کار باشد، شخص ورم می کند، به همین جهت دکتر با یک معاینه ساده متوجه خواهد شد که شما مبتلا به این بیماری هستید. پس معاینه اولیه توسط پزشک بسیار مهم است چرا که وضعیت ظاهری پوست و موی شما را نیز بررسی و شرح کامل شما را گوش خواهد داد.

۲. آزمایش تیروئید

از مهمترین راه های تشخیص این بیماری آزمایش خون است که هورمون های شخص به طور کامل بررسی می شود. اگر هورمون تحریک‌کننده‌ی غده‌ی تیروئید، TSH از حد نرمال خود عبور کند  و سطح هورمون‌های تیروئیدی یا T3 و T4 نیز کمتر شود نشاندهنده تیروئید کم کار است. حتی ممکن است که دکتر آزمایش های تخصصی بیشتری نیز برای شما در نظر بگیرد.

۳. سونوگرافی و تصویربرداری

در سی‌تی‌اسکن گردن می‌توان کم‌کاری، پرکاری و یا سایر اختلالات تیروئیدی را بررسی کرد. در واقع این اسکن گردن، همراه با آزمایش های خون تجویز می شود تا وضعیت بیمار با دقت بالا بررسی شود.

درمان بیماری کم کاری تیروئید

1. درمان دارویی
   زمانی که بیماری شما توسط پزشک تشخیص داده می شود، بر اساس آن نحوه و نوع درمان نیز مشخص خواهد شد.
   اما اغلب داروهایی که برای درمان کم کاری تیروئید تجویز می شود شامل موارد زیر است:
   در واقع این نسخ جایگزین هورمون هایی است که در بدن شخص ترشح نمی شود. لیوتیرونین (Liothyronine) با نامه‌ای تجاری سیتومل (Cytomel) و تر تیروکسین (Tertroxin) نسخه‌ای مصنوعی از T3 است و لووتیروکسین (Levothyroxine) با نام‌های تجاری سینتروئید (Synthroid)، لووتیروئید (Levothroid) و لووکسین (Levoxyl) جایگزین T4 است.
2. جراحی
   با توجه به نوع بیماری در شخص، ممکن است پزشک ترجیح دهد که عمل جراحی را بر روی فرد انجام دهد در نتیجه او را آماده این کار می کند. در واقع ممکن است بر اساس تشخیص او قسمتی از تیروئید و یا همه ی آن نیز برداشته شود. بعد از عمل جراحی تیروئید او به مراقبت های خاصی نیاز دارد که پزشک برای بیمار کاملا توضیح خواهد داد.
3. درمان خانگی
   در ابتدا داشتن یک رژیم غذایی می تواند به فرد بیمار کمک بسیاری کند. بهتر است که مواد غذایی سالم و کم چرب مصرف شود که ما نمونه های آن ها را برای شما بیان کرده ایم.

• تخم‌مرغ
• گوشت قرمز
• ماهی
• بیشتر میوه‌ها و سبزی‌ها
• حبوبات
• ماهی ساردین
• آجیل‌ برزیلی
• مکمل زینک یا همان روی
• میگو
• صدف
• مرغ
• سیر در غذا
• دمنوش رازیانه
• دمنوش زعفران
• دمنوش دارچین

موارد بالا را می توانید، در برنامه غذای خود استفاده کنید و تیروئید خود را نیز درمان و یا به بهبودی روند آن کمک کنید. در واقع هرچه سبک زندگی سالم تری داشته باشید بهتر می توانید از پس بیماری خود بر بیاید.

در آخر پیشنهاد ما به شما این است که قبل از هرکاری و شروع درمان خانگی خود، حتما از پزشکان متخصص و فوق تخصص غدد در سایت دکتر با من، مشورت بگیرید و برای مراجعه ی حضوری حتما در اولین فرصت نوبت خود را اخذ کنید.