بیماری آرتریواسکلروز یا تصلب شرایین چیست و چه علائمی دارد؟

در این مقاله به موضوع آرتریواسکلروز می پردازیم که شاید خیلی ها درباره آن اطلاعاتی نداشته باشند، در صورتی که دانستن برخی نکات راجع به این بیماری بهتر است انجام گیرد.

در صورتی که شما هم به دلایل مختلف تمایل دارید در مورد این موضوع بیشتر بدانید یا به دنبال بهترین متخصص قلب و عروق در این زمینه هستید، با این مقاله همراه شوید و آن را تا انتها مطالعه کنید.

تاریخچه این بیماری را بشناسید

اولین بار ژان فردریک مارتین لوبشتاین بود که اصطلاح تصلب شرایین را استفاده کرد؛ وی در حال تجزیه و تحلیل ترکیب ضایعات شریانی کلسیفیه بود.

جورج جانسون در مورد بیماری برایت در سال ۱۸۶۸ به بررسی پرداخت و اقدام به تشریح سفت شدن غیرکلسیفیه و غیرآتروماتوز عروق کوچک کرد.

بیماری آرتریواسکلروز یا تصلب شرایین چیست؟

سرخرگ ها و شریان ها می توانند حمل خون را از قلب به قسمت های دیگر بدن انجام دهند. آنها پوششی نازک از لایه سلول ها دارند که اجازه جریان پیدا کردن خون از درون رگ ها را به آسانی می دهد. اما در بیماری مورد نظر مشاهده می شود که دیواره شریان ها ضخیم و سخت می شوند و کشش خود را از دست می دهند. این امر به تدریج موجب محدود شدن روند انتقال خون به اندام ها و بافت های یک فرد می شود و می تواند خطرات جدی برای سلامتی فرد به دنبال داشته باشد.

آترواسکلروزیس را می توان نوع خاصی از آرتریواسکلروز در نظر گرفت؛ اما گاهی اوقات این دو اصطلاح به جای یکدیگر استفاده می شوند. این عارضه در داخل و اطراف دیواره رگ ها، پلاک های چربی، کلسترول و سایر موارد را به وجود می آورد که رگ ها را تنگ و سفت می کند.

ممکن است این پلاک ها خون را لخته کنند. به عبارت بهتر می توان گفت هنگامی که رگ های خونی که حمل اکسیژن و مواد مغذی را از قلب به قسمت های دیگر بدن انجام می دهند، ضخامت و سفتی پیدا کنند و قابلیت اجرای عملکرد صحیح خود را نداشته باشند، آترواسکلروز یا تصلب شرایین رخ خواهد داد. شریان ها در حالت عادی و سالم، انعطاف پذیر و کشسان هستند؛ اما شریان ها در هنگام بروز این بیماری با خارج شدن از حالت طبیعی، سخت می شوند.

علائم و نشانه های بیماری چیست؟

ممکن است علائم و نشانه های این بیماری مواردی مانند ضعف ناگهانی، گیجی، بی حس شدن صورت یا اندام ها و مشکل در گفتار را در بر بگیرند. در ابتدا ممکن است این بیماری فاقد علائم باشد.

حتی در صورت تبدیل شدن آرتریواسکلروز به آترواسکلروزیس، امکان دارد هنوز هم علائم خفیف وجود داشته باشد و چندان محسوس نباشد. اما اگر این بیماری پیشرفت کند، شریان هایی که مسدود شده اند، می توانند زمینه ساز بروز سکته قلبی یا سکته مغزی شوند و نشانه های زیر را به وجود آورند:

• احساس درد یا فشار در قفسه سینه
• ضعیف شدن در گفتار و صحبت کردن
• ضعیف شدن پا، بی ‌حسی ناگهانی در بازوها، دست ‌ها یا پاها
• بی حس شدن عضله های صورت
• از دست رفتن بینایی در یک چشم
• فشار خون بالا
• درد در حین راه رفتن
• نارسایی کلیه

آترواسکلروزیس به صورت تدریجی گسترش پیدا می کند و در نتیجه علائم این بیماری کم کم بروز پیدا می کنند. به صورت معمول علائم آرتریواسکلروز هنگامی نشان داده می شوند که اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز نمی توانند توسط خون به ارگان ها و بافت ها برسند. گاهی اوقات یک لخته خون می تواند به طور کامل موجب توقف جریان خون شود که می تواند عواقب ناخوشایندی به دنبال داشته باشد.

دلایل ابتلا به این بیماری شامل چه مواردی است؟

این بیماری می تواند به دلایلی مانند مصرف سیگار، رژیم غذایی نامناسب یا بسیاری از عوامل ژنتیکی باشد. ابتلا به بیماری عروق کرونر و سکته مغزی، مشکلات ژنتیکی یا محیط زیست را می توان از علل اصلی زمینه ساز بروز این بیماری در نظر گرفت.

مطالعات ژنتیکی و اپیدمیولوژیکی توانسته اند شناسایی مجموعه ای از عوامل ژنتیکی و غیرژنتیکی که به بروز این بیماری کمک می کنند را انجام دهند. سایر عوامل زمینه ساز ابتلا به این بیماری می تواند موارد زیر را در بر بگیرد:

• کلسترول بالا
• چاقی و اضافه وزن
• مقاومت به انسولین یا دیابت
• تری گلیسیرید بالا که یکی از انواع لیپیدهایی است که در خون وجود دارند.
• بی تحرکی و ورزش نکردن
• فشار خون بالا
• بالا رفتن سن
• التهاب هایی که در نتیجه بیماری هایی مانند آرتریت، لوپوس یا عفونت رخ می دهند یا التهاب ‌هایی که علت ناشناخته دارند.

جلوگیری از بروز این بیماری چگونه امکان پذیر است؟

درست است که برخی از عوامل به وجود آورنده این بیماری را نمی توان کنترل کرد و از این طریق از بروز بیماری جلوگیری به عمل آورد، اما برخی از عوامل را می توان کنترل کرد. عوامل غیر قابل کنترل شامل مواردی مانند افزایش سن، عوامل ژنتیکی و عوامل موروثی هستند. اما با رعایت یک رژیم غذایی سالم و مناسب، پرهیز از مصرف سیگار، عدم استعمال دخانیات، تحرک و ورزش کافی، جلوگیری از انباشت چربی ها و داشتن اندامی متناسب می توان مانع از بروز این بیماری شد و از مبتلا شدن به آن پیشگیری کرد.

همچنین اگر افراد مبتلا به مواردی مانند کلسترول بالا، فشار خون یا دیابت داروهای خود را سر وقت استفاده کنند، می توانند از این طریق موجب جلوگیری از ابتلا به آرتریواسکلروز شوند.

در رابطه با این موضوع قصد داریم سایتی به شما معرفی کنیم که با مراجعه به آن، با لیستی از اسامی ماهرترین و برجسته ترین پزشکان و متخصصان از شهرهای مختلف مواجه می شوید و می توانید مناسب ترین متخصص مورد نظر خود را در این سایت پیدا کنید.

سایت دکتر با من توانسته است با جمع آوری مجموعه ای از بهترین پزشکان و متخصصان در کنار یکدیگر، افراد را از موقعیت مکانی، نوع تخصص، مشخصات، نحوه دسترسی، شماره تلفن و سایر موارد مرتبط با هر پزشک آگاه کند. به این ترتیب افراد می توانند انتخاب مناسبی داشته باشند.

خطرات بیماری آرتریواسکلروز

اینک این سوال مطرح می شود که عوارض ناشی از ابتلا به این بیماری شامل چه مواردی می شود؟

عوارض این بیماری بستگی به میزان شدت گرفتگی عروق و شریان ها دارد. عوارض بعدی این بیماری می تواند موارد زیر را در بگیرد.

بیماری عروق کرونر

هنگامی که این بیماری شریان های نزدیک قلب را دچار انسداد می کند، می تواند فرد را مبتلا به بیماری عروق کرونر کند که می تواند درد قفسه سینه، سکته قلبی یا نارسایی قلبی را به دنبال داشته باشد.

بیماری شریان کاروتید

ممکن است با گرفتار شدن شریان های نزدیک به مغز توسط آرتریواسکلروز، بیماری شریان کاروتید به وجود آید که می تواند زمینه ساز یک حمله ایسکمیک گذار یا سکته مغزی باشد.

بیماری اعصاب محیطی

با حمله بیماری مورد نظر به شریان های نزدیک به سینه یا پاها ممکن است گردش خون سینه و پاها دچار مشکلاتی شود و بیماری اعصاب محیطی را به وجود آورد. این بیماری باعث می شود که احساس گرما و سرما توسط فرد کمتر شود و در نتیجه فرد بیشتر در معرض خطر سوختگی یا یخ زدگی قرار خواهد داشت. در مواردی نادر ممکن است ضعیف شدن گردش خون در سینه یا پاها منجر به مرگ بافتی شود.

گشاد شدن عروقی

بیماری آرتریواسکلروز می تواند اتساع و گشاد شدن عروقی را به وجود آورد که عارضه ای جدی است و احتمال رخ دادن آن در هر نقطه ای از بدن وجود دارد.

بیماری مزمن کلیوی

آرتریواسکلروز می تواند موجب گرفتار شدن شریان هایی که به کلیه ختم می شوند، بشود و از رسیدن اکسیژن خون به این قسمت ها جلوگیری کند. با گذشت زمان به صورت تدریجی، این عارضه می تواند موجب تحت تاثیر قرار گرفتن عملکرد کلیه شود و مشکلات عدیده ای را برای بدن به همراه داشته باشد.

راهکارهای درمان بیماری چیست؟

اغلب موارد درمان این بیماری شامل اقدامات پیشگیرانه است. تجویز اغلب درمان ها به منظور پیشگیری از مبتلا شدن به بیماری های قلبی خواهد بود و داروهایی برای درمان کلسترول بالا، داروهای ضد پلاکت و داروهایی برای درمان فشار خون بالا را در بر می گیرند.

برای درمان این بیماری در موارد شدیدتر، می توان جراحی را مورد استفاده قرار داد. انواع جراحی ها در این زمینه شامل موارد زیر هستند.

آنژیوپلاستی و قرار دادن استنت

روش آنژیوپلاستی در ابتدا با قرار دادن یک کاتتر در قسمت مسدود شده یا تنگ شده شریان آغاز می شود. سپس با عبور یک بالون خالی از باد از طریق کاتتر در ناحیه آسیب دیده جایگذاری می شود. پس از آن با باد شدن بالون، رسوبات دیواره شریان ها کنار می رود.

جراحی بای پس عروق کرونر

این عمل جراحی مسیر جدیدی را به وجود می آورد تا خون به قلب جریان پیدا کند.

پلاک برداری

این شیوه در درمان آرتریواسکلروز را می توان یک روش جراحی مطمئن در نظر گرفت تا تمامی پلاک های انباشته شده در شریان که آن را تنگ یا مسدود کرده اند، حذف شوند.

درمان ترومبولیتیک

این درمان به کار گرفته می شود تا توده های پلاک داخل شریان ها با استفاده از داروهای ضد انعقاد وریدی تخریب شوند.

استفاده از آسپیرین

از آسپیرین استفاده می شود تا از لخته شدن خون در شریان ها جلوگیری شود.

داروهای مهار کننده بتا

داروهای مهار کننده بتا موجب کاهش پیدا کردن فشار خون و ضربان قلب می شود و درد قفسه سینه را بهبود می بخشد. همچنین خطر حمله قلبی را کم می کند و به ریتم قلب نظم می دهد.

بازدارنده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین

مهار کننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسینوژن می توانند باعث تنظیم فشار خون شوند و احتمال حمله قلبی را کمتر کنند.

داروهای ادرارآور یا دیورتیک ها

مسدود کننده های کانال کلسیم و دیورتیک ها می توانند موجب کاهش یافتن فشار خون شوند.

داروهای ضد انعقاد خون

ممکن است داروهای ضد انعقاد خون مثل وارفارین نیز موجب از بین رفتن لخته های خون شوند.

همانطور که ذکر شد، دکتر با من توانسته است مجموعه ای از بهترین متخصصان و پزشکان را در زمینه های مختلف معرفی کند تا مراجعه کنندگان آنها را بررسی کنند و انتخاب مطلوبی داشته باشند.

کلام آخر

آرتریواسکلروز موضوع مورد بررسی این مقاله بود که به طور مفصل به شرح آن پرداختیم. مخاطبان این مقاله افرادی هستند که سایت دکتر قلب را جستجو می کنند یا به دنبال بهترین دکتر متخصص قلب مشهور در تهران و سایر شهرها هستند. به چنین افرادی توصیه می کنیم که به وب سایت دکتر با من مراجعه کنند تا با بهره گیری از خدمات آن، پزشک و متخصص متناسب با نوع نیاز خود را بیابند.