آمیبیاز یا اسهال خونی آمیبی چیست و چگونه درمان می شود؟

علل بیماری اسهال خونی آمیبی یا آمیبیاز، انگلی میکروسکوپی به نام آنتاموبا هیستولیتیکا است که انتقال آن از طریق سوسک حمام، پشه یا تماس با دستمال یا غذای آلوده به مدفوع رخ می دهد. ابتلا به چنین عفونتی در اثر ورود کیست همین انگل تک سلولی به داخل دستگاه گوارش انجام می شود که آب یا غذای آلوده می تواند راه انتقال آن باشد.

این انگل دارای کیستی مقاوم بوده و زنده ماندن آن برای هفته ها در خاک مرطوب امکان پذیر است. بعد از ورود کیست به دستگاه گوارش به شکل فعال خود تبدیل می شود و بیماری به وجود می آورد. این مقاله به همین موضوع پرداخته است. با این مقاله همراه شوید و آن را تا انتها مطالعه کنید.

تاریخچه بیماری اسهال خونی آمیبی

ثبت اولین مورد مربوط به سال ۱۸۷۵ است. شرح این بیماری به صورت مفصل مربوط به سال ۱۸۹۱ است که منجر به ایجاد اصطلاحاتی مانند اسهال خونی آمیبی و آبسه کبد آمیبی شد. شواهد بیشتر مربوط به فیلیپین در سال ۱۹۱۳ است که داوطلبان به این بیماری مبتلا شدند.

آمیبیاز یا اسهال خونی آمیبی چیست؟

این بیماری (اسهال خونی آمیبی) عفونتی انگلی در روده بزرگ و گاهی اوقات کبد است. اما در کشورهای در حال توسعه بیشتر به چشم می خورد.

علائم بیماری اسهال خونی آمیبی

علائم شایع این بیماری عبارت است از:

• خستگی
• تب
• لرز شدید
• گاز و نفخ شکم
• کاهش وزن
• مخاط و خون در اجابت مزاج (گاهی اوقات)
• دل پیچه و حساسیت شکم به لمس
• درد در ناحیه کبد و سمت راست شکم
• دردهای عضلانی (در صورت گرفتار شدن کبد)
• زرد شدن چشم ها و پوست
• گاهی اوقات هیچ علامتی مشاهده نمی شود.
• زرد شدن چشم ها و پوست (گاهی اوقات)
• اسهال همراه با اجابت مزاج بدبو (به صورت متناوب). در مرحله های اولیه اغلب یبوست قبل از اسهال رخ می دهد.

علل بیماری آمیبیاز

یک انگل میکروسکوپی به نام آنتاموبا هیستولیتیکا که انتقال آن به مدفوع به وسیله سوسک، پشه و تماس با دستمال یا غذای آلوده رخ می دهد.

شایع ترین منابع عفونت شامل موارد زیر است:

• آلودگی در افرادی که با غذا و تهیه آن سر و کار دارند.
• معیوب بودن لوله کشی هتل یا کارخانه
• سبزیجات یا میوه های خامی که پرورش آن با کود انسانی انجام شده یا شستشوی آن در آب آلوده صورت گرفته است.
• رابطه جنسی با اشخاصی که بهداشت جنسی ضعیفی دارند.

در این راستا، دکتر با من این قابلیت را دارد که خدمات پزشکی مورد نیاز متقاضیان (مانند مشاوره پزشکی) را در اختیار آنها قرار دهد. به عبارت بهتر این مجموعه می تواند ارتباط بین پزشکان و مراجعه کنندگان را ساده تر کند. این مجموعه با معرفی پزشکان، مواردی مانند مشخصات و نحوه دسترسی به هر پزشک را تعیین می کند.

عوامل افزایش دهنده خطر بیماری اسهال خونی آمیبی

عواملی که خطرات این بیماری را افزایش می دهند:

• محیط زندگی شلوغ و غیر بهداشتی
• زندگی در موسسه های نگهداری مانند خانه سالمندان و غیره
• مسافرت به نواحی مختلف با زیرساخت های بهداشتی نامطلوب

تشخیص بیماری آمیبیاز یا اسهال خونی آمیبی

معمولا دیدن انگل یا تخم آن در آزمایش مدفوع در تشخیص کمک کننده است. ضروری است که بهداشت فردی رعایت شود و دفع صحیح فاضلاب انجام گیرد تا از انتشار بیماری جلوگیری شود.

پیشگیری از بیماری اسهال خونی آمیبی یا آمیبیاز

• شستشوی دست ها به طور مرتب؛ این موضوع قبل از غذا خوردن اهمیت بیشتری دارد. همچنین در صورت حضور در مکانی که احتمال آلودگی آب و غذا در آن وجود دارد، باید اقداماتی را انجام داد که عبارت است از:
• جوشاندن آب آشامیدنی برای ۵ دقیقه
• خودداری از استفاده از آب شیر برای مسواک زدن و شستشوی دندان ها
• پرهیز از قورت دادن آب حمام
• اجتناب از خوردن میوه با پوست یا سبزیجات، صدف خام یا ماهی یا برخی از محصولات لبنی (شیر، کره، بستنی و غیره)
• بیماری آمیبیاز جزو انواع بیماری جنسی نیز به حساب می آید، رابطه جنسی محافظت شده می تواند از آن پیشگیری کند.

برای پیگیری علائم این بیماری، دکتر با من با جمع آوری مجموعه ای از بهترین پزشکان و متخصصان گوارش و کبد در کنار هم به آشنایی افراد متقاضی با موقعیت مکانی، شماره تلفن تماس، تخصص، نحوه دسترسی و موارد دیگر مربوط به هر پزشک می پردازد. به این ترتیب مراجعه کنندگان انتخاب بهتری خواهند داشت.

خطرات بیماری و عواقب مورد انتظار در بیماری

در اکثر موارد این عارضه در بدن در طول ۳ هفته درمان می شود. در مواردی که بیمار حامل این انگل بوده، ممکن است فاقد هرگونه علامتی باشد. امکان دارد در موارد شدید، بروز اسهال خونی مشاهده شود که نیازمند درمان در بیمارستان است.

عوارض احتمالی

• آبسه ریه
• هپاتیت یا آبسه کبد
• آبسه مغز
• عفونت پرده دور قلب
• پریتونیت ( التهاب پرده صفاق که پوشش دهنده سطح حفره شکم است).

درمان آمیبیاز چگونه امکان پذیر است؟

ممکن است اقدامات تشخیصی شامل مواردی مانند سی تی اسکن (در مواردی که به گرفتاری کبد مشکوک باشید و در صورت نیاز)، آزمایش مدفوع و خون و نمونه برداری.

توجه به بهداشت شخصی بسیار مهم است. حمام رفتن به صورت مرتب باید مورد توجه قرار گیرد. همچنین باید به شستشوی دست ها با آب گرم و صابون بعد از اجابت مزاج و همچنین پیش از دست زدن به غذا یا مواد غذایی توجه ویژه ای شود. در موارد وجود آبسه کبد، ممکن است جراحی ضرورت داشته باشد.

داروها

ممکن است تجویز مواردی مانند پارومایسین، دیلوکسانید، مترونیدازول یا یدوکینول (یا هر دو مورد) توسط بهترین دکتر متخصص گوارش و کبد انجام شود.

ممکن است ضرورت داشته باشد که مایعات از دست رفته جایگزین شوند تا اختلال آب و الکترولیت به وجود آمده در نتیجه اسهال درمان شود.

فعالیت

استراحت در رختخواب هنگام حمله حاد اسهال توصیه می شود. آغاز فعالیت های عادی باید هنگامی باشد که تب برطرف شود و بهبودی اسهال کم کم حاصل شود.

رژیم غذایی

رژیم غذایی، غذاهای نرم و از سر گرفتن رژیم غذایی عادی به صورت تدریجی را در بر می گیرد. مراجعه به پزشک و دکتر متخصص گوارش مشهور در تهران و شهرهای دیگر در شرایط زیر الزامی است:

• داشتن یکی از علائم اسهال آمیبی در اعضای خانواده
• در صورت رخ دادن یکی از این موارد هنگام درمان: طول کشیدن دل پیچه بیش از ۲۴ ساعت، ظهور بثورات پوستی، بیشتر شدن اسهال یا خون در اجابت مزاج، آغاز شدن استفراغ، آغاز درد در ناحیه کبد یا به وجود آمدن زردی (زردی پوست یا چشم ها)، بروز تحریک پذیری یا سردرد شدید.

درمان های گیاهی بیماری شامل چه مواردی است؟

درمان های گیاهی این بیماری شامل موارد زیر است.

برگ خشک شده گیاه سریش

ترکیب برگ خشک سریش و پودر زردچوبه به نسبت مساوی و مخلوط کردن آن با چند قطره روغن خردل می تواند برای درمان گیاهی اسهال خونی کمک کننده باشد. پس از مالیدن این خمیر به بدن باید یک ساعت منتظر ماند. بعد از آن نیز دوش گرفتن با آب ولرم توصیه می شود. برگ سریش از خواص آنتی بیوتیکی برخوردار است و به همین دلیل درمانی گیاهی برای اسهال خونی به شمار می آید.

برگ درخت نعل اسب

در طب سنتی، گرفتن عصاره ۴۵۰ گرم از برگ درخت نعل اسب برای درمان اسهال خونی به کار گرفته می شود. اضافه کردن روغن کنجد نیز برابر با میزان عصاره و حرارت دادن به آن تا بخار شدن آب باید انجام شود. بعد از خنک کردن مخلوط، باید در ظرفی تمیز ریخته شود.

نوشیدن این مخلوط باید به مدت دو تا سه هفته همواره مورد توجه قرار گیرد. آنزیم هایی که در برگ درخت نعل اسب وجود دارند، کمک می کنند که انگل های مسبب بیماری نابود شوند و اسهال خونی در طب سنتی درمان شود.

انجیر معابد یا انجیر بنگالی

در برخی از موارد، اسهال خونی آمیبی یا آمیبیاز ممکن است به سطح پوست حمله کند. پوست درخت انجیر بنگالی یا انجیر معابد را می توان درمانی طبیعی و موثر برای این بیماری در نظر گرفت. بعد از پوست گرفتن انجیر و شستشوی مناسب باید آن را در سایه خشک کرده و سپس پودر کرد. قرارگیری آن روی ضایعات پوستی نیز باید به شکل خمیر باشد تا اسهال خونی یا آمیبیاز درمان شود.

بکرایی

میوه درخت بکرایی دارای خواص ضد میکروبی است. اسیدهایی که در این میوه وجود دارند، کمک می کنند میکروب های بدن نابود شوند. میوه کال بکرایی عملکرد بهتری دارد، زیرا دارای اسید بیشتری است. کباب کردن یک عدد میوه نارس بکرایی روی آتش می تواند برای درمان اسهال خونی با طب سنتی سودمند باشد؛ به طوری که پس از آن جداسازی گوشت میوه و مخلوط کردن با مقداری شکر انجام می شود تا شیرین شود. حتی می توان استفاده از عسل به جای شکر مورد استفاده قرار گیرد. میل کردن این مخلوط به مدت چند هفته (به صورت روزانه) لازم است تا علائم برطرف شوند.

زردآلو

برگ زردآلو، ترکیبات ضد سم دارد که استفاده می شود تا با عفونت های انگلی مقابله شود. در ابتدا شستشوی برگ ها و گرفتن عصاره آنها توصیه می شود تا اسهال خونی یا آمیبیاز را در کودکان و بزرگسالان درمان کند. مالیدن عصاره روی مناطق آسیب دیده باید هر روز پیش از رفتن به رختخواب انجام شود.

گواوا

اثر میوه گواوا، اسیدی است که از ایجاد اسهال خونی آمیبی جلوگیری می کند. در نظر گرفتن پنج عدد برگ گواوا و شستشوی مناسب آنها می تواند اسهال خونی را در افراد کودک و بزرگسال درمان کند. بعد از خشک کردن آنها در سایه و سپس پودر کردن آن می توان با مقداری آب آن را به شکلی خمیری درآورد و استفاده از آن را دو تا سه بار در روز به صورت موضعی انجام داد.

دانه پاپایا

طبیعت آن ضد انگلی است و موجب محدود شدن گسترش ارگانیزم های زنده به وجود آورنده بیماری خواهد شد. مصرف پنج قاشق غذاخوری از دانه پاپایا (هر هفته) توصیه می شود تا اسهال خونی در کودکان و بزرگسالان درمان شود.

چای سیاه

کاربرد چای سیاه هم در درمان اسهال خونی در افراد بزرگسال و کودکان قابل ملاحظه است. چای سیاه شیرین نشده دارای خواص ضد انگلی و ضد سمی است. نوشیدن چای سیاه به صورت روزانه سبب رهایی از انگل های شکم خواهد شد.

کدام افراد بیشتر به آمیبیاز مبتلا می شوند؟

این بیماری (Amebiasis) ممکن است موجب درگیری هر فردی در هر سنی شود، اما شیوع آن اغلب در کودکان و نوجوانان بیشتر است. همچنین این بیماری در شرایط بهداشتی غیراستاندارد شیوع بیشتری دارد. انگل مولد این عارضه می تواند با حمله به آب و غذا مشکل ساز شود.

دکتر با من با معرفی مجموعه ای از بهترین متخصصان در زمینه های مختلف، این امکان را برای متقاضیان و افرادی که به دنبال سایت دکتر متخصص گوارش و کبد در این زمینه هستند، فراهم می کند تا این متخصصان را بررسی کنند و انتخاب بهتری داشته باشند.

کلام آخر

این انگل اغلب منجر به عفونت روده ای می شود، اما عفونت علامت دار تنها در ۱۰ درصد از موارد مشاهده می شود و موارد دیگر فاقد علامت هستند. برخی از افراد بیشتر با آلودگی مواجه می شوند، مانند افرادی که در مناطقی با بهداشت پایین سکونت دارند یا افرادی که به این نواحی سفر می کنند.

همچنین افرادی که در مکان هایی به صورت گروهی سکونت دارند نیز در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند که پادگان ها، خانه سالمندان و غیره در این دسته قرار می گیرند.

این مقاله، همین موضوع را بررسی کرده و مطالبی را در مورد آمیبیاز ارائه داده است. اگر شما هم تمایل دارید در این زمینه بیشتر بدانید، می توانید به وب سایت دکتر با من مراجعه کنید و بعد از بررسی پزشکان، مناسب ترین گزینه را متناسب با نوع نیاز خود انتخاب کنید و با وی به مشورت بپردازید.