امروزه در جوامع مختلف انواع مختلفی سرطانها وجود دارد که یکی از شایعترین سرطانها در ایالات متحده سرطان کلیه است.
این نوع از سرطان در تمامی سنین از کودکی تا بزرگسالی دیده میشود، اما بر اساس آزمایشات و نتایج ها خانم ها دو برابر بیشتر از آقایان در معرض این نوع سرطان هستند. همچنین با افزایش سن خطر ابتلا به این نوع سرطان بیشتر میشود و البته این نکته حائز اهمیت است که هر اندازه این سرطان زودتر تشخیص داده شود، امکان درمان آن بیشتر است.
حقایقی در مورد سرطان کلیه
هرساله ۷۶۰۰۰ نفر دچار سرطان کلیه می شوند. سرطان کلیه جزو ۱۰ سرطان شایع قرار گرفته است و از سنین بسیار پایین تا سنین بالا دچار این نوع از سرطان می شوند اما نکته مهم این ماجرا درصد شیوع در سنین مختلف است به طور مثال در سنین ۷۵ سال به بالا این سرطان شایع تر است و در سنین پایین کم ترین شیوع خود را دارد اما با این حال سالانه ۵۰۰ تا ۶۰۰ کودک دچار این بیماری می شوند.
سرطان کلیه چیست؟
هنگامی که در کلیه سلول های به صورت بی رویه شروع به رشد کنند در ابتدا در کلیه شروع به انتشار می کنند. سپس در ادامه فعالیت خود توده هایی را در کلیه ایجاد می کنند. در نتیجه تومورهای سرطانی به صورت بدخیم یا خوش خیم به وجود می آورند.
دلایل ایجاد سرطان کلیه
دانشمندان با تلاشهای فراوان تا به کنون موفق به فهمیدن اینکه صرفاً چه دلیلی باعث ایجاد سرطان کلیه میشود، نشدهاند. اما میتوان عواملی را نام برد که خطر ابتلا به انواع سرطان کلیه را افزایش میدهد.
- استعمال دخانیات: به خصوص در سرطان کلیه استعمال دخانیات به خصوص سیگار خطر ابتلا به انواع سرطانها را افزایش میدهد. البته این نکته حائز اهمیت است که سالهای مصرف سیگار و دخانیات تاثیر بسزایی در افزایش احتمال ابتلا هستند.
- رژیمهای نامناسب غذایی و چاقی مفرط داشتن: هر چقدر وزن افراد بالاتر باشد و دچار چاقی مفرط باشند، فضای بهتری برای شروع سرطان کلیه ایجاد میشود.
- فشار خون بالا
- دیالیز شدن کلیهها: دیالیز شدن به فرایندی گفته میشود که در آن کلیههای بیمار به درستی نمیتواند فعالیت کنند و با دستگاه خون بیمار تسویه میشود. پس در این حالت که کلیهها دچار نقص هستند در نتیجه ریسک ابتلا بالاتر میرود. همچنین عفونت مثانه نیز می تواند یکی از دلایل ابتلا به سرطان کلیه نیز باشد.
- استعمال مواد شیمیایی کلر دار
- وراثت: یکی از عوامل تاثیرگذار برای ابتلا به انواع سرطان وراثت است در سرطان کلیه نیز این امر صدق میکند و وراثت میتواند یکی از دلایل مبتلا شدن فرد باشد.
علائم سرطان کلیه
سرطان کلیه مانند بیشتر سرطانها در مراحل اولیه هیچ علائمی ندارد و اگر علائمی هم وجود داشته باشد. میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- مشاهده مدام خون در ادرار
- درد در ناحیه پهلو و باسن به صورت مداوم
- دردهای کمر که به دلیل جراحت ایجاد نشدهاند مداوم ادامه دارند
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن چشمگیر
- تبهای غیرعفونی که به صورت پشت سر هم تکرار میشوند
- کم خونی کاهش چشمگیر گلبولهای قرمز
تشخیص سرطان کلیه
به صورت کلی میتوان گفت تشخیص سرطان کلیه معمولاً به صورت اتفاقی صورت میگیرد. زمانی که بیمار یا مراجعه کننده برای دلایل دیگری مانند مراقبتهای پزشکی یا دلایل مختلفی به بیمارستان و متخصص کلیه مراجعه میکنند در صورت اینکه پزشک متوجه شود یا شک کند که امکان دارد در کلیه بیمار مشکلی وجود داشته باشد. دستور آزمایشاتی مثل:
تجزیه و تحلیل ادرار بررسی میشود که آیا در ادرار شما حتی مقدار اندکی که با چشم غیر مسلح دیده نمیشود خون وجود دارد یا خیر.
آزمایش خون متخصص نفرولوژی تعداد سلولهای خونی شما را در حجم خون شما اندازه گیری میکند. همچنین الکترولیت های خون را اندازه میکند و اگر از حالت نرمال خارج شده باشند و شما دچار کم خونی شده باشید امکان ابتلا به سرطان کلیه وجود دارد.
سی تی اسکن با اشعه ایکس موجود در دستگاه تصویرهایی از بدن یا از بخشی از بدن را با توجه به کنتراست رنگ نشان میدهد که بیمارانی که دارای مشکلات کلیوی و سرطان کلیه هستند، این کنتراست رنگ را ندارند.
MRI این دستگاه با آهنرباهای قوی که درون خودش قرار دارد. امواج کامپیوتری و الکترونیکی از درون بدن بیمار به صورت تصاویر در اختیار پزشک تصویربرداری و متخصص رادیولوژی قرار میدهد.
اولتراسوند در این نوع آزمایش امواج صوتی با فرکانسهای بسیار بالا به بدن وارد میشوند و تصاویری را از بافتهای بدن در اختیار قرار میدهند. این آزمایش برای دریافت تصاویری از بافتهایی که چگالی آنها با بافتهای سالم بدن متفاوت است. بسیار کاربردی میباشد.
بیوپسی توده کلیه همان نمونه برداری از توده کلیه است که در این از آزمایش سوزن کوچکی وارد توده میشود و بخشی از آن را خارج میکند و به آسیب شناس امکان بررسی دقیقتر توده را میدهد.
انواع سرطان کلیه
سرطان کلیه انواع مختلفی دارد که معمولترین آنها ۴ نوع هستند.
نوع اول (کارسینوم سلول کلیه RCC)
از انواع سرطان کلیه شایعترین آنها در بزرگسالان، نوع اول است که بر اساس آمارهای منتشر شده ۸۵ درصد از سرطانهای کلیه از نوع کارسینوم سلول کلیه است در این نوع معمولاً یک کلیه درگیر میشود اما گاه دو کلیه نیز درگیر میشود که با پوشاندن لولههای کلیه شروع میشود.
سرطان سلول انتقالی
سرطان سلول انتقالی که در حدود ۶ تا ۷ درصد انهای کلیه را در بر میگیرد. معمولاً در ناحیهای که لگن کلیه نامیده میشود به وجود میآید و البته این امکان وجود دارد که گاه مثانه یا حالب دچار سرطان سلولی انتقالی شوند.
سارکوم کلیه
یک درصد سرطان به سارکوم کلیه اختصاص مییابد که در بافتهای همبند کار خود را آغاز میکند. در صورتی که درمان نشود به استخوانها و سایر اندامها سرایت میکند.
تومور ویلمز
تومور ویلمز در کودکان از شایع ترین سرطانهای کلیه است که ۵ درصد را به خود اختصاص داده است.
درجه بندی سرطان کلیه
پزشکان و متخصصان برای بهتر متوجه شدن و کمک به بیماران برای تومورها درجهبندیهایی را تعریف کردند که از ۱ تا ۴ است. بر اساس اندازه آنها و خوش خیم یا بدخیم بودن آنها درجهها آنها نیز متفاوت است. یک کوچکترین نوع تومور است و معمولاً به صورت خوش خیم هستند.
نوع ۴ بزرگترین اندازه تومور است که بیشتر کلیه را در بر گرفته است و معمولاً به صورت بدخیم است.
مرحله ۱: در این مرحله تومور کمتر از ۷ سانتیمتر باشد و فقط در کلیه قرار دارد و به بافتهای دیگر سرایت نکرده است.
مرحله دوم: در این مرحله اندازه تومور به ۷ سانتیمتر یا بیشتر میرسد اما نکته مهم آن این است که در این مرحله تومور هنوز داخل کلیه است و به نقاط دیگر سرایت نکرده است.
مرحله سوم: در گرید ۳، اندازه تومور بسیار بزرگتر از مرحله دوم است و تمام کلیه و اطراف کلیه را در بر گرفته است ولی هنوز به سایر اندامها سرایت نکرده است.
مرحله چهارم: در گرید ۴، علاوه بر اینکه تومور تمام کلیه را در بر گرفته و غده فوق لنفاوی که در بالای کلیه قرار دارد؛ آن را نیز در برگرفته است به سایر اندامهای بیماری سرایت کرده است که حادترین مرحله سرطان کلیه نامیده میشود.
درمان های معمول سرطان کلیه
برای درمان این بیماری، پزشکان نفرولوژی با توجه به شرایط بیمار، اندازه توده (خوش خیم یا بدخیم بودن آن) درمان های مختلفی را استفاده میکنند. در بعضی از موارد حتی نیاز به جراحی نیست ولی برای برخی از بیماران پزشک متخصص کلیه و مجاری ادراری دستور نمونه برداری میدهد تا اطلاعات دقیق تری به دست بیاورد. سپس بر اساس اطلاعات به دست آمده یکی از چهار روش درمان زیر را برای بیمار انتخاب کرده و طول درمان را طی میکند. این روشها عبارتند از:
- نظارت فعال
- فرسایش
- نفرکتومی جزئی
- نفرکتومی رادیکال
- پرتو درمانی
- درمان دارویی هدفمند
- شیمی درمانی
- ایمونوتراپی
نظارت فعال
زمانی که اندازه توده کمتر از ۳ سانتیمتر باشد. دکتر نفرولوژی با توجه به اندازه توده و وضعیت بیمار در بعضی از موارد نظارت فعال را انتخاب میکند که در این نوع درمان، بیمار در زمانهای مختلف برای آزمایشات و تصویربرداری مراجعه میکند. این مراجعات میتواند سه ماهه، شش ماهه و یک ساله باشد. بستگی به شرایط بیماری و شرایط توده دارد.
قصد پزشک از انجام این ازمایشات و تصویرباریها جلوگیری از پیشرفت سرطان کلیه و اثرات جانبی درمانهای دیگر است
فرسایش
زمانی که تومورِ بیمار بسیار کوچک باشد، پزشک متخصص کلیه با توجه به اطلاعات بیمار، سن و وضعیت سلامتی آن در بعضی موارد فرسایش را انتخاب میکند که با ابلیش سرمای یا گرما توده را از بین می برد.
- کرایو ابلیشن
در این روش پزشک متخصص کلیه از طریق سوزنی که وارد پوست میکنند و وارد کلیه میکنند. گاز سردی را به تومور میزند که باعث منجمد شدن تومور می شود.
- فرسایش با فرکانسهای رادیویی
در این روش نیز همانند روش بالا سوزن وارد کلیه میشود و با فرکانسهای بالایی که به توده وارد میکند. جریان الکتریکی را وارد سلول های سرطانی توده میکند و آنها را از بین میبرد.
نفرکتومی جزئی
به صورت کلی میتوان عنوان کرد نفرکتومی یعنی برداشتن کلیه در نفرکتومی جزئی پزشک متخصص کلیه و مجاری ادراری در صورتی که توده کل کلیه را در بر نگرفته باشد و امکان بازگشتش کم باشد؛ بخشی از کلیه را خارج میکند.
نفرکتومی رادیکال
در این نوع درمان پزشک متخصص کلیه با توجه به سرطانی بودن توده و در برگرفتن کل کلیه برای از بین بردن کامل مشکل، کلیه را برمیدارد و این در بیمارانی ممکن است که بیمار دارای یک کلیه دیگر باشند و بتوانند به زندگی خود ادامه بدهند. اما این نوع درمان امکان بازگشت سرطان کلیه را تا حد بسیار زیادی کاهش میدهد.
پرتودرمانی در سرطان کلیه
زمانی که بیمار به هر دلیلی دارای یک کلیه است و امکان خارج کردن توده یا کلیه وجود ندارد. متخصص کلیه با استفاده از پرتو درمانی به کاهش علائم سرطان همچون درد میپردازد.
دارو درمانی هدفمند
در این روش پزشک با استفاده از داروهای خاصی به ویژگیهایی که کمک میکند، که سرطان گسترش یابد، اختلال وارد میکند به طور مثال میتوان از جلوگیری ایجاد رگهای خونی که پروتئین مورد نیاز تودههای سرطانی را به آنها میرساند نام ببرید .
همچنین گاه برای دوباره درگیر نشدن بیمار درمان دارویی هدفمند به اجرا در میآید.
شیمی درمانی تومور های کلیه
به صورت کلی شیمی درمانی از جمله درمانهایی نیست که به بیمارانی که با سرطان کلیه درگیر هستند پیشنهاد میشود اما در مواردی پس از درمانهای مختلف مثل درمان دارویی هدفمند، ایمونوتراپی از شیمی درمانی به صورت دهانی یا وریدی استفاده میگردد و تا حد قابل قبولی موثر واقع میشود.
ایمونوتراپی
در ایمونوتراپی با استفاده از داروهای خاصی به بدن بیمار کمک میکنند که سیستم ایمنی خود را تقویت کند و خود با سلولهای سرطانی و تومور مبارزه کند. این روش تا حد زیادی موثر است و گاه دیده میشود که جراحان کلیه همزمان با جراحی از ایمونوتراپی استفاده میکنند.
مراقبت های بعد از درمان
زمانی که درمان به صورت کامل انجام شد. بیمار باید برای چکاپ های مداوم با دکتر نفرولوژیست در ارتباط باشد. همچنین بیمار باید سعی کند شیوه زندگی سالم را در پیش بگیرد. وزن خود را در حد توصیه شده نگه دارد. از تغذیه سالم استفاده کند. مصرف الکل و دخانیات را قطع کند و ورزش را در برنامه خود قرار دهد تا به سلامت بدن خود کمک کند .
آیا سرطان کلیه قابل پیشگیری است؟
امروزه مردم متوجه شدند که پیشگیری بهتر از درمان است چون علاوه بر هزینه کمتر، درد و ریسک کمتری نیز دارد به صورت قطعی روشی برای جلوگیری از سرطان کلیه وجود ندارد به همین دلیل سنین مختلف در معرض این نوع سرطان قرار دارند.
هرچند این نکته قابل ذکر است که آمارها نشان میدهند، کودکان نسبت به بزرگسالان، کمتر در معرض سرطان کلیه قرار دارند ولی با این حال سالانه چیزی در حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ کودک دچار این نوع سرطان می شوند. اما نکته قابل توجه این است که میتوان با اقداماتی نظیر تغذیه مناسب جلوگیری از فشار خون و ….. خطر ابتلا به سرطان کلیه را کاهش داد.
نتیجه گیری
امروزه یکی از مهم ترین و گاه اجباریترین انواع بیمه، بیمههای درمانی است. زیرا زمانی که فرد دچار بیماریهای سخت مثل سرطان میشود. علاوه بر درد و غم و نگرانی هایی که برای خود فرد و اطرافیانش دارد. هزینههای سرسام آوری نیز دارد. سرطان کلیه نیز یکی از انواع بیماریهای سخت و پرهزینه است.
هر ساله تعداد افراد زیادی به سرطان کلیه مبتلا میشوند اما نکته قابل توجه این است که اگر در مراحل اولیه بیمار، متوجه سرطان شود به راحتی با دارو حتی بدون نیاز به جراحی های سخت درمان میشود. اما در صورتی که تشخیص سرطان عقب بیفتد و به مرحله ۳ و ۴ برسد. علاوه بر اینکه بیمار کلیه خود را از دست میدهد و ریسک درمان بالا میرود در بعضی از موارد این سرطان به بخشهای دیگر نیز سرایت میکند. پس مهمترین کاری که میتوان انجام داد، پیشگیرییهای قابل انجام برای جلوگیری از سرطان کلیه و سرطانهای دیگر است. مانند چکاپهای سالانه و شش ماهه که اطلاعات دقیق و کاملی از بدن مان در اختیار ما قرار میدهد.
همچین ایجاد عادت های سالم و مفید میتواند بسیار کمک کننده باشد.
منابع:
دیدگاه خود را درج کنید