کبد چرب از جمله بیماری هایی است که به صورت خاموش، سراغ انسان می آید. پس برای جلوگیری از داشتن کبد چرب، بهتر است این مقاله را تا انتها مطالعه کنید و با علائم آن و روش های درمان این بیماری آشنا شوید.
مفهوم کبد چرب چیست؟
به جمع شدن چربی در کبد و اطراف آن کبد چرب می گویند که با بیماری استئاتوز کبدی نیز شناخته می شود و می تواند علاوه بر کبد به سایر اندام های حیاتی بدن سرایت پیدا کند. مقدار کمِ چربی در بدن عادی است اما بیش از حد آن می تواند به کبد آسیب برساند. در واقع چنانچه ۱۰ درصد کبد شما را چربی بگیرد بایستی که حتما آن را درمان کنید.
این بیماری رابطه مستقیمی با سبک زندگی اشخاص دارد، و هر چه شخص زندگی سالم تری داشته باشد کمتر به این بیماری دچار می شود. اما نگران نباشید، با یک رژیم غذایی صحیح و شیوه های درمانی آن که در ادامه خواهیم پرداخت، شما به زودی سلامتی خود را به دست می آورید.
برای تشخیص علائم این بیماری بهتر است که به متخصص گوارش و کبد مراجعه نمایید که ما لیست پزشکان مذکور را در سایت دکتر با من برای شما آورده ایم تا بتوانید به راحتی نوبت خود را اخذ نمایید.
انواع کبد چرب
کبد چرب به دو نوع بیماری تقسیم می شود و روش های درمان خود را دارد که در زیر به آن می پردازیم:
کبد چرب الکلی (AFLD): این بیماری به دلیل مصرف زیاد الکل ایجاد می شود و هر چه مصرف شخص بیشتر باشد احتمال دچار شدن او به این بیماری بیشتر است. پس بهتر است از مصرف زیاد الکل پرهیز کنید.
کبد چرب غیرالکلی: این بیماری به دلیل مصرف بالای الکل ایجاد نمی شود بلکه، ژنتیک، چاقی، مصرف بیش از حد چربی موجب این بیماری می شود.
مراحل ایجاد کبد چرب به چه صورت است؟
این بیماری دارای ۴ مرحله است که روند پیشرفت خود را طی این مراحل می گذراند:
- کبد چرب گرید ۱ (کبد چرب ساده): در این مرحله صرفا چربی به صورت مختصر در کبد جمع می شود و چنانچه شخص سریع متوجه این موضوع شود می تواند روند بیماری را کنترل و آن را درمان کند.
- کبد چرب گرید ۲ (استئو هپاتیت): در این مرحله چربی اضافی در کبد جمع می شود و علاوه بر آن یک التهاب در کبد شخص ایجاد می کند. در واقع شخص علاوه بر اینکه دارای کبد چرب است با یک نوع التهاب با کمی درد نیز همراه است.
- کبد چرب گرید ۳ (فیبروز کبدی): در این مرحله به دلیل پیشرفت بیماری، التهاب کبد چرب در شخص افزایش پیدا می کند و دردناک تر می شود و رفته رفته این التهاب تبدیل به به زخم می شود. در نتیجه موجب اسکار در کبد می‌شود. اما کبد همچنان می تواند عملکرد بدن را تنظیم کند و کار خود را به خوبی انجام دهد و فقط نیاز است که شما به موقع متوجه شوید و این بیماری را درمان کنید. به همین جهت می توانید از پزشکان متخصص گوارش و کبد در سایت دکتر با من نوبت اخذ کنید و سپس مراجعه نمایید.
- کبد چرب گرید ۴ (سیروز کبدی):در این جا کبد شخص به شدت زخم شده و یا زخم آن گسترش پیدا کرده است و در نتیجه می تواند به یک بیماری بسیار حاد تبدیل شود و منجر به نارسایی کبدی شود. حتی ممکن است که بهبودی شخص با شکست مواجه شود و در نتیجه بهتر است زمانی که گرید های پایین هستید به متخصص کبد و گوارش مراجعه و خود را درمان کنید.
سیروز کبدی اصولا علائم مختلفی از خود نشان می دهد که شامل موارد زیر است:
- کم شدن اشتها
- تغییر وزن
- احساس ضعیف بودن
- خستگی بی دلیل
- داشتن تجربه خون دماغ در چندین مرتبه
- احساس خارش زیاد در پوست
- زرد شدن پوست صورت و یا زردی چشم
- ایجاد رگ های بسیار زیاد در پوست
- احساس درد شکمی
- تورم زیاد در شکم
- تورم در پاهای شخص
- بزرگ شدن غیر طبیعی پستان در مردان
- احساس خواب آلودگی زیاد
علائم کبد چرب چیست و در هر مرحله از آن چه نشانه هایی دارد؟
این بیماری علائم زیادی دارد که در صورت مشاهده ی آن بهتر است که حتما به پزشک متخصص کبد مراجعه کنید تا بتوانید در همان ابتدا درمان خود را آغاز کنید. در واقع هر مرحله از بیماری شما شاهد علائم متنوعی هستید که در زیر آن ها را برای شما بازگو کرد ه ایم. بهتر است تا انتهای آن با ما همراه باشید.
گرید ۱ و ۲ در خصوص بیماری کبد چرب اصولا هیچ علامتی ندارد و شخص حتی متوجه نخواهد شد که به این بیماری دچار شده است. گاهی ممکن است شخص دچار خستگی یا ضعف شود. در این مرحله ممکن است شخص صرفا کمی حال بد و یا خستگی و ضعف احساس کند اما معمولا شدت آن بالا نیست.
گرید ۳ علائم شما شدیدتر می شود و در این جا شما علائم رایج را به صورت شدیدتر می بینید. نشانه هایی مانند درد در سمت راست بالای شکم، خستگی مفرط، کاهش وزن و ضعف را در بدن خود احساس می کنید، به گونه ای که تحمل آن برای شما راحت نیست و زندگی روزانه شما را دچار اختلال می کند.
گرید ۴ همان علائم سیروز کبدی است که در بالا به آن اشاره شد. همان طور که در بالا گفته شد، شامل درد شکم، ازدست‌دادن اشتها، کاهش وزن، خستگی، حالت تهوع، خارش پوست، زردی، کبودی و خونریزی آسان، ادرار تیره، تجمع مایع در شکم و تورم پاها می شود.
اما به هر حال پزشک متخصص کبد و گوارش بایستی به درستی این موضوع را تشخیص دهد چرا که درست است شما علائم بالا را مشاهده می کنید اما دلیلی بر اینکه شما بیماری کبدی دارید، نیست و شاید مربوط به بیماری دیگری باشد. پس قبل از نگرانی زیاد در ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.
شایع ترین علت بروز این بیماری اعتیاد به الکل است. اما در مورد افرادی که الکلی نیستند در بسیاری از موارد پزشکان نمی‌دانند چه چیزی باعث ایجاد آن می‌شود.
به چه دلیل کبد چرب ایجاد می شود؟
بسیاری از دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که نمی توان علت دقیقی در این خصوص ارائه داد اما علل زیر از مهم ترین موارد رایجی است که موجب ایجاد این بیماری می شود:
- چاقی بیش از حد
- مقاومت بسیار زیاد به انسولین
- دیابت
- کلسترول و چربی بیش از حد
- کم کار بودن تیروئید
- پایین آمدن سطح عملکرد هیپوفیز
- کیست تخمدان
- بالا بودن گلیسیرید
- پایین اومدن وزن شخص به صورت غیر نرمال
- هپاتیت C و اچ آی وی
- کمبود آلفا ۱ آنتی تریپسین
- یک سری دارو ها مثل متوترکسات، تاموکسیفن، آمیودارون و داروهای ضد تشنج وضد صرع، کورتون، استامینوفن
- کار کردن در مکان های پر اشعه
- سابقه بیماری کبد چرب در خانواده
- التهاب روده
- مصرف بیش از حد از کربوهیدرات
- مصرف کردن نوشیدنی های قندی.
موارد بالا از مهم ترین عللی است که شخص دچار بیماری کبد چرب می شود و با رعایت این موارد، به بدن خود کمک بسیار زیادی می کنید تا از بروز این عارضه جلوگیری نمایید.
کبد چرب چگونه تشخیص داده می شود؟
۱. شرح حال بیمار توسط پزشک
شرح حال پزشکی توسط متخصصین داخلی و یا متخصص گوارش و کبد گرفته می شود که لیست کامل آنها در سایت دکتر با من آورده شده است و می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر به صفحات این متخصصان مراجعه کنید. پزشک از شما سوالاتی را در خصوص سابقه ی بیماری در افراد نزدیکتان می پرسد و همچنین در خصوص سبک و رژیم غذایی نیز درخواست دریافت یک سری اطلاعات از شما می کند. این اطلاعات شامل: مصرف الکل، مصرف غذاهای پرچرب و دیگر موارد مهم خواهد بود.
۲. معاینه بدنی
زمانی که شما علائم بالا را در خود حس کنید و پزشک مربوطه مراجعه کنید، او بعد از پرسیدن یک سری سوالات در این زمینه، ترجیح می دهد که شما را معاینه کند.
زمانی که کبد بزرگ می شود پزشک میتواند با لمس آن به خوبی این بیماری را تشخیص دهد.
۳. آزمایش
این بیماری اصولا خود را با افزایش آنزیم‌های کبدی در آزمایش خون، نشان می دهد. در شخصِ مبتلا به این بیماری، آنزیم‌های آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) بیشتر می شود که این خود نشان دهنده ی افزایش آنزیم‌های کبدی می باشد و به نوعی بیانگر التهاب کبدی است که بایستی سریعا به دکتر متخصص کبد مراجعه شود.
در صورتی که آنزیم های کبدی شما بالا باشد دکتر برای شما آزمایش های تخصصی دیگری می نویسد که بهتر است انجام شود.
- آزمایش بررسی عملکرد کبد یا تست کبد چرب: این تست در واقع سطح پروتئین‌ها و آنزیم‌ها در کبد را با دقت بسیار بررسی می کند. و اگر مورد مشکوکی بود سونوگرافی های تخصصی به بیمار توسط پزشک متخصص کبد و دستگاه گوارش پیشنهاد می شود.
- آزمایش چربی خون
- شمار سلول های خون در بدن انسان
- آزمایش تخصصی هپاتیت A، هپاتیتی B، هپاتیت C
- آزمایش غربالگری در خصوص بیماری سلیاک
- گرفت تست قند خون به صورت چند ماه از شخص
- تست تخصصی هموگلوبین
۳. سونوگرافی و تصویربرداری های تخصصی
تصویربرداری های تخصصی جهت بررسی بیشتر کبد لازم و ضروری است به نحوی که دکتر حتما برای شما یکی از موارد زیر را می نویسد.
- سونوگرافی
- سی تی اسکن (CT scan)
- ام آر آی (MRI)
- فیبرو اسکن
۴. نمونه برداری در کبد
نمونه برداری از کبد یکی از راه های دیگر تشخیص بیماری کبد چرب در انسان است که به وسیله ی یک سوزن نمونه ی کوچکی از کبد را برمی دارند، و سپس با بررسی دقیق آن، مشکلات کبدی را بررسی می کند.
درمان کبد چرب به چه صورت است؟
متاسفانه با توجه به اینکه دانشمندان پیوسته در حال تحقیق هستند اما هنوز یک درمان قطعی برای این کار وجود ندارد در نتیجه می توان گفت که موراد زیر به عنوان بهترین راه حل های درمان هستند و یا اینکه از شیوع بیشتر بیماری در بدن شما جلوگیری می کنند.
۱. درمان فوری کبد چرب
کاهش وزن و قطع مصرف الکل یکی از سریع ترین راه حل هایی است که شما می توانید جلوی پیشرفت بیماری خود را بگیرید در واقع یکی از علل ایجاد چربی در کبد شما، همین اضافه وزن و وجود یک سری چربی های اضافی است. پس تا می توانید خود را به یک رژیم غذایی مناسب نزدیک کنید.
۲. درمان‌های دارویی و قرص برای کبد چرب
زمانی که شما آزمایش های ذکر شده در بالا را جهت بررسی آنزیم های خود می دهید، پزشک می تواند بیماری شما را از طریق آن ها با تجویز دارو کنترل کند. در واقع داروهای تخصصی که در زمینه ی : دیابت، کلسترول و تری گلیسیرید داروهایی است تجویز می شود. همچنین قرص هایی مانند ویتامین E، و متفورمین از جمله داروهایی است که برای شما در صورت صلاحدید پزشک، داده می شود.
۳. عمل جراحی
سیروز یک بیماری حاد در کبد چرب است که موجب می شود حنی کبد شما دیگر قادر به کار کردن نباشد. در نتیجه دکتر متخصص گوارش و پیوند کبد برای پیوند، شما را آماده می کند و در نتیجه می توان گفت که شما با این کار یک کبد جدید خواهید داشت که می توانید عملکرد طبیعی بدن خود را به حالت قبلی باز گردانید و یا اینکه ممکن است با عمل های جراحی محدود نیز درمان شوید.
درمان خانگی کبد چرب
با توجه به درمان های دارویی که در بالا گفته شد شما بایستی یک سبک زندگی سالم را انتخاب کنید که موارد زیر در آن رعایت شود:
- از مصرف بیش از حد از الکل اجتناب ورزید چرا که خود باعث ایجاد این نوع بیماری در بدن شما می شود.
- وزن خود را در منزل با خوردن غذاهای مفید کنترل کنید.
- از مصرف بیش از حد قند و شیرینی اجتناب کنید.
- تا میتوانید غذاهای کم کالری مصرف کنید.
- از چربی هی ترانس شده استفاده کنید.
- حتما در برنامه زندگی خود میوه و سبزی را قرار دهید.
- از کربوهیدرات های تصفیه شده در رژیم غذایی استفاده کنید.
- ورزش های سبک را روزانه انجام دهید.
در |آخر بایستی بدانید که کبد چرب بیماری است که به دستان خودتان می تواند به وجود بیایید و یا از بین برود. پس انتخاب با شماست که کدام گزینه را انتخاب کنید، کبد چرب و یا سبک زندگی سالم و بدون بیماری، این دیگر به شما بستگی دارد.
همچنین بهتر است قبل از هر نگرانی به متخصص داخلی، متخصص و فوق تخصص کبد و گوارش در سایت دکتر با من مراجعه کنید و روند بیماری خود را تکمیل کنید.
دیدگاه خود را درج کنید