سیاه سرفه یا “Whooping Cough “، یک وضعیتی است که نیاز به توجه و درک دارد. در این راهنمای جامع، به پیچیدگی‌های این بیماری می‌پردازیم و علل، علائم، درمان‌ها ی آن را بررسی می‌کنیم.

سیاه سرفه چیست؟

“سیاه سرفه” یک علامت است که ممکن است ناشی از مجموعه‌ای از شرایط و بیماری‌ها باشد. این واژه به تنهایی یک بیماری خاص را نشان نمی‌دهد بلکه به وضعیتی اشاره دارد که سرفه باعث تولید خلط یا مخاط سیاه یا قهوه‌ای می‌شود.

تاریخچه

سیاه سرفه از دیرباز شناخته شده است. اما در قرن شانزدهم، یک پزشک فرانسوی به نام Guillaume de Baillou به طور اولیه به بیماری کاهش تنفسی (سیاه سرفه) اشاره کرد و علائم و نشانه‌های این بیماری را به تفصیل گزارش داد.

در سال 1906، دو دانشمند بلژیکی به نام‌های ژول بورد (Jules Bordet) و اکتاو گنگو (Octave Gengou) موفق به جداسازی و شناسایی باکتری Bordetella pertussis شدند. این باکتری به عنوان عامل اصلی عفونت سیاه سرفه شناخته شد.

آمار جهانی

در قرن بیستم، یکی از شایع ترین بیماری های دوران کودکی و یکی از علل اصلی مرگ و میر کودکان در ایالات متحده بود. قبل از در دسترس بودن واکسن سیاه سرفه در دهه 1940، سالانه بیش از 200000 مورد سیاه سرفه گزارش می شد. از زمان شروع استفاده گسترده از واکسن، میزان بروز آن در مقایسه با دوران پیش از واکسن بیش از 75 درصد کاهش یافته است.

 

علت‌ بیماری سیاه سرفه

علل ممکن است متنوع باشند و به تنهایی نمی‌توانند تمامی موارد را پوشش دهند. اما برخی از علت‌های متداول این مشکل عبارتند از:

عفونت‌های تنفسی: سرماخوردگی، آنفولانزا، برونشیت و عفونت‌های دیگر می‌توانند باعث تولید خلط سیاه یا قهوه‌ای شوند.

آلرژی‌ها: ممکن است تماس با مواد آلرژی‌زا منجر به تحریک مجاری تنفسی شود و سبب سیاه شدن خلط گردد.

آلودگی هوا: تنفس هوای آلوده با ذرات مضر می‌تواند به سیاه سرفه منجر شود.

آسم: بیماری آسم باعث تنگی نفس و تولید خلط می‌شود که ممکن است سیاه باشد.

خونریزی معده: در برخی موارد، خونریزی معده می‌تواند باعث شود خون به ریه برسد و سرفه با خلط سیاه را ایجاد کند.

در هر صورت، اگر با سیاه سرفه مواجه هستید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا بتوانند با بررسی دقیق و انجام آزمایش‌های لازم، علت این وضعیت را تشخیص دهند و درمان مناسب را تجویز کنند.

علائم این بیماری چیست؟

علائم ممکن است به وسیله عوامل مختلفی ناشی از مسائل تنفسی یا دیگر مشکلات سلامتی باشند. این علائم شامل موارد زیر می‌شوند:

• سرفه با خلط سیاه
• تنگی نفس
• خونریزی از دهان
• درد در قفسه سینه
• افت اشتها و وزن
• تب

بیماری سیاه سرفه را چگونه تشخیص دهیم؟

تشخیص نیاز به ارزیابی دقیق از سوی یک پزشک دارد. پزشک با بررسی تاریخچه پزشکی، انجام معاینه فیزیکی، و احتمالاً انجام آزمایش‌های تشخیصی، سعی می‌کند علت واقعی سیاه سرفه را تشخیص دهد.

مصاحبه و تاریخچه پزشکی: پزشک ممکن است از شما سوالاتی درباره علائم، مدت زمان حضور علائم، عوامل تحریک کننده، و تاریخچه سلامت عمومی بپرسد.

معاینه فیزیکی: این شامل بررسی قفسه سینه، ریه، و بخش‌های دیگری از سیستم تنفسی است.

آزمایش‌های تشخیصی: انجام آزمایش‌های خون، انجام فیبرواسکوپی (بررسی داخل مجاری تنفسی با یک دستگاه نوری)، انجام تصویربرداری مثل ایکس-رای قفسه سینه، CT scan ریه و ممکن است در تشخیص مفید باشد.

برخی از آزمایش‌ها می‌توانند مشخص کننده علت سیاه سرفه باشند. مثلاً بررسی تحت میکروسکوپ ممکن است نشان دهد آیا عفونت یا خونریزی وجود دارد یا خیر.

با توجه به متغیر بودن علائم این بیماری و عوامل مختلفی که ممکن است آن را ایجاد کنند، تشخیص نهایی و درمان به دقت ویژه یک پزشک نیاز دارد. بنابراین، در صورتی که با سیاه سرفه مواجه هستید یا علائمی دیگر نیز وجود دارد، بهتر است به پزشک خود مراجعه کرده و مشکلات خود را با او به اشتراک بگذارید.

 

راههای مقابله و مدیریت

• مراجعه به پزشک
• مراقبت از محیط زندگی
• تغذیه سالم
• مصرف مایعات
• ترک عادت سیگار
• استفاده از داروها

هرگز نباید به صورت خودسرانه از داروها یا ترکیبات دارویی برای درمان سیاه سرفه استفاده کنید. مشاوره و توصیه پزشک شما در انتخاب درمان مناسب و اجرای روش‌های مقابله بسیار حائز اهمیت است.

سن شایع سیاه سرفه

به طور عمده در کودکان و نوزادان شایع است. بیشترین حد شیوع این بیماری معمولاً در زیر یکسالگی و دوره‌های زمانی دوران کودکی، خصوصاً از دو تا پنج سالگی، مشاهده می‌شود. کودکان در دوران ابتدایی تا پیش از واکسیناسیون کامل برای سیاه سرفه، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.

تا زمانی که واکسیناسیون‌های پیشگیرنده برای سیاه سرفه اجرا نشده‌اند، افراد در هر سنی ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. با این حال، با اجرای برنامه‌های واکسیناسیون جامع، شیوع سیاه سرفه در کودکان به شدت کاهش یافته است.

واکسیناسیون مکرر در دوران کودکی و واکسیناسیون تجدیدی در دوران بزرگسالی به افراد کمک می‌کند تا از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنند و اگر ابتلا رخ دهد، ممکن است شدت علائم کاهش یابد.

گزینه های درمان

درمان وابستگی به علت اصلی آن و شدت علائم دارد. در مواردی که ناشی از عفونت با باکتری Bordetella pertussis باشد، درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

آنتی‌بیوتیک‌ها: این داروها می‌توانند فرآیند بهبودی را تسریع کرده و شدت علائم را کاهش دهند. آنتی‌بیوتیک‌ها معمولاً در مراحل اولیه بیماری موثرتر هستند.

مراقبت‌های نقاهتی: در طی دوره بیماری، استراحت و مراقبت‌های نقاهتی می‌توانند به فرآیند بهبودی کمک کنند. مصرف مایعات بیشتر، خواب کافی، و اجتناب از عوامل تحریک‌کننده مانند دود سیگار می‌توانند تأثیر مثبتی داشته باشند.

واکسیناسیون: جلوگیری از ابتلا به این بیماری و کاهش شدت علائم را ممکن می‌سازد. واکسن‌های پنج‌واحدی DTaP یا Tdap معمولاً شامل واکسن سیاه سرفه هستند.

مداومت با درمان: در بعضی موارد، ممکن است علائم برخی از افراد را به مدت طولانی تر اذیت کنند. در این صورت، پزشک ممکن است داروهایی که به عنوان تسکین‌دهنده‌ عمل می‌کنند را توصیه کند.

توجه داشته باشید که هر درمانی باید تحت نظر پزشک انجام شود و خودسرانه از داروها استفاده نکنید. در صورت مشاهده علائم ، بهتر است سریعاً به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق شده و درمان مناسبی انجام گیرد.

 

آیا سیاه سرفه خطرناک است؟

در کودکان و نوزادان، می‌تواند خطرناک باشد. این بیماری معمولاً تا حد زیادی در دوران ابتدایی زندگی مختص کودکان است و ممکن است به دلیل تغییرات در نظام تنفسی کودکان و نوزادان، آسیب‌های جدی ایجاد کند. برخی از خطرات و اثرات جانبی ممکن عبارتند از:

• در نوزادان، سیاه سرفه ممکن است باعث کاهش تنفسی شدید شود که در برخی موارد نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد.
• برخی از کودکان ممکن است پس از سیاه سرفه اختلالات نورولوژیک یا اختلالات مرتبط با مغز و عصبها تجربه کنند.
• کاهش سیستم ایمنی نوزادان و کودکان می‌تواند آنها را در معرض عفونت‌های همزمان بیشتری قرار دهد که ممکن است اثرات جانبی جدی داشته باشد.
• در نوزادان، ممکن است باعث توقف ناگهانی تنفس (اپنه) گردد که این وضعیت خطرناک و اورژانسی است.
• در برخی موارد، ممکن است با سایر بیماری‌ها مثل آسم همراه شود که این می‌تواند پیچیدگی و خطر را افزایش دهد.

اگر شما یا کودکانتان علائم سیاه سرفه دارید، بهتر است به سرعت به پزشک مراجعه کنید. درمان زودهنگام و مناسب می‌تواند خطرات و اثرات جانبی را کاهش دهد و به بهبود سریع‌تر و بهتری کمک کند.

درمان‌های سنتی

توجه داشته باشید که مشاوره با پزشک درمانی مناسب اساسی است و استفاده از درمان‌های سنتی باید با تایید پزشک انجام شود. درمان‌های سنتی ممکن است به عنوان تکمیل درمان‌های معمولی مورد استفاده قرار گیرند. در اینجا چند روش سنتی ممکن است در کاهش علائم سیاه سرفه موثر باشند:

عسل

• عسل به عنوان یک ماده ضد باکتریایی و ضد التهابی شناخته شده است. ممکن است مصرف عسل با چای گرم یا به صورت مستقیم کمک به تسکین سرفه و خلط کند.

داروهای گیاهی

• استفاده از برخی از نباتات گیاهی مانند زنجبیل، گل گاوزبان و لیمو ممکن است به عنوان ضد التهاب و آرامبخش مفید باشد. این نباتات معمولاً به صورت چای یا عصاره مصرف می‌شوند.

آب گرم با نمک

• بخور گرفتن با آب گرم و نمک ممکن است در تسکین سرفه مؤثر باشد.

انجیر

• خوردن انجیر یا استفاده از عصاره انجیر می‌تواند به تسکین سرفه کمک کند.

ماساژ سینه

• ماساژ سینه با استفاده از روغن‌های ضد التهابی ممکن است در تسکین علائم مؤثر باشد.

قبل از هر درمان سنتی، مهم است با پزشک خود مشورت کنید، به ویژه اگر علائم بهبود نیافته یا شدت یافته باشند. همچنین، توجه داشته باشید که تضمین درمانی از طریق درمان‌های سنتی وجود ندارد و هر درمانی باید تحت نظر پزشک باشد.

 

عوامل خطر این بیماری

می‌توانند عواملی باشند که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند. در زیر عوامل خطری که ممکن است باعث شوند که شخص به سیاه سرفه مبتلا شود، آمده است:

سن: کودکان و نوزادان از بالاترین خطر ابتلا به سیاه سرفه برخوردارند، به خصوص قبل از انجام واکسیناسیون‌های کامل.

عدم واکسیناسیون یا واکسیناسیون ناکافی: عدم اجرای واکسیناسیون‌های مناسب و به موقع می‌تواند خطر ابتلا را افزایش دهد.

تماس با افراد مبتلا: برخورد مستقیم با افراد مبتلا می‌تواند منجر به انتقال باکتری‌های عامل بیماری شود.

تراکم جمعیت: افرادی که در محیط‌های تراکم‌جمعیتی زندگی می‌کنند، ممکن است در معرض بیشتری به باکتری‌های عامل سیاه سرفه قرار گیرند.

عدم استفاده از ماسک: عدم استفاده از ماسک در مواقعی که افراد مبتلا سرفه می‌کنند، می‌تواند باعث انتقال باکتری‌ها شود.

حساسیت به عوامل محیطی: افرادی که حساسیت به عوامل محیطی دارند، ممکن است در معرض عفونت‌های تنفسی بیشتری قرار گیرند.

سابقه عفونت‌های تنفسی: افرادی که سابقه عفونت‌های تنفسی داشته‌اند، ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا باشند.

تغییرات فصلی: در برخی مناطق و در فصل‌های خاص، شیوع سیاه سرفه ممکن است افزایش یابد.

توجه به این عوامل خطر و اقداماتی مانند واکسیناسیون مناسب و بهداشت شخصی می‌تواند به کاهش احتمال ابتلا به این بیماری کمک کند.

بیماریهای مشابه سیاه سرفه

1. آسم

علائم: سرفه، تنگی نفس.

2. عفونت‌های تنفسی

علائم: سرفه، تب، تنگی نفس، و درد قفسه سینه.

3. آلرژی‌ها

علائم: سرفه، عطسه و حساسیت به عوامل محیطی.

4. آنفلوانزا

علائم: سرفه، تب، درد عضلانی، و خستگی.

5. آسیب به ریه

علائم: سرفه با خون، تنگی نفس، و درد قفسه سینه.

هرگونه سرفه مستمر یا با علائم نگران‌کننده نیاز به مشاوره با پزشک دارد تا تشخیص دقیق گرفته شود و درمان مناسب اعمال گردد.

راهنمای مراجعه به پزشک

پزشک عمومی

• بررسی علائم، سوابق پزشکی، و تاریخچه واکسیناسیون.

• ارائه توصیه‌های اولیه و اقدامات درمانی مبتنی بر شدت علائم.

متخصص اطفال

• برای کودکان و نوزادان، مراجعه به متخصص اطفال ممکن است لازم باشد.

متخصص آلرژی و ایمونولوژی

• اگر مشکوک به عوامل حساسیتی هستید، متخصص آلرژی و ایمونولوژی ممکن است به شما کمک کند.

متخصص گوش، حلق، و بینی

• اگر سیاه سرفه با مشکلات گوش، حلق، یا بینی همراه است، مراجعه به متخصص گوش، حلق، و بینی توصیه می‌شود.

متخصص ریه

• در صورت نیاز به ارزیابی دقیق‌تر علائم تنفسی، به متخصص ریه مراجعه کنید.

توصیه می‌شود هر گونه علائم نگران‌کننده یا شدیدی که مدت زمان طولانی ادامه داشته باشد، از جمله سرفه شدید، تنگی نفس، یا سرفه با خون، به سرعت به پزشک مراجعه کنید.

 

نتیجه

بیماری سیاه سرفه یک بیماری عفونی حاد است که توسط باکتری Bordetella pertussis ایجاد می‌شود. این بیماری به خصوص در کودکان و نوزادان شایع است و باعث سرفه شدید و به مدت طولانی می‌شود. علائم این بیماری شامل سرفه متناوب، تنفس مشکل‌آور، و حملات سرفه شدید است. علاوه بر این، ممکن است در افراد بزرگتر نیز ایجاد گردد. واکسیناسیون جلوگیری از ابتلا به این بیماری و کاهش شدت علائم را فراهم می‌کند. در صورت ابتلا، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها، مراقبت‌های نقاهتی، و مداومت با درمان ممکن است به بهبودی کمک کند. این بیماری، خاصیت شیوع فصلی داشته و اقداماتی نظیر واکسیناسیون و مدیریت دقیق موارد مشکوک به ابتلا از اهمیت بسزایی برخوردار است.

تیم دکتر بامن تمام تلاش خود را انجام داده تا محتوای پزشکی علمی و به روز را برای شما عزیزان منتشر کند تا به سوالات پزشکی شما پاسخ داده باشد، همچنین سایت نوبت دهی دکتر بامن با داشتن بیش از 7000 متخصص و بیش از 400 متخصص حرفه ای جهت نوبت دهی و ارتباط با پزشکان در کنار شماست.

پرسش های متداول

این بیماری چگونه تشخیص داده می شود؟

روش های تشخیصی، از جمله آزمایش های تصویربرداری و ارزیابی عملکرد ریوی، برای تشخیص دقیق بیماری سیاه سرفه استفاده می شود.

آیا درمان های خانگی موثری وجود دارد؟

در حالی که اغلب داروها تجویز می شوند، برخی افراد از طریق درمان های جایگزین مانند طب سوزنی و داروهای گیاهی تسکین پیدا می کنند.

چه پیشرفت هایی در تحقیقات اخیر حاصل شده است؟

درمان های نوظهور، از جمله ژن درمانی و داروهای هدفمند، در بهبود نتایج بیماران امیدوار کننده هستند.

چگونه می توان از یک دوست یا یکی از اعضای خانواده مبتلا به بیماری سیاه سرفه حمایت کرد؟

ارائه حمایت عاطفی، درک و مشارکت فعال در مراقبت های بهداشتی آنها می تواند تفاوت قابل توجهی ایجاد کند.

منابع

Whooping Cough

Causes and How It Spreads

What is whooping cough?

What Causes the Cough in Whooping Cough?

ذات الریه: در سمفونی پیچیده عملکرد بدن ما، نقش سلامت تنفسی بسیار مهم است. این بنیان اصلی سلامت ما را شکل می‌دهد، اجازه می‌دهد که به راحتی تنفس کنیم و زندگی را به اندازه کافی تجربه کنیم. یکی از چالش‌هایی که می‌تواند این عملکرد اساسی را به مخاطره بیندازد، پنومونی است. در این مقاله از سایت پزشکی دکتر با من به علل ایجاد این بیماری، راهکارهای تشخیص، پیشگیری و درمان آن میپردازیم پس با ما همراه باشید.

ذات الریه چیست؟

“ذات الریه” یا “پنومونی” به معنای التهاب ریه است. این دو واژه به طور معمول به بیماری‌هایی اطلاق می‌شوند که با التهاب و عفونت ریه همراه هستند. این ممکن است ناشی از ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها یا سایر عوامل باشد.

تاریخچه

تاریخچه بیماری پنومونیا به عنوان یک بیماری التهابی در دستگاه تنفسی، به قدمت‌های دور بازمی‌گردد. در طول تاریخ، این بیماری با انواع مختلف علل و نشانه‌ها شناخته شده است.

• تاریخچه باستان

در آثار باستانی، علائم مربوط به بیماری‌های تنفسی و سرفه در نوشته‌ها و نقاشی‌ها ثبت شده‌اند. امپدوکلس، یک پزشک یونانی باستان، در آثار خود به تعدادی از علائم پنومونی اشاره کرده است.

• قرون وسطی

در دوره قرون وسطی، بیماری‌های تنفسی معمولاً با نوعی “تسمه‌سیاه” یا “سل” اشتباه گرفته می‌شدند. تفاوت بین انواع مختلف بیماری‌های تنفسی معمولاً درک نمی‌شد.

• قرن نوزدهم و آغاز قرن بیستم

با پیشرفت در علم پزشکی و میکروبیولوژی، شناخت بیشتری از علل این بیماری به وجود آمد. در اوایل قرن نوزدهم، Robert Koch با ارائه دستاوردهای مهم در زمینه باکتری‌ها و اثرات آن‌ها بر بدن انسان، نقش مهمی در درک علل بیماری‌های تنفسی ایفا کرد. او در سال ۱۸۸۲ باکتری پنوموکوکوس را کشف کرد که به نام Streptococcus pneumoniae نیز شناخته می‌شود و یکی از عامل‌های اصلی بیماری پنومونی است.

• قرن بیستم

با پیشرفت تکنولوژی، توسعه ویروس‌ها، و کشف داروهای آنتی‌بیوتیک، درمان و پیشگیری از بیماری پنومونی بهبود یافت. واکسن‌های موثری برای جلوگیری از بیماری توسعه یافت و اقدامات بهداشتی موثرتری نیز در جلوگیری از انتقال عامل‌های بیماری به گسترش آن کمک کرد.

امروزه، با وجود توسعه علم پزشکی، شناخت بهتر از علل بیماری و توسعه روش‌های درمانی، مرگ و میر ناشی از این بیماری به شدت کاهش یافته است.

 

آمار جهانی

• هر ساله این بیماری جان بیش از 800000 کودک زیر پنج سال را می گیرد و آن را به بزرگترین قاتل کودکان تبدیل می کند.
• این آمارشامل بیش از 153000 نوزاد یا تقریباً 3٪ از مرگ و میر کودکان زیر 5 سال است که به ویژه در برابر عفونت آسیب پذیر هستند.

انواع پنومونی

باکتریایی

• Streptococcus pneumoniae : یکی از عامل‌های شائع بیماری پنومونیا است.
• Haemophilus influenzae: یک باکتری معمولاً در بزرگ‌ترین کودکان و افراد مسن یافت می‌شود.
• Staphylococcus aureus: ممکن است در افراد با سیستم ایمنی ضعیف منجر به پنومونی شود.
• Legionella pneumophila: معمولاً از طریق تماس با آب آلوده مانند آب‌های حمام به افراد منتقل می‌شود.

ویروسی

• ویروس‌های آنفولانزا (فلو): یکی از عوامل شایع در ایجاد پنومونیا می‌باشند.
• ویروس‌های تنفسی سنسیشیال (RSV): عمدتاً در کودکان و نوزادان باعث بیماری می‌شوند.
• کروناویروس (COVID-19): عامل ایجادکننده بیماری کووید-۱۹ همچنین می‌تواند به عنوان یک عامل ایجادکننده پنومونیا عمل کند.

قارچی

• Pneumocystis jirovecii: به ویژه در افراد با سیستم ایمنی ضعیف (مانند افراد مبتلا به HIV/AIDS) مشاهده می‌شود.
• Aspergillus و سایر قارچ‌ها: در افراد با سیستم ایمنی ضعیف، می‌توانند به پنومونیا منجر شوند.

آتیپیک

• ممکن است به علت عوامل غیرباکتریایی یا ویروس‌های خاصی مانند مایکوپلاسما (Mycoplasma pneumoniae)، کلامیدیا (Chlamydia pneumoniae) و لژیونلا (Legionella pneumophila) ایجاد شود.

تشخیص نوع ایجادکننده این بیماری مهم است تا درمان مناسب و موثر فراهم شود. افراد با داشتن علائم باید به پزشک مراجعه کنند تا تشخیص دقیق گرفته و درمان مناسب اعمال شود.

علائم ذات الریه چیست؟

علائم بیماری ممکن است بسته به نوع عامل ایجادکننده (ویروسی، باکتریایی، قارچی و غیره) و شدت بیماری متغیر باشند. در اغلب موارد، علائم پنومونی می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

تب: افزایش دمای بدن از حالت طبیعی که ممکن است تا حدود بالای ۱۰۰ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سلسیوس) رسیده و در برخی موارد به شدت افزایش یابد.

سرفه : یکی از علائم شایع بیماری پنومونی است و واکنش طبیعی بدن به هدف پاک‌سازی یا حذف مواد غیرضروری از راه تنفسی است.

سختی در تنفس: نفس‌های تند یا سختی در نفس کشیدن، مخصوصاً در صورت شدت بیماری یا در مواردی که ریه‌ها به میزان زیادی پر شده باشند.

درد در قفسه سینه: درد یا تنگی در قسمتهای پایینی قفسه سینه، که ممکن است با حرکت یا تنفس عمیق تشدید شود.

افت اشتها: کاهش اشتها و عدم توانایی در مصرف غذا به عنوان یکی از علائم است.

کم‌خونی: زردی پوست و چشم (کم‌خونی) که نشانه افزایش بیلی‌روبین در خون می‌باشد.

استفراغ و اسهال: ممکن است افراد علائم استفراغ و اسهال نیز داشته باشند.

تهوع و سرگیجه: این علائم نیز در برخی از موارد مشاهده می‌شوند.

در صورت بروز هر یک یا ترکیبی از این علائم، بهتر است فوراً به پزشک مراجعه شود. این بیماری نیاز به تشخیص و درمان سریع دارد تا از پیشرفت آن و ایجاد مشکلات جدیتر جلوگیری شود.

دلایل ایجاد ذات الریه چیست؟

1. عفونت‌های ویروسی

• ویروس‌های آنفلوانزا
• ویروس های تنفسی سنسیشیال (RSV)
• ویروس پاراآنفلوآنزا

2. عفونت‌های باکتریایی

• Streptococcus pneumoniae (پنوموکوکوس)
• Haemophilus influenzae (هموفیلوس آنفلوآنزا)
• Staphylococcus aureus (استافیلوکوکوس اورئوس)

3. عفونت‌های قارچی

• قارچ‌هایی که معمولاً در افراد با سیستم ایمنی ضعیف مشاهده می‌شوند، مانند Pneumocystis jirovecii (پنوموسیستیس جیرووسی)

4. عفونت‌های پارازیتی

• عفونت‌های پارازیتی نادر هستند و ممکن است در افراد با سیستم ایمنی ضعیفتر ایجاد شوند.

5. سایر عوامل

• تنفس مستقیم مواد آلی، شیمیایی یا خارجی به ریه مانند مایعات شیمیایی، گازهای مضر، یا ذرات معلق در هوا (به عنوان مثال در زمان حادثه شیمیایی)
• آسپیراسیون محتوای معده به ریه (زمانی که مواد غذایی یا مایعات به اشتباه به راه تنفسی وارد می‌شوند)

راههای تشخیص بیماری ذات الریه

تشخیص بیماری ذات‌الریه ممکن است شامل چندین مرحله باشد و بستگی به نوع بیماری، شدت آن، و وضعیت بیمار، از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. برخی از روش‌های تشخیصی عبارتند از:

پزشک ممکن است اطلاعاتی را از بیمار بپرسد که شامل علائم، زمان ظهور علائم، و اطلاعات پیرامون تاریخ بیماری و تاریخ پزشکی فرد می‌شود.

• پرسش و پاسخ (تاریخ‌گیری پزشکی)
• بررسی فیزیکی
• آزمایش‌های خون و تصاویر پزشکی
• آزمایش ترشحات ریه
• آزمایش‌های ملکولی
• بررسی مایعات ریه

تشخیص نیاز به دقت و تجزیه و تحلیل دقیق توسط پزشک دارد. در صورت داشتن علائم ، مهم است به سرعت به پزشک مراجعه کرده و اطلاعات لازم را ارائه دهید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب صورت گیرد.

استراتژی‌های پیشگیری بیماری ذات الریه

واکسیناسیون

• واکسن پنوموکوک: این واکسن می‌تواند در برخی از نوع‌های پنومونی که توسط باکتری Streptococcus pneumoniae ایجاد می‌شوند، موثر باشد. واکسن‌های مختلفی برای انواع مختلف باکتری‌ها وجود دارند.

• واکسن آنفولانزا: یک واکسن سالانه که می‌تواند از ابتلا به آنفولانزا و احتمال ایجاد پنومونی به دنبال آن جلوگیری کند.

حفظ بهداشت دست

• شستشوی منظم و کامل دست‌ها با آب و صابون به عنوان یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از انتقال عفونت‌ها، شامل عفونت‌های تنفسی، می‌باشد.

اجتناب از مخاطرات محیطی

• اجتناب از تنفس ذرات آلوده در هوا، گازهای مضر، و مواد شیمیایی می‌تواند کمک کند. این اقدامات می‌توانند به حفظ سلامت ریه‌ها کمک کنند و از ابتلا به بیماری‌های تنفسی جلوگیری کنند.

مراقبت از سلامت عمومی

• حفظ سلامت عمومی بدن، افزایش ایمنی، مراقبت از سیستم تنفسی و بهبود وضعیت فیزیکی می‌تواند از جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های تنفسی، موثر باشد.

کنترل بیماری‌های مزمن

• مدیریت بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری قلبی، و بیماری‌های تنفسی می‌تواند خطر ابتلا را کاهش دهد.

اجتناب از مصرف مواد مخدر

• اجتناب از مصرف تنباکو و سیگار، الکل، و جلوگیری از استفاده از مواد مخدر می‌تواند به بهبود عمومی سلامت و افزایش ایمنی در برابر بیماری‌های تنفسی کمک کند.

توجه به این استراتژی‌ها و اجرای آنها در زندگی روزمره می‌تواند به حفظ سلامت تنفسی و کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کند.

راهکارها و تدابیر پیشگیری در منزل

• اطمینان حاصل کنید که شما و افراد خانواده خود از واکسن‌های پنوموکوکوس و آنفولانزا استفاده کرده‌اید.
• شستشوی منظم و دقیق دست‌ها با آب و صابون به ویژه بعد از استفاده از دستشویی، پختن غذا، یا تماس با افراد بیمار.
• اطمینان حاصل کنید که محیط زندگی شما خوب تهویه شده باشد. اجتناب از مواد آلاینده هوا و استفاده از تهویه مناسب می‌تواند به بهبود کیفیت هوا در داخل منزل کمک کند.
• مراقبت دقیق از دندان‌ها و لثه می‌تواند جلوی عفونت‌های دهان و گلو را گرفته و از انتقال عفونت به ریه‌ها جلوگیری کند.
• حفاظت از خود در برابر سرما و باد سرد می‌تواند از ابتلا به عفونت‌های تنفسی جلوگیری کند.

گزینه های درمان

درمان بیماری پنومونیا به وابستگی به نوع و عامل ایجادکننده بیماری، شدت آن، و شرایط فردی بیمار متغیر است. در اکثر موارد، درمان پنومونیا شامل یک یا ترکیبی از موارد زیر می‌شود:

مصرف داروها

• اگر به علت باکتری باشد، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها معمولاً قسمتی از درمان است. نوع آنتی‌بیوتیک مورد استفاده بستگی به نوع باکتری و حساسیت آن به داروها دارد.
• در صورتی که علت ویروسی باشد (مانند آنفلوانزا یا COVID-19)، داروهای ضدویروسی ممکن است به کار گرفته شود.
• در صورتی که به علت قارچ باشد، داروهای ضدقارچ ممکن است تجویز شود.

مراقبت‌های پشتیبانی

• استراحت بسیار مهم است تا بدن فرصت داشته باشد برای مبارزه با عفونت و بهبود پیدا کند.
• تغذیه سالم و متنوع باعث افزایش انرژی برای بدن می‌شود و بهبود سریعتر بیمار را تسهیل می‌کند.
• مصرف آب و مایعات بیشتر برای جلوگیری از خشکی و حفظ حالت آبی بدن مفید است.
• داروهای ضدتب و ضدالتهاب ممکن است تجویز شوند تا علائم مرتبط با این بیماری مانند تب و درد را کنترل کنند.

استفاده از اکسیژن

• اگر سطح اکسیژن در خون کاهش یابد، ممکن است اکسیژن مصنوعی به صورت ترخیصی یا در بیمارستان تجویز شود.

بستری در بیمارستان

• در موارد خاص و به خصوص در صورت شدت بیماری یا در صورتی که بیماری در افراد با سیستم ایمنی ضعیف (مثل سالمندان یا افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن) رخ دهد، بستری در بیمارستان ممکن است لازم باشد.

در هر صورت، اهمیت مشاوره با پزشک و دنبال کردن توصیه‌های او برای درمان و پیشگیری از ایجاد مشکلات جدی تر در اثر بیماری ذات الریه بسیار مهم است.

نقش تغذیه در سلامت تنفسی

تغذیه مناسب نقش مهمی در مدیریت بیماری ذات‌الریه ایفا می‌کند. این بیماری ممکن است منجر به ضعف عمومی و کاهش اشتها شود. بنابراین، تغذیه صحیح می‌تواند به بهبود سریعتر بیمار و تقویت سیستم ایمنی او کمک کند. در اینجا نقش تغذیه را بررسی می‌کنیم:

• تغذیه مناسب باعث تقویت سیستم ایمنی می‌شود. ویتامین‌ها و مواد مغذی مانند ویتامین C، زینک، و سلنیوم که در میوه‌ها، سبزیجات، و محصولات غذایی دیگر وجود دارند، می‌توانند ایمنی را افزایش دهند.

• این بیماری ممکن است باعث افزایش نیاز بدن به انرژی شود. در این موارد، تأمین کالری کافی از اهمیت بالایی برخوردار است. مصرف غذاهای با کالری بالا و تقویت ترکیب غذایی مهم است.
• درصورتی که بیماری باعث تب و تعریق زیاد شود، ممکن است نیاز به مدیریت مناسب آب داشته باشید. مصرف مایعات به میزان کافی می‌تواند کمک کند.
• پروتئین‌های سالم مانند گوشت، ماهی، مرغ، حبوبات، و محصولات لبنیات برای بهبود ترمیم بافت‌ها و ایجاد مقاومت در برابر عفونتها مفید هستند.
• مصرف آهن می‌تواند کمک کند که سطح اکسیژن در خون حفظ شده و به ترمیم بافت‌ها کمک کند. مواد غذایی مانند مرغ، ماهی، نخود، لوبیا، و اسفناج منابع خوبی از آهن هستند.

تاثیر ذات الریه بر گروه‌های سنی مختلف

۱. نوزادان و کودکان

• نوزادان و کودکان در معرض خطر بالایی قرار دارند زیرا سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند.

• بیماری ممکن است باعث افت‌نشان شدید فشارخون و ضربان قلب شود.

2. کودکان و نوجوانان

• در این گروه سنی نیز، بیماری ممکن است به شدت اثر گذار باشد، اما به طور کلی بهبود آنها نسبت به نوزادان سریعتر اتفاق می‌افتد.

۳. گروه سنی بزرگتر از ۶۵ سال

• افراد مسنتر دارای سیستم ایمنی ضعیف‌تری هستند و احتمال بروز عوارض جانبی بیشتری از این بیماری وجود دارد.

• در برخی موارد، بیماری می‌تواند منجر به مشکلات جدی تری مانند عفونت‌های ثانویه (سپسیس) شود.

4. افراد با بیماری‌های مزمن

• افرادی که بیماری‌های مزمنی مانند دیابت، بیماری قلبی، بیماری مزمن ریه‌ای یا سیستم ایمنی ضعیف دارند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

5. افراد جوان و سالم

• در این گروه سنی، بیماری معمولاً به شدت نیست و افراد معمولاً بهبود خوبی دارند.

• با این حال، بیماری ممکن است بر روی فعالیت‌های روزانه و کیفیت زندگی تأثیر بگذارد.

با توجه به وضعیت سلامت اولیه، تاریخچه پزشکی، و سایر عوامل مرتبط با هر فرد، تأثیر بیماری ذات‌الریه متفاوت خواهد بود. افرادی که در گروه‌های خطر بالاتر هستند، بهتر است در صورت بروز علائم بیماری، به سرعت به پزشک مراجعه کرده و درمان مناسب را دریافت کنند.

راهنمای مراجعه به پزشک

برای بیماری ذات الریه، بهترین انتخاب برای مراجعه متخصص آلرژی یا متخصص ریه می‌باشد. این دو تخصص به طور معمول در تشخیص و مدیریت بیماری‌های مرتبط با سیستم تنفسی، از جمله ذات الریه، تخصص دارند. بهتر است قبل از مراجعه، ویزیت با پزشک خود را ترتیب دهید تا بهترین مشاوره و درمان برای شرایط خاص شما ارائه شود.

نتیجه

این بیماری می‌تواند در افراد مختلف، به ویژه در گروه‌های سنی حساس‌تر مانند نوزادان، افراد مسن، و افراد با بیماری‌های مزمن، تأثیرات جدی و حتی ممکن است منجر به مشکلات جانبی جدی شود. از این رو، پیشگیری، تشخیص سریع، و درمان مؤثر این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است. اقداماتی همچون واکسیناسیون، حفظ بهداشت فردی، مراقبت از سلامت عمومی، و در صورت بروز علائم، مراجعه به پزشک و درمان به موقع، می‌توانند در کاهش شیوع و اثرات منفی این بیماری موثر باشند.

شما را به مراجعه به سایت بسیار مفید و به‌روز “دکتر بامن” دعوت می‌کنم. این سایت با بیش از 7000 هزار متخصص در این حوزه، یک منبع قابل اعتماد برای دریافت اطلاعات علمی و مقالات به‌روز می‌باشد.

دکتر بامن به عنوان یک پلتفرم پزشکی ارائه‌دهنده محتوای علمی برای بیماری ذات الریه، با تیمی از دکتران خبره و متخصصان، به شما امکان می‌دهد تا از آخرین تحقیقات و درمان‌ها در این حوزه باخبر شوید.

همچنین، امکان مشاوره با دکتران متخصص در این سایت وجود دارد که به شما کمک خواهند کرد تا برنامه درمانی مناسب و شخصی‌سازی شده را برای مدیریت بهتراین بیماری دریافت کنید.

جهت کسب اطلاعات بیشتر و دسترسی به مقالات علمی، می‌توانید به لینک زیر مراجعه فرمایید:

https://doctorbaman.com/

با اطمینان از دقت و کیفیت اطلاعات این سایت، امیدوارم که این منبع مفید برای شما باشد و به بهبودی و آگاهی شما نسبت به بیماری ذات الریه کمک کند.

 

پرسش های متداول

چه کسانی در خطر بیشتری از ابتلا به پنومونی هستند؟

افراد مسن، نوزادان، افراد با سیستم ایمنی ضعیف، و افراد با بیماری‌های مزمن مانند دیابت یا بیماری‌های قلبی.

آیا واکسیناسیون می‌تواند از پنومونی جلوگیری کند؟

بله، واکسن‌های پنوموکوک و آنفلوانزا می‌توانند خطر ابتلا به بیماری را کاهش دهند.

آیا این بیماری قابل پیشگیری است؟

بله، اقداماتی مانند واکسیناسیون، حفظ بهداشت شخصی، و جلوگیری از تماس با افراد مبتلا می‌توانند در پیشگیری از ابتلا مؤثر باشند.

آیا بیماری ذات الریه خطرناک است؟

بله، به ویژه برای افراد در گروه‌های خطر بالا می‌تواند خطرناک باشد و در صورت عدم درمان مناسب، منجر به مشکلات جدی شود.

منابع

British Thoracic Society Guidelines for the Management of Community Acquired Pneumonia in Childhood

Community-Acquired Pneumonia in Children

Community-acquired pneumonia

Recent changes in the management of community-acquired pneumonia in adults

British Thoracic Society guidelines for the management of community acquired pneumonia in adults: update 2009.

Epidemiology and etiology of childhood pneumonia

Pneumonia after implementation of the pneumococcal conjugate vaccine program in the province of Quebec, Canada

«فرضیه بهداشت» یک نظریه پیشرو است که به افزایش نرخ تشخیص آلرژی و آسم می پردازد، این نظریه بیانگر آن است که امروزه شرایط زندگی در اکثر کشورها به گونه ای است که کودکان را از رو به رو شدن با میکروب هایی خاص باز می دارد. این میکروب ها در تشخیص محرک های مضر و بی ضرر به بدن انسان کمک می کند و در صورتی که بدن انسان با این میکروب ها مواجه نشود، سیستم ایمنی فرد در تشخیص محرک ها دچار اختلالاتی می شود که انواع مختلف از این بیماری را در پی خواهد داشت.

با ما همراه باشید تا درباره این بیماری بیشتر بدانیم.

آلرژی چیست و چگونه این اختلال به وجود می آید؟

هنگامی که در معرض آلرژن هایی (مواد حساسیت زایی که باعث واکنش های آلرژیک می شوند) نظیر شوره و پوست حیوانات خانگی، گرده گل، خاک و مواد غذایی تحریک کننده قرار بگیرید، سیستم ایمنی بدن شما دچار اختلال می شود و در مقابل این آلرژن ها پادتن هایی تولید می کند و در صورتی که این پادتن ها یک محرک را مضر و خطرناک تشخیص دهند، سیستم ایمنی بدن شما به آن ماده واکنش نشان می دهد، حتی اگر آن محرک برای شما خطری نداشته باشد.

این واکنش می تواند التهاب مجاری تنفسی، دستگاه گوارش، سینوس ها یا پوست شما را به دنبال داشته باشد که به آن آلرژی می گوییم. این عارضه یکی از شایع ترین بیماری های مزمن به شمار می رود که شدت آن در افراد، متغیر است و می تواند در فردی واکنشی جزئی و در فرد دیگر، به صورت آنافیلاکسی ( واکنش شدید بدن که ممکن است زندگی فرد بیمار را تهدید کند) باشد.

تاریخچه این بیماری

کلمنس فون پیرکه، متخصص اطفال واکنش افرادی که واکسن آبله و سرم اسب دریافت کرده بودند را مورد بررسی قرار داد و دریافت که این واکنش در تزریق اول نسبت به تزریق دوم، شدیدتر و سریع تر است. این موضوع سرآغازی برای مفهوم آلرژی شد که در پی آن، کلمنس فون پیرکه مقاله مهم خود را که به شرح ایده این عارضه می پرداخت، در سال 1906 منتشر کرد.

علائم بیماری مورد نظر را بشناسید

این بیماری دارای علائم متفاوتی است که به ماده حساسیت زا بستگی دارد و در افراد مختلف می تواند از خفیف تا شدید متغییر باشد. از جمله تب یونجه که رینیت آلرژیک نیز گفته می شود و عواملی را به دنبال دارد، از جمله:

• خارش چشم ها، بینی یا سقف دهان
• عطسه کردن
• گرفتگی بینی و آبریزش
• چشم های قرمز یا آبکی که التهاب ملتحمه نام دارد.

شایع ترین آلرژن ها

آنتی بادی ها در مقابل برخی محرک ها هیستامین تولید می کنند که این واکنش دفاعی بدن موجب ظاهر شدن علائم این عارضه می شود.

شایع ترین محرک ها عبارتند از:

• داروهایی خاص مانند پنی سیلین یا آنتی بیوتیک های مبتنی بر آن
• نیش حشراتی مانند پشه و زنبور
• عواملی مانند لاتکس که در هنگام تماس فیزیکی با آنها، در گیر حساسیت پوستی می شویم.
• گرد و غبار، کپک، شوره حیوانات و دیگر آلرژن های موجود در هوا
• مواد غذایی حساسیت زا مانند گوجه فرنگی، فلفل، بادام زمینی و … که جلوتر به آنها می پردازیم.

انواع مختلف این بیماری را بشناسید

این بیماری نیز مانند برخی بیماری دیگر انواع متفاوتی دارد که در این بخش به توضیح هر کدام از آنها می پردازیم.

آلرژی پوستی

در بعضی شرایط افرادی که دارای بدن حساس تری نسبت به سایر افراد هستند، به عواملی که هیچ ضرری برای دیگران ندارد، واکنش نشان می دهند.

یکی از این عارضه ها آلرژی پوستی است که به درماتیت، آتوپیک یا اگزما نیز معروف است و قرمز شدن، خارش و پوسته پوسته شدن را به دنبال دارد و از فردی به فرد دیگر نسبت به میزان شدت حساسیت اشخاص به آن، شدید یا خفیف خواهد بود.

لازم به ذکر است که اگر این حساسیت پوستی برجستگی های دردناکی را ایجاد کند، به آن کهیر می گوییم. این مشکل پوستی ممکن است ناشی از انواع مواد شوینده، خوراکی های مختلف، عطر، پلاستیک ها و نور خورشید باشد.

آلرژی فصلی

در حالی که واکنش های خاصی در زمان مشخصی از سال اتفاق افتد و با تکرار همراه باشد، آلرژی فصلی نامیده می شود و عوامل مختلفی مانند خارش، آبریزش بینی، التهابات پوستی، سرفه و عطسه را به دنبال دارد. این نوع از حساسیت عموما در فصل بهار دیده می شود و گاهی اوقات ممکن است تا فصل تابستان ادامه داشته باشد. در فصل پاییز بیشتر، آلرژن هایی مانند گل صدف در ایجاد حساسیت تاثیرگذار بوده و زمستان تنها فصلی است که در آن اکثر آلرژن ها غیر فعال هستند.

رینت آلرژیک

این نوع از حساسیت برخلاف آلرژی فصلی، زمان مشخصی ندارد و می تواند تمام طول سال فرد را درگیر کند. عوامل موثر در تحریک سیستم ایمنی فردی که رینت آلرژیک دارد، عطر و ادکلن، دود دخانیات مانند سیگار، مو و پوست حیوانات خانگی و مواردی از این قبیل را شامل می شود که التهاب و گرفتگی بینی را به همراه دارد.

آلرژی تنفسی

چنانچه حساسیت، مجاری تنفسی و شش ها را هدف گرفته باشد، باعث التهاب نایژه ها و باریک شدن راه های تنفسی می شود که عوارضی مانند صدای خس خس، سرفه های پی در پی و دشواری در تنفس را با خود به همراه دارد و عموما در افراد مسن و کودکان دیده می شود. پیشنهاد می شود در صورت مواجه با این بیماری در کودکان سریعا به فوق تخصص آلرژی کودکان مراجعه کنید.

آلرژی غذایی

سالانه افراد بسیار زیادی در سراسر جهان واکنش های مختلفی نسبت به مواد غذایی حساسیت زا نشان می دهند. به طور کلی هفت نوع ماده غذایی به عنوان مواد حساسیت زای بسیار مهم شناخته شده است، در صورتی که غذاهای بسیار زیادی سبب حساسیت می شوند. در ادامه به معرفی چند نمونه از مهم ترین آنها می پردازیم.

• شیر
• سویا
• گندم
• غذاهای دریایی (ماهی، صدف و میگو)
• تخم مرغ
• دانه ها و مغز ها (بادام زمینی)
• پروتئین های موجود در برخی مواد غذایی

موارد فوق و انواع غذاهای حساسیت زای دیگر می توانند عوارضی مانند تورم لب ها، صورت و گلو، سوزن سوزن شدن در محیط دهان، نبض ضعیف، کاهش فشار خون، سرگیجه یا سبکی سر، رنگ پریدگی، کبود شدن پوست یا حتی آنافیلاکسی شود.

از دیگر انواع این بیماری می توانیم آلرژی به نیش حشرات (ناحیه بزرگی از تورم در محل نیش ایجاد می شود) و حساسیت دارویی را اشاره کنیم.

آنافیلاکسی چیست؟

برخی از انواع این بیماری که ناشی از حساسیت به دارو و مواد غذایی هستند، ممکن است سبب واکنش شدیدی به نام آنافیلاکسی بشوند که در مطالب فوق نیز از آن نام بردیم، این واکنش یک اورژانس پزشکی به شمار می رود که می تواند منجر به مرگ شود.

نشانه ها و علائم آنافیلاکسی عبارتند از:

• نبض تند و در عین حال ضعیف
• کاهش فشار خون
• حالت تهوع
• از دست رفتن هوشیاری
• تنگی نفس شدید

خطرات این بیماری

این بیماری اگر به صورت شدید در فردی ظاهر شود، ممکن است برای زندگی فرد مبتلا تهدید جدی به حساب بیاید. اگر شما به این بیماری مبتلا هستید، امکان شدت یافتن این واکنش در بدن شما زیاد است که در ادامه بروز آنافیلاکسی را همراه دارد و حتی می تواند با درگیر کردن مجاری تنفسی، ابتلای شما به بیماری هایی مانند آسم یا تب یونجه را به همراه داشته باشد.

روش های درمان خانگی

لازم به ذکر است که مراجعه به پزشک متخصص آلرژی، بهترین راه برای تشخیص و درمان حرفه ای به شمار می رود. با این حال، چنانچه شرایط شما اورژانسی نیست و علائم این بیماری شما را کلافه کرده است، می توانید برای بهبودی نشانه ها و علائم آن از برخی درمان های خانگی بهره ببرید.

درمان خانگی آلرژی فصلی

برای درمان این نوع از حساسیت روش های خانگی متعددی تاکنون پیشنهاد شده است، در ابتدا آن افرادی که دچار حساسیت هستند، باید تا حد امکان از خوردن غذاهای سرخ کرده و فرآوری شده، صیفی جات محرک مانند بادمجان، ادویه جات و میوه های حساسیت زا مانند خربزه، کیوی و توت فرنگی دوری کنند. زیرا مصرف این مواد غذایی واکنش های آلرژیک را به همراه دارد و می تواند سبب ایجاد پیش زمینه ای برای بروز حساسیت ها شود. موارد زیر می تواند در پیشگیری و تسکین بیماری شما مفید باشد:

• تمیز نگه داشتن محیط خانه در پیشگیری از این عارضه به شما کمک می کند.
• نوشیدن دمنوش های گیاهی، راهکار بسیار خوبی برای جلوگیری از ایجاد حساسیت ها به حساب می آید.
• استفاده از پیاز برای حساسیت ها مفید است، زیرا پیاز ضد التهاب بوده و خوردن و بوییدن پیاز می تواند حساسیت شما را تسکین بدهد.
• عسل گزینه مناسبی برای بالا بردن مقاومت بدن در مقابل آلرژن ها و محرک ها به حساب می آید.
• زنجبیل برای گرفتگی و التهاب بینی دارویی موثر به شمار می رود.
• مصرف یک الی دو فنجان چای آویشن یا چای سبز برای رفع گرفتگی بینی مفید است.

درمان خانگی آلرژی پوستی

بهترین کاری که می توان برای جلوگیری از حساسیت های پوستی انجام داد، جلوگیری از تماس با محرک های حساسیت زا است.

• جوش شیرین می تواند برای مشکلات پوستی تسکین دهنده مناسبی باشد.
• آلوئه ورا با رطوبت فراوانی که دارد، می تواند خارش های پوستی را بهبود ببخشد.

درمان آلرژی غذایی

بلافاصله بعد از خوردن مقداری از نوعی غذای خاص می تواند باعث ایجاد واکنش سیستم ایمنی بدن بشود. لازم به ذکر است که قبل از مصرف مواد غذایی، برچسب درج شده روی محصول را بخوانید تا از حساسیت زا نبودن مواد تشکیل دهنده آن اطمینان حاصل کنید. اگر پس از مصرف مواد غذایی علائم حساسیت زا را در خودتان مشاهده کردید، پیشنهاد می کنیم به پزشک معالج یا دکتر فوق تخصص آسم مراجعه کنید.

روش های درمان این عارضه توسط پزشک

آلرژی ها می توانند به صورت خفیف تا شدید در افراد گوناگون ظاهر شوند. شدیدترین حالت آن آنافیلاکسی است که در صورت ابتلا به آن و عدم مراجعه به پزشک می تواند زندگی فرد بیمار را تهدید کند و موجب مرگ فرد بیمار بشود. پیشنهاد می کنیم در صورتی که بیماری شما شدت پیدا کرده و موجب مختل شدن زندگی شما شده است، حتما به کلینیک آلرژی تهران یا استان محل اقامت خود مراجعه کنید.

به عنوان مثال پزشک معالج آلرژی، برای تسکین کوتاه مدت التهابات سینوسی و در صورت خفیف بودن آلرژی می تواند استفاده از اسپری را به شما توصیه کند. همچنین اگر نیاز به استفاده از دارو دارید، می توانید به یک داروساز مراجعه کنید تا در شناخت داروی ضد حساسیت مناسب و مصرف آن شما را راهنمایی کند. یکی از شایع ترین و پرکاربردترین داروها برای حساسیت های ضعیف، آنتی هیستامین است.

کلام آخر

به طور کلی آلرژی عارضه ای متداول در میان افراد است که بیشتر انواع آن موقت هستند. فقط تعداد اندکی از آنها به صورت بیماری دائمی همراه فرد باقی می ماند و از آنجایی که غالبا این اختلال حاصل از یک محرک بیرونی است، بهترین راه درمان و پیشگیری از آن شناسایی عوامل و اجتناب از آنها خواهد بود.

در صورتی که امکان مراجعه حضوری به دکتر متخصص آسم را ندارید، می توانید از خدمات فراوان سایت دکتر با من بهرمند شوید، شما می توانید محصولات پزشکی را از این سایت خریداری و تهیه کنید، با برترین متخصصان در هر زمینه ای در ارتباط باشید یا از مشاوره های آنلاین راهنمایی بگیرید.

اکسیژن موجود در اتمسفر، عامل حیات بخش انسان است و هر اختلال یا بیماری که نفس کشیدن را دشوار سازد، برای ما آزاردهنده و ناخوشایند خواهد بود. اکثر انسان ها فارغ از ابتلا به عارضه خاصی در زندگی خود، تجربه تنگی نفس را به خاطر ضعف بدن یا هر دلیل دیگر تجربه می کنند، ولی افرادی که به بیماری آسم مبتلا هستند، مدام با این اختلال ناراحت کننده درگیر می شوند. با ما همراه باشید تا درباره این بیماری بیشتر بدانیم.

درباره بیماری آسم بیشتر بدانید

Asthma از نظر لغوی به معنای تنگی نفس است که ریشه آن از زبان یونانی گرفته شده است. این عارضه جزو بیماری های مجاری تنفسی به حساب می آید که با واکنش شدید نسبت به مجموعه گسترده ای از محرک ها همراه است. در این بیماری با متورم شدن مجاری تنفسی شرایطی ایجاد می شود که تنفس را برای فرد بیمار سخت و تا حدی محال می سازد.

این بیماری می تواند برای بعضی افراد، یک مشکل جزئی قلمداد شود، ولی در گروهی دیگر این امکان وجود دارد که در فعالیت های روزانه بیمار خلل ایجاد کند و با حمله های خطرناک برای زندگی فرد مبتلا تهدید بزرگی به حساب بیاید.

تاریخچه آسم

در مصر باستان علائم ناراحتی تنفسی و تنگی نفس شناخته شده بود، اما این بیماری نام و ویژگی های خاص خود را نداشت تا اینکه هزاران سال بعد بقراط، پدربزرگ پزشکی مدرن، برای نخستین بار به شرح این بیماری و خصوصیات منحصر به فرد آن پرداخت.

با این حال بقراط این بیماری را به عنوان یک علامت می شناخت تا اینکه پزشک یونانی به نام آرتائوس توضیح کاملی از این عارضه ارائه داد که مشابه درک امروزی از این بیماری بود.

علائم و نشانه های آسم چیست؟

علائم بیماری مذکور ثابت نیست و در هر شخصی با شخص دیگر فرق دارد. الزاما فرد بیمار همیشه دچار مشکلات ناشی از این بیماری نمی شود، بلکه ممکن است تحت فعالیت یا شرایط خاصی مانند دویدن یا قرار گرفتن در ارتفاع، دچار حملات این بیماری شود.

حال که به اطلاعات بیشتری از این بیماری دست پیدا کردیم، بهتر است تا درباره علائم آن نیز بیشتر بدانیم. این علائم عبارتند از:

• صدای خس خس در سینه که از نشانه های رایج آسم کودکان است.
• نفس تنگی
• سرفه های متعدد
• احساس درد و فشار در قفسه سینه
• تنگی نفس که موجب اختلال در خواب و احساس خستگی در روز می شود.

چه خطراتی افراد مبتلا به این بیماری را تهدید می کند؟

در افراد مبتلا به آسم حاد، در صورت عدم کنترل آن ممکن است با بروز حملات شدید، فرد دچار تنگی نفس و تپش قلب شود. گاهی همین امر می تواند سطح هوشیاری بیمار را کاهش دهد و زندگی فرد را به خطر بیندازد.

بنابراین فردی که دچار چنین عارضه ای شده است، باید به سرعت جهت درمان به اورژانس مراجعه کند.

محرک ها و شرایطی که علائم بیماری را تشدید می کنند

مواد تحریک کننده ای وجود دارند که در مواقع تماس داشتن با آنها احتمال حمله آسم بالا می رود. حملات ناشی از این بیماری می تواند به محض تماس با محرک ها شروع شود یا امکان دارد در ساعت ها و روزهای بعد فرد را درگیر کند.

به هر حال اگر از عواملی که موجب بروز این بیماری می شود، آگاهی داشته باشید، می توانید در پیشگیری و درمان این عارضه موفق عمل کنید. در ادامه به تعدادی از این محرک ها اشاره می شود:

• واکنش نسبت به مواد آلوده کننده مانند بخارات و گازهای شیمیایی
• آلرژی به داروها
• عوامل محرکی که در خانه هستند، نظیر گرد و خاک، مو و پوست حیوانات خانگی، مواد شوینده و کپک مواد غذایی
• آلودگی هوا، دود کارخانجات و اتومبیل ها
• استرس و اضطراب
• عوامل حساسیت زایی که در فضای باز هستند، مانند ضایعات حشرات و گرده گل
• ورزش کردن در شرایط خاص مانند وزیدن باد یا هوای سرد و خشک می تواند از عوامل شدت بخشیدن به علائم این بیماری به حساب بیاید، ولی شایان ذکر است که ورزش کردن و تحرک اصولی برای بیشتر افراد مبتلا به این بیماری نه تنها بد نیست، بلکه مفید نیز واقع می شود.
• حساسیت به دود دخانیات یا بوهای قوی

چه علائمی به لزوم مراجعه به پزشک فوق تخصص این عارضه تاکید دارد؟

از آنجایی که حملات ناشی از این بیماری بسیار خطرناک است، باید به پزشک متخصص ریه یا پزشک فوق تخصص آسم مراجعه کنید و با او در ارتباط باشید تا در هنگام شدید شدن علائم، شما را تحت مراقبت های اورژانسی قرار بدهد. از نشانه های حاد این بیماری می توان موارد زیر را نام برد:

• هنگامی که به دفعات تنگی نفس و خس خس سینه شما را درگیر می کند.
• در شرایطی که حین انجام فعالیت های فیزیکی با حداقل تحرک دچار تنگی نفس می شوید.
• سرفه کردن پی در پی
• در صورتی که با وجود استفاده از اسپری استنشاقی، بهبودی در نفس کشیدن شما حاصل نشود.
• اگر پوست روشنی داشته باشید، رنگ لب ها و ناخن های دست شما به رنگ آبی و اگر پوست تیره ای داشته باشید، رنگ لثه و لب ها به رنگ سفید یا خاکستری متمایل می شود.

روش تشخیص بیماری توسط پزشک

پزشک معالج با بهره گیری از ابزارهای سنجش عملکرد ریوی و معاینه فیزیکی، به شرح حال بیمار می پردازد. بطور کلی می توان گفت که پزشک معالج برای بررسی وضعیت فرد مبتلا، نشانه هایی از آسم که شرایط زیر را دارا باشد، در نظر می گیرد:

• سابقه آلرژی خانوادگی و فردی، بالا باشد.
• با مصرف برخی از داروها مانند پروپرانول یا آسپیرین شدت پیدا کند.
• تحت شرایطی غیر از ابتلای فرد به بیماری های تنفسی دیگر مانند آنفولانزا و سرماخوردگی نیز این علائم وجود داشته باشد.
• نشانه های بیماری، حاد شده و مدام تکرار شود.

تست سنجش عملکرد ریوی یا اسپیرومتری

از اسپیرومتر برای پی بردن به حجم تنفسی یک فرد استفاده می شود. پزشک یا پرستار به بیمار دستورالعمل و اطلاعات لازم درباره نحوه انجام تست را می دهد، راه تنفس از بینی را با گیره ای مسدود می کند و سپس از بیمار می خواهد تا نفس عمیقی کشیده، در سینه حبس کند و درون لوله اسپیرومتری با نهایت توان بدمد.

پزشک، برونکودیلاتور که نوعی داروی استنشاقی است را جهت باز کردن ریه ها برای بیمار تجویز می کند و بعد از مدتی بیمار برای تست بعدی آماده می شود. لازم به ذکر است که این تست هیچگونه دردی برای بیمار ندارد.

روش های درمان این بیماری تنفسی در بزرگسالان

لازم است این نکته را بدانید که این عارضه را نمی توان با درمان از بین برد، بلکه با حذف محرک ها در محیطی که بیمار قرار دارد و با مصرف داروهایی که پزشک فوق تخصص آسم تجویز می کند، می توان علائم آن را کاهش داد.

داروهایی که برای درمان این بیماری می توان با تجویز دکتر مصرف کرد، به سه دسته تقسیم می شوند.

• داروهای تسکین دهنده

این دسته از داروها به صورت اسپری قابل مصرف هستند. با مصرف این دارو عضلات مجاری تنفسی شل می شود و در نتیجه، هوا به راحتی در راه های هوایی جریان پیدا می کند.

• داروهای پیشگیری کننده

این نوع داروها موجب کاهش التهاب و تورم مجاری تنفسی می شود و از تحریک پذیری آنها می کاهد.

• داروهای اورژانسی

زمانی که این بیماری حاد می شود، فرد بیمار می تواند یا از داروهای ضد التهاب یا از داروهای تسکین دهنده به مقدار زیاد مصرف کند. ممکن است برای شما سوال پیش بیاید که چگونه باید پی برد که مقدار داروی مصرفی کافی بوده و بیماری مهار شده است؟ یکی از راه های اطمینان بخش، پر کردن پرسشنامه سنجش کنترل آسم است که به شما نشان می دهد چه مقدار در کنترل بیماری موفق بوده اید.

درمان خانگی این بیماری

اگر فرد مبتلا از گیاهان دارویی خاصی مصرف کند، از محرک ها دور بماند و به پرشک متخصص اختلالات تنفسی مراجعه کند، می تواند به بهبودی خود امیدوار باشد.

نکته ای که بسیار حائز اهمیت است و باید قبل از آشنایی با روش های درمان خانگی بدانید، این است که افراد مبتلا به این عارضه در اثر عواملی مانند ترشح مخاط و التهاب در مجاری تنفسی دچار تنگی نفس و بسیاری از مشکلات دیگر می شوند و دانستن این امر شما را در به کارگیری از روش های درمان خانگی راهنمایی می کند.

• درمان با حمام بخار

انجام این درمان خانگی به بهبودی تنگی نفس، از بین بردن مخاط و مرطوب کردن مجاری تنفسی کمک شایانی می کند.

• ورزش کردن

ورزش کردن اگر به صورت تمرین های سخت و پرفشار نباشد، مناسب ترین روش برای بهبود بخشیدن به عملکرد شش ها و تقویت سیستم ایمنی به حساب می آید. از بهترین ورزش ها می توان به دوچرخه سواری، پیاده روی آرام و شنا کردن اشاره کرد که برای کاهش استرس، بهبود تنگی نفس و وزن کم کردن بسیار مفید است، اما بهتر است که برای انتخاب فعالیت های فیزیکی مناسب با پزشک معالج خود مشورت کنید.

• تصحیح رژیم غذایی

افراد مبتلا به این بیماری رژیم غذایی خاصی ندارند، ولی حذف کردن خوراکی های حساسیت زا و اضافه کردن مواد غذایی حاوی ویتامین های C،E و امگا 3 تصمیم مناسبی برای کنترل بیماری و بهبود وضعیت بیمار به شمار می رود.

توصیه می کنیم چربی های سالم مثل روغن کنجد و روغن زیتون مصرف کنید و مغزها، دانه ها، سبزیجات و میوه ها را در عادات غذایی خود بگنجانید و تا حد امکان از مصرف گوشت قرمز پرهیز کرده و مرغ و ماهی را جایگزین آن کنید.

حرف آخر

اگر دچار تنگی نفس می شوید، سرفه های مکرر دارید، در صحبت کردن با مشکل رو به رو هستید یا بیش از چند روز با یکی از علائم آسم درگیر هستید، پیشنهاد می کنیم در اسرع وقت به کلینیک آلرژی تهران یا استان محل اقامت خود مراجعه کنید.

چنانچه شرایط مراجعه حضوری به مطب یک دکتر ایمونولوژی را ندارید، توصیه می کنیم به سایت دکتر با من مراجعه کرده و از خدمات آنلاین و فراوان این سایت نظیر محصولات درمانی و مشاوره آنلاین استفاده کنید.

دکتر با من از بهترین و جامع ترین سایت های پزشکی است که با مراجعه به این سایت تنها با چند بار کلیک کردن، می توانید با بهترین متخصصین در ارتباط باشید و از راهنمایی های آنها بهره مند شوید.