آبسه سینه (آبسه پستان) که ماستیت نیز نامیده می شود، از دیرباز یکی از مشکلات شایعی بوده است که با پستان ها ارتباط دارد و در برخی افراد در نوک پستان به وجود می آید. در حال حاضر نیز این عارضه برای برخی از خانم ها در دوره های گوناگونی مانند دوران شیردهی، روی می دهد. با این مقاله همراه شوید و آن را تا انتها مطالعه کنید که در این باره اطلاعات بیشتری در اختیار شما قرار خواهیم داد.
آبسه سینه (پستان) چیست؟
جمع شدن چرک در زیر پوست سینه را می توان آبسه سینه در نظر گرفت. عفونت سینه می تواند منجر به آبسه سینه شود.
آبسه سینه در مادران شیرده شیوع بیشتری دارد؛ اما امکان ابتلای همه افراد به آبسه سینه وجود دارد. آمارها نشان می دهند که حدود دو تا سه درصد زنان شیرده با عفونت سینه یا ماستیت مواجه می شوند که حدود ۵ تا ۱۱ درصد این موارد زمینه ساز بروز آبسه سینه خواهد بود.
اما تنها دلیل بروز آبسه سینه، ماستیت نیست و امکان دارد آبسه در همه افراد به وجود آید. مطالعات نشان دهنده این است که احتمال بروز آبسه سینه در زنان دارای اضافه وزن یا زنانی که سیگار مصرف می کنند، بیش از سایر افراد است.
تعریف آبسه پستانی
چنانچه به این موضوع اشاره شد، آبسه سینه را می توان تجمع دردناک عفونت و چرک در پستان مطرح کرد که باکتری ها آن را به وجود می آورند. اغلب یک عفونت باکتریایی آبسه ها را در زیر پوست به وجود می آورد. پستان، آبسه دردناک و متورمی دارد که اغلب سبب قرمز شدن رنگ پوست می شود و پوست را داغ می کند. آبسه سینه موجب متورم شدن پوست نواحی اطراف و بالا رفتن تب می شود.
ممکن است علائم آبسه سینه مشابه با سایر بیماری ها مانند ماستیت گرانولوماتوز یا میکروکلسیفیکاسیون بدخیم باشد که تشخیص بیماری با روش های تشخیصی مانند ماموگرافی به طور دقیق امکان پذیر است. در صورت تایید کلسیفیکاسیون در ماموگرافی، جراح سینه از روش های درمانی کلسیفیکاسیون استفاده می کند تا بیمار درمان شود.
چنانچه به این موضوع اشاره شد، التهاب سینه و ماستیت را می توان از شایع ترین علل بروز آبسه سینه مطرح کرد. با ورود باکتری به سینه و ایجاد عفونت، امکان ایجاد آبسه سینه در زنان باردار وجود دارد. راه های ورود باکتری ها به بافت سینه عبارت است از:
- بریدگی روی پوست
- مجاری شیری
- ترک خوردگی نوک سینه
آبسه سینه و خطرات ناشی از آن
از آنجایی که آبسه سینه اغلب در زنان شیرده شایع است، برای حفظ سلامتی مادر و نوزاد، مراجعه زودهنگام به پزشک و تحت درمان قرار گرفتن اهمیت بیشتری پیدا می کند. اما در حالت کلی کلیه افراد در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارند. بنابراین این عارضه باید به سرعت درمان شود؛ زیرا می تواند عفونت را تشدید کند.
چه عواملی باعث ایجاد آبسه می شوند؟
اغلب آبسه با ماستیت (درد همراه با تورم و التهاب) ارتباط دارد که به طور معمول در زنان شیرده به چشم می خورد. در صورت ورود باکتری به بافت هنگام شیردهی یا مسدود شدن مجاری شیری، ممکن است عفونت به وجود آید که سبب ایجاد ماستیت می شود و در صورت عدم درمان می تواند آبسه را به وجود آورد.
در افرادی که شیرده نیستند نیز در صورت ورود باکتری ها به مجاری شیر از طریق زخم ها یا ترک های نوک، بروز ماستیت ممکن است. باکتری ها با حمله به بافت چربی روی مجاری شیری تورم و فشار ایجاد می کنند.
در این هنگام، گلبول های سفید خون به محل باکتری ها می روند تا با عفونت مقابله کنند که در نتیجه در آن مکان منجر به تشکیل فضای توخالی و کوچک پر از چرک (آبسه) می شود. در صورت درمان نشدن ماستیت، احتمال حاد شدن و تبدیل آن به آبسه وجود خواهد داشت.
انواع عفونت سینه
عفونت پستانی به دو دسته تقسیم می شود که در ادامه هر کدام را مفصل توضیح داده ایم.
۱. زمان شیردهی
بروز آبسه پستان اغلب در زمان شیردهی شایع است. با توجه و مراقبت در این دوران می توان از بروز این مشکل جلوگیری کرد که مواردی مانند جلوگیری از پرشدن شیر در پستان و جلوگیری از خراش در نوک آن در دسته این مراقبت ها قرار می گیرند. همچنین مادران می توانند پستان ها را قبل و بعد از شیردهی شستشو دهند و خشک کنند تا از ایجاد عفونت در آنها پیشگیری شود.
احتمال ابتلای مادران شیرده به آبسه پستان در دو مرحله در دوران شیردهی وجود دارد.
بعد از اولین حاملگی و در طی ماه اول شیردهی
در این زمان، نوک پستان ها بیشتر در معرض آسیب قرار خواهد داشت؛ زیرا مادران آگاهی کافی ندارند و بهداشت پستان ها مورد توجه قرار نمی گیرد. در این دوران حدود ۷۵ درصد از آبسه های پستانی به وجود می آیند.
در زمان گرفتن کودک از شیر
در دوران گرفتن کودک از شیر، احتمال آسیب دیدگی پستان مادر و در نتیجه عفونت آن وجود دارد؛ زیرا شیر در پستان های مادر تجمع پیدا می کند. علائمی مانند تب و درد به وجود می آید و در صورت بی توجهی به آن، عفونت یا آبسه در پستان ایجاد خواهد شد.
۲. غیر از زمان شیردهی
عفونت های غیر از زمان شیردهی اغلب در سنین بالا به وجود می آید که تنوع میکروبی در آنها بالاتر از عفونت های دوران شیردهی است و می توانند به دو دسته تقسیم شوند.
عفونت یا آبسه قسمت مرکزی
در این مورد، عفونت به مجاری پستان مربوط است که علائم آن در زیر هاله پستان به چشم می خورد و اغلب در خانم هایی به وجود می آید که بارداری آنها در سنین ۱۵ تا ۴۵ سالگی رخ می دهد. این آبسه چند نوع میکروب دارد و در صورت درمان نشدن می تواند خطرناک باشد. مصرف سیگار در ایجاد این نوع آبسه نقش مهمی دارد.
آبسه یا عفونت قسمت محیطی پستان
شیوع این عفونت ها نسبت به عفونت های مرکزی کمتر است و در سنین بالاتر به چشم می خورد. این آبسه ها در خانم های یائسه به طور ناگهانی و بدون وجود هر گونه بیماری زمینه ای پدیدار می شود که علت دقیق آن هنوز تعیین نشده است. اما برخی از بررسی ها نشان دهنده این است که اتساع مجاری پستان در این دوران می تواند به وجود آورنده عفونت باشد. در این حالت، پزشکان متخصص بیماری های پستان، شیوه تخلیه چرک را به کار می گیرند تا پستان را درمان کنند.
علائم آبسه پستان
احساس درد و تورم در سینه، خروج ترشحات از سینه و تب را می توان از شایع ترین نشانه های آبسه سینه معرفی کرد. سایر علائم شایع آبسه سینه شامل موارد زیر می شود:
- خارش
- ورم کردن، گرم شدن یا حساسیت بیش از حد بافت سینه
- حساس شدن نوک سینه
- متورم شدن غدد لنفاوی زیر بغل
- سردرد
- قرمزی پوست
- حالت تهوع و استفراغ
- خستگی
آبسه سینه در زنان شیرده می‌تواند منجر به کم شدن شیر شود. در صورت مواجهه با چنین علائمی بهتر است به پزشک متخصص جراح عمومی مراجعه کرد.
حدود شش هفته بعد از زایمان را می توان میانگین زمان آغاز عفونت پستان در زنان شیرده دانست؛ همچنین می توان شیردهی را دلیل ۱۰ تا ۳۳ درصد عفونت های سینه مطرح کرد.
درست است که شیوع این مشکل بیشتر در زنان شیرده به چشم می خورد، اما احتمال ابتلای زنان غیر شیرده و مردان نیز به عفونت و آبسه سینه وجود دارد. دلیل اصلی آبسه سینه در چنین افرادی این است که عفونت سینه آنها درمان نشده است. ورود باکتری ها به بافت سینه می تواند از چند طریق رخ دهد و منجر به عفونت شود:
- بریدگی سینه
- ترک خوردگی نوک سینه
- سوراخ کردن و پیرسینگ سینه
ریسک فاکتورهای عفونت سینه چیست؟
برخی از موارد، افزایش دهنده احتمال بروز آبسه سینه هستند. مواردی که در زنان شیرده خطرآفرین هستند، عبارتند از:
- عدم رعایت برنامه منظم برای شیردهی به نوزاد
- حذف دفعات شیردهی
- پوشیدن لباس زیر خیلی تنگ و فشار به مجاری شیر
- از شیر گرفتن نوزاد پیش از زمان مناسب
- استرس و خستگی مادر
برخی عوامل نیز افزایش دهنده احتمال بروز آبسه سینه در مردان و زنان غیر شیرده هستند که عبارتند از:
- بالا رفتن سن و خروج از سن باروری
- مصرف دخانیات یا سیگار
- سابقه فردی آبسه سینه
- ابتلا به سرطان التهابی پستان (نوعی نادر و کمیاب از سرطان سینه)
- اضافه وزن
تشخیص آبسه سینه
علائم عفونت و آبسه سینه شباهت بسیار زیادی به یکدیگر دارند و تشخیص تفاوت این دو بر عهده پزشک است. پزشک با پرسیدن شرح حال فرد و انجام معاینه بالینی می تواند به تشخیص عفونت یا آبسه بپردازد.
انجام سونوگرافی می تواند تشخیص آبسه سینه را قطعی کند. در برخی موارد ممکن است نیازمند آسپیراسیون سوزنی باشد. در این روش، پزشک از یک سوزن بسیار نازک استفاده می کند و به نمونه برداری از سینه می پردازد. این روش می تواند به بررسی سایر بیماری ها مانند کیست های خوش خیم و سرطان سینه بپردازد.
درمان آبسه پستانی در دوران شیردهی و غیر شیردهی
روش های زیر برای درمان آبسه در دوران های مختلف به ویژه در دوران شیردهی مادران توصیه می شود:
- مصرف آنتی بیوتیک ها: در صورت تجویز آنتی بیوتیک برای خانم های مبتلا به عفونت پستانی توسط پزشک، مصرف آن به طور منظم ضروری است. زیرا آنتی بیوتیک یکی از بهترین روش های درمان این عارضه است.
- استراحت مادر: استراحت و استفاده از کمپرس های سرد و گرم از روش هایی است که مادران به کار می گیرند تا عفونت پستان خود را درمان کنند.
- شستشوی پستان پیش از شیر دادن: در صورت عفونت پستان، شستشوی سینه مادر با آب گرم و صابون تمیز و مخصوص ۱۵ دقیقه قبل از شیر دادن به نوزاد توصیه می شود. همچنین خشک کردن آن نیز با یک دستمال پارچه ای تمیز الزامی است.
درمان آبسه سینه
در ادامه به رایج ترین روش های درمان آبسه پستان اشاره خواهد شد.
تخلیه چرک
تخلیه چرک از سینه، یکی از بهترین روش هایی است که می توان به منظور از بین بردن تورم و التهاب سینه به کار برد. در زنان شیرده یا مواردی که آبسه کوچکتر از سه سانتی متر باشد، پزشک اغلب از آسپیراسیون سوزنی استفاده می کند تا چرک سینه را تخلیه کند.
احتمال این که آبسه سینه در افراد غیرشیرده تکرار شود، بیشتر از زنان شیرده است؛ به همین علت معمولا ترجیح پزشکان این است که در مورد این افراد از روش های دیگری به منظور درمان آبسه سینه استفاده کنند. در صورت بزرگ بودن اندازه آبسه سینه، پزشک آبسه را تخلیه کرده و سپس محل آن را بسته و جمع می کند. این کار موجب تسریع روند درمان می شود.
دارو درمانی
در برخی از موارد ممکن است تجویز مصرف آنتی بیوتیک توسط پزشک برای چهار تا هفت روز باشد. در صورت تجویز آنتی بیوتیک توسط پزشک، دارو باید طبق دستور مصرف شود و حتی در صورت بهبود علائم به صورت کامل مصرف شود. همچنین برای تسکین درد می توان از مسکن هایی استفاده کرد که نیازی به نسخه پزشک نداشته باشد، مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا کمپرس گرم.
دکتر با من می تواند خدمات پزشکی مورد نیاز متقاضیان شامل مشاوره پزشکی و عرضه محصولات پزشکی را به آنها ارائه دهد. به عبارت بهتر این مجموعه بین پزشکان و مراجعه کنندگان ارتباط برقرار می کند. مواردی مانند مشخصات و نحوه دسترسی به هر پزشک توسط این تیم ارائه شده است.
راه های پیشگیری از آبسه پستانی
استفاده از کرم های نرم کننده برای نوک سینه را می توان یکی از راه های پیشگیری از آبسه سینه در نظر گرفت. این کار از ترک خوردن نوک سینه جلوگیری می کند. در صورت ابتلا به ماستیت بهتر است که اقدامات لازم برای درمان بیماری در اسرع وقت و قبل از ایجاد آبسه سینه انجام شود.
زنان شیرده باید برخی نکات را رعایت کنند تا از این طریق به پیشگیری از بروز آبسه سینه بپردازند:
- خالی کردن سینه ها به صورت مرتب و خودداری از داشتن سینه پرشیر به مدت طولانی
- اجتناب از وقفه طولانی بین دو بار شیردهی
- ممانعت از وارد شدن فشار شدید به سینه ها و پرهیز از پوشیدن لباس زیر تنگ
مراجعه به پزشک و بهترین دکتر متخصص برای آبسه سینه
در صورت داشتن علائم ماستیت (عفونت سینه) بیش از ۲۴ ساعت بهتر است به پزشک مراجعه و با وی مشورت شود. اغلب آنتی بیوتیک ها توسط پزشکان برای درمان ماستیت استفاده می شوند.
در صورت تجربه علائم زیر در اولین فرصت باید به پزشک مراجعه کرد و به مشاوره پرداخت:
- احتمال وجود عفونت در هر دو سینه
- مشاهده خطوط قرمز در ناحیه زخم یا پیرامون آن
- مشاهده‌ی چرک یا خون در شیر
- علائم شدید ماستیت
- تجربه علائم ماستیت به طور ناگهانی
دکتر با من اقدام به جمع آوری مجموعه ای از بهترین پزشکان و متخصصان کرده است تا افراد از موقعیت مکانی، شماره تلفن تماس، مشخصات، نحوه دسترسی و سایر موارد مربوط به هر پزشک آگاهی کامل پیدا کنند. به این ترتیب می توانند بهترین انتخاب را متناسب با نوع نیاز خود داشته باشند.
کلام آخر
یکی از مشکلات شایع مرتبط با پستان، آبسه سینه یا ماستیت است که یکی از دلایل نگرانی و مراجعه به پزشک خواهد بود. آبسه سینه اغلب درد و ناراحتی را به دنبال دارد؛ عدم درمان آبسه سینه می تواند عفونت را منتشر کند و زمینه ساز مشکلات جدی شود. در صورت مواجهه با علائم غیرطبیعی آبسه سینه باید به پزشک و دکتر متخصص جراحی عمومی مراجعه کرد تا این مشکل برطرف شود. از طریق مراجعه به وب سایت دکتر با من می توان بهترین سایت متخصص فلوشیپ جراحی پستان را پیدا کرد.
دیدگاه خود را درج کنید