ممکن است شما نیز تا کنون با علائم مشکوک و تغییراتی در پوست خود مواجه شده باشید و برای اطلاع پیدا کردن درباره مشکل رخ داده به سراغ اینترنت بروید. در این مقاله به بررسی نوعی از سرطان پوست خواهیم پرداخت و علائم، علل، تشخیص و درمان ملانوما پوستی را مورد بررسی قرار خواهیم داد. ملانوما یک نوع سرطان پوست است که از سلولهای پیگمانتی (سلولهایی که رنگ پوست را تولید میکنند) شروع میشود.
این بیماری معمولاً در ناحیههایی از پوست که بیشتر به نور خورشید برخورد میکنند، مانند صورت، گردن، بازوها و پاها، شروع میشود. علائم آن شامل تغییر در رنگ و شکل لکههای پوستی، خارش، خشکی و تورم هستند. برخی از عوامل خطر شامل تعرض به نور خورشید، سابقه خانوادگی از بیماری ملانوما و داشتن پوست روشنتر هستند. در صورت عدم درمان، ملانوما میتواند به سرعت گسترش یابد و به ارگانهای دیگر بدن منتقل شود که ممکن است منجر به مرگ شود. به همین دلیل، پیشگیری، تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری بسیار مهم است.
بیماری ملانوما چیست ؟
بیماری ملانوما نوعی سرطان پوست و یکی از شایعترین بیماریهای پوستی در جهان است. این بیماری با تغییرات نامطلوب در سلولهای پوست آغاز میشود، ملانوما زمانی ایجاد میشود که ملانوسیتها (سلولهایی که رنگ قهوهای یا برنزهای به پوست میدهند) شروع به رشد خارج از کنترل کنند و در صورت عدم تشخیص و درمان به مراحل پیشرفته و خطرناکی میرسد. احتمال ابتلا به سرطان پوست از نوع ملانوما، نسبت به سایر سرطان های پوستی کمتر شایع است و در صورت عدم تشخیص و درمان زودهنگام، احتمال انتشار آن به سایر قسمتهای بدن بسیار بیشتر است.
تاریخچه بیماری پوستی ملانوما
ملانوما، اولین بار در سال ۱۸۲۷ توسط پزشک فرانسوی جان لوئیس اوردر شناسایی شد و کارسول در سال ۱۸۳۸ از اصطلاح پزشکی “ملانوم” برای توصیف ضایعات بدخیم رنگدانه پوست استفاده کرد. در سال ۱۸۵۸ پمبرتون از برداشتن رادیکال گسترده و عمیق برای ملانوما حمایت کرد و انجام داد. این بیماری در اوایل قرن بیستم به عنوان یکی از بیماریهای پوستی شناخته شد و در دهه ۱۹۶۰ میلادی، برای اولین بار به عنوان یک بیماری خطرناک شناخته شد.
آمار های مرتبط با سرطان پوست ملانوما
به طور کلی، ملانوما یکی از نوع های پوستی سرطان است که در سالیان اخیر در حال افزایش است. بر اساس آمارهای جهانی، در سال ۲۰۲۰ حدود ۳۱۰ هزار نفر به این بیماری مبتلا شدهاند و حدود ۶۰ هزار نفر به دلیل آن جان خود را از دست دادهاند. در ایران نیز، ملانوما به عنوان یکی از بیماریهای پوستی شایع است و بر اساس آمارهای اخیر، در سال ۲۰۲۰ حدود ۴ هزار نفر به این بیماری مبتلا شده اند.
تعداد افراد مبتلا شده به بیماری ملانوما در افراد سفید پوست، بیش از ۲۰ برابر بیشتر از مبتلایان سیاهپوست است. به طور کلی، خطر ابتلا به ملانوم در طول زندگی برای افراد سفید پوست حدود ۲.۶٪ (یا ۱ در ۳۸)، ۰.۱٪ (۱ در ۱۰۰۰) برای سیاه پوستان و ۰.۶٪ (۱ در ۱۶۷) برای افراد اسپانیایی تبار است.
علائم و نشانههای بیماری ملانوما
علائم ملانوما شامل تغییرات در رنگ و شکل لکههای پوستی، رشد نامتعادل و سریع لکههای پوستی، خارش و خزش، خونریزی و درد در لکههای پوستی است. همچنین، در صورت دیدن هرگونه تغییرات نامطلوب در رفتار سلولهای پوست، بهتر است به دکتر پوست مراجعه کنید.
برخی از علائم و نشانه های ملانوما عبارتند از:
- لکه های قهوه ای تیره یا سیاه رنگ با حاشیه نامنظم
- لکه هایی با قطر بیش از ۶ میلیمتر
- لکه هایی با رنگ متفاوت درون خود
- لکه هایی که با گذشت زمان بزرگتر می شوند یا شکل تغییر می دهند
- لکه هایی که خارج از پوست برجسته می شوند
- لکه هایی که خونریزی، خارش یا التهاب دارند.
اگر شما علائمی از ملانوما در پوست خود مشاهده می کنید، باید به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.
علل ابتلا به سرطان پوست ملانوما
علل ملانوما شامل تعرض به اشعه ماوراء بنفش، سابقه خانوادگی از بیماری، سن و نوع پوست است. همچنین، مصرف الکل و مواد مخدر نیز میتواند از عوامل عمده بروز این بیماری باشد. تشخیص ملانوما با استفاده از بررسیهای بصری، بررسیهای خونی و بیوپسی صورت میگیرد. در صورت تشخیص بیماری، درمان شامل جراحی و شیمی درمانی است.
انواع بیماری ملانوما
بیماری ملانوم یک نوع سرطان پوست است که از سلولهای پیگمانتدار (سلولهایی که پوست را رنگی میکنند) شروع میشود. این بیماری به چندین نوع تقسیم میشود که شامل:
- ملانوم سطحی: این نوع ملانوم در بخش بالایی پوست شکل میگیرد و به طور کلی در دوران جوانی شروع میشود. علائم آن شامل لکههای قهوهای یا سیاه رنگ روی پوست، تغییر شکل و اندازه این لکهها و خارش هستند.
- ملانوم نودال: این نوع ملانوم در بخش عمیق تر پوست شکل میگیرد و به طور کلی در دوران بالاتر سنی شروع میشود. علائم آن شامل تودههای سخت و بزرگ روی پوست، تغییر رنگ و شکل این تودهها، خارش و خونریزی هستند.
- ملانوم لنفوماتیک: این نوع ملانوم در بافتهای پوستی و لنفاوی شکل میگیرد و به طور کلی در دوران بالاتر سنی شروع میشود. علائم آن شامل تورم و درد در مناطق پوستی، تغییر رنگ پوست و خارش هستند.
- ملانوم اختصاصی: این نوع ملانوم در بخشهای خاصی از بدن شکل میگیرد، مانند چشم، دهان و دستگاه تناسلی. علائم آن شامل تغییر رنگ و شکل این مناطق، خارش و خونریزی هستند.
- ملانوم اینوکولاتوری: این نوع ملانوم در بافتهای عمقی پوست شکل میگیرد و به طور کلی در دوران جوانی شروع میشود. علائم آن شامل تودههای سخت و بزرگ روی پوست، تغییر رنگ و شکل این تودهها، خارش و خونریزی هستند.
راه های پیشگیری از سرطان پوست ملانوما
برای پیشگیری از ملانوما، افراد باید از تعرض به اشعه ماوراء بنفش خودداری کنند و از تمامی اقدامات پوستی پیشگیرانه استفاده کنند. همچنین، تغذیه سالم و تمرین بدنی نیز میتواند به پیشگیری از این بیماری کمک کند. برای پیشگیری از بیماری ملانوما، بهتر است از کلاههای آفتابگیر، کرمها و محصولات محافظ پوست در برابر نور خورشید استفاده کنید. همچنین، باید برای بررسی مولههای پوستی خود به صورت دورهای به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید و در صورت لزوم، مولههای پوستی را جراحی کنید.
برخی از روش های پیشگیری از بیماری ملانوما:
- ماندن در سایه و دوری از تابش مستقیم نور خورشید بر سطح پوست.
- پوشیدن البسه پوشیده که بازو و دستان شما را از تابش مستقیم نور محفوظ نگه دارد.
- کلاهی با لبه پهن بپوشید تا صورت، سر، گوش ها و گردن خود را سایه بزنید.
- استفاده از عینکهای آفتابی که تمامی سطح و اطراف چشم را پوشش دهد و جلوی پرتوهای UVA و UVB را بگیرد.
- استفاده از کرمهای ضد آفتاب با طیف وسیع با فاکتور محافظت در برابر آفتاب ۱۵(SPF) یا بالاتر استفاده کنید.
روش های درمانی بیماری ملانوما
درمان بیماری ملانوما به شکل جراحی، شیمی درمانی، درمان تابشی (رادیوتراپی) و درمان هدفمند با داروهای ضد سرطان میشود. انتخاب روش درمان بستگی به نوع و مرحله بیماری، سن و عوارض جانبی داروها، محل و اندازه تومور و سلامت عمومی بیمار بستگی دارد. همچنین پیشگیری از بروز بیماری ملانوما با استفاده از کرمهای ضد آفتاب و جلوگیری از برخورد با پرتو UV نور خورشید نیز مهم است.
درمان ملانوما بستگی به مرحله و شدت بیماری دارد. در مراحل اولیه، جراحی برای برداشتن لکههای پوستی ممکن است کافی باشد. در صورتی که بیماری به مراحل پیشرفته تر رسیده باشد، درمانهای دیگر نیز ممکن است لازم باشد، از جمله:
- درمان شعاعی: استفاده از پرتوهای X یا gamma برای کاهش سلولهای سرطانی.
- درمان شیمیدرمانی: استفاده از داروهای شیمیدرمانی برای کاهش سلولهای سرطانی.
- درمان هدفمند: استفاده از داروهایی که به طور خاص برای کاهش سلولهای سرطانی طراحی شدهاند.
- درمان ایمنی: استفاده از داروهایی که سیستم ایمنی بدن را تقویت میکنند تا به مبارزه با سلولهای سرطانی کمک کنند.
داروهایی همچون داکاربازین، ترموزولومینسنس، و ایپیلیماب نیز برای درمان این بیماری استفاده میشوند.
در هر صورت، درمان ملانوما باید توسط پزشکان متخصص پوست در این حوزه انجام شود و باید با بررسی دقیق و تشخیص صحیح بیماری شروع شود. همچنین، پیشگیری از بیماری ملانوما با استفاده از روشهایی مانند استفاده از عوامل حفاظتی در برابر نور خورشید و انجام بررسیهای پوستی منظم بسیار مهم است.
چه کسانی بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند؟
افرادی که پوست آنها بیشتر در معرض نور خورشید قرار میگیرد، افرادی که پوستشان حساس به نور خورشید است، افرادی که در گذشته سوختگیهای شدید بر اثر نور خورشید داشتهاند، افرادی که سابقه خانوادگی از مبتلایان به ملانوما دارند و افرادی که سن بالای ۵۰ سال دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به ملانوما هستند.
نتیجه گیری
در این مقاله سعی شده با استفاده از منابع معتبر، اطلاعات مورد نیاز شما عزیزان درباره بیماری ملانوما، مانند: روشهای درمان، علائم، انواع این بیماری و داروهای مورد استفاده در این بیماری را در اختیار شما قرار دهیم. ملانوما، یکی از شایعترین بیماریهای پوستی در جهان است که در صورت عدم تشخیص و درمان به مراحل پیشرفته و خطرناکی میرسد. برای پیشگیری از این بیماری، افراد باید از تعرض به اشعه ماوراء بنفش خودداری کنند و از تمامی اقدامات پوستی پیشگیرانه استفاده کنند. همچنین، در صورت دیدن هرگونه تغییرات نامطلوب در رفتار سلولهای پوست، به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید.
منابع:
دیدگاه خود را درج کنید