سرطان مقعد: علل، علائم، و درمان: سرطان مقعد یکی از انواع سرطان‌های خطرناک است که می‌تواند برای افراد مختلف در هر سنی ایجاد شود.

سرطان مقعد تومور خطرناکی که از بافت‌های مقعد نشأت می‌گیرد و به تدریج به سلول‌های سرطانی تبدیل می‌شود. این بیماری به صورت اگزونفتالمی و ناحیه‌ای از دستگاه گوارش را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

سرطان مقعد اغلب از توده‌های پلیپوئید شروع می‌شود که در صورت عدم تشخیص و درمان، به تدریج به سلول‌های سرطانی تبدیل می‌شوند.

این بیماری می‌تواند در اثر عوامل ژنتیک، محیطی یا نوعی از التهابات دستگاه گوارش بوجود بیاید. سرطان مقعد می‌تواند باعث علائمی نظیر خونریزی مقعدی، درد، یا تغییرات در عادات دفعی شود و اگر در مراحل ابتدایی تشخیص داده نشود، می‌تواند به سرطان‌های فراگیر و فوقانی متمایل به پخش شود.

درمان این بیماری ممکن است شامل جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی یا ترکیبی از این روش‌ها باشد، که به مرور زمان به وسیله پیشرفت‌های پزشکی بهبود یافته است.

تاریخچه کامل سرطان مقعد

سرطان مقعد، یکی از نوع‌های شایع سرطان در دستگاه گوارش است که در غدد مختلف مقعد (بخش آخر دستگاه گوارش) شکل می‌گیرد. این بیماری اغلب از طریق تشکیل پلیپ‌های خوش‌خیم آغاز می‌شود که در صورت نادیده گرفته شدن، به طور تدریجی به سلول‌های سرطانی تبدیل می‌شوند. در ادامه، تاریخچه کامل سرطان مقعد به‌طور مختصر تشریح می‌شود.

قرن ها پیش: ابتدای شناخت بیماری

• در قرون قدیم، نیاز به تحلیل و شناخت دقیق برای تشخیص سرطان مقعد احساس نمی‌شد و بسیاری از مرگ‌های مرتبط با این نوع سرطان به عنوان مشکلات دستگاه گوارش معمولی دیده می‌شد.

قرن ۲۰: پیشرفت در تشخیص و درمان

• در دهه‌های اخیر، توسعه فناوری‌های تصویربرداری مثل کلونوسکوپی به متخصصان این امکان را می‌دهد که پلیپ‌های خوش‌خیم و حتی سرطان مقعد را در مراحل ابتدایی تشخیص دهند.

قرن ۲۱: پیشرفت‌های درمانی

• پژوهش‌های فراوان در زمینه درمان‌های نورولوژیک، شیمی‌درمانی و رادیوتراپی، امکان درمان سرطان مقعد را بهبود بخشیده‌اند.
• همچنین، توسعه درمان‌های هدفمند و جراحی‌های پیشرفته، افزایش شانس نجات بیماران را افزایش داده است.

آمار جهانی سرطان مقعد

نتایج در سال 2020، بروز جهانی سرطان مقعد 0.65 در هر 100000 نفر با 50865 مورد تخمین زده شد. بروز جهانی کارسینوم سلول سنگفرشی سالانه 8.2 بود، با شیوع بالاتر در جمعیت زنان (0.53 در مقابل 0.28 در مردان) و نسبت بالاتری در اروپای غربی (87٪)، آمریکای شمالی (85٪) و اروپای شمالی ( 82 درصد و اقیانوسیه (77 درصد). بروز آدنوکارسینوم سالانه جهانی 0.54 بود، با بروز بالاتر در جمعیت مردان (0.25 در مقابل 0.19 در زنان). و نسبت بالاتری در شمال آفریقا (79%)، جنوب صحرای آفریقا (64%)، آسیای جنوب شرقی (62%) و آسیای شرقی (53%) مشاهده شد.

 

علائم عادی سرطان مقعد

سرطان مقعد در مراحل ابتدایی خود، به صورت بی‌علامت ممکن است پیشرفت کند. اما در صورتی که علائمی وجود داشته باشد، این علائم معمولاً عبارتند از:

1. خونریزی مقعدی: یکی از نشانه‌های اصلی سرطان مقعد خونریزی مقعدی است که ممکن است به صورت خون ترکیب با مدفوع ظاهر شود.
2. درد و ناراحتی: درد در منطقه مقعد و ناراحتی در هنگام دفع مدفوع نیز ممکن است از علائم این بیماری باشد.
3. تغییرات در عادات دفعی: در صورتی که عادات دفعی شما به صورت ناگهانی تغییر کنند، به ویژه اگر دفع مدفوع به مدت طولانی اسفناک باشد، باید توجه ویژه داشته باشید.
4. تغییرات در وزن: از دست دادن وزن بدون هیچ دلیل آشکاری یا افزایش وزن بدون تغییر در رژیم غذایی و فعالیت ورزشی می‌تواند نشانه‌های سرطان مقعد باشد.
5. تغییرات در رنگ مدفوع: اگر رنگ مدفوع شما تغییر کرده و به رنگ سیاه یا خونی نزدیک شده باشد، این ممکن است نشانه یک مشکل جدی در دستگاه گوارش باشد.
6. کاهش اشتها و وزن: اگر احساس کرده‌اید که اشتهای شما به صورت ناگهانی کاهش یافته و به طور ناگهانی وزن شما ‌پایین می‌آید، این ممکن است به مشکلات گوارشی اشاره کند.
7. تشنج‌ها و اختلال در آشفتگی: در برخی موارد، مشکلات در دستگاه گوارش می‌توانند تشنج‌ها، بی‌خوابی یا افزایش آشفتگی را نیز به همراه داشته باشند.
8. آب‌سیاهی ناشی از خونریزی پنهان: اگر در تشخیص خونریزی مقعدی سختی داشته باشید و آب‌سیاهی در مدفوع یا مدفوع خیلی خونی مشاهده کنید، این ممکن است نشانه مشکلات دستگاه گوارش باشد.

اگر هر یک از این علائم را در خود یا عزیزان خود مشاهده می‌کنید، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. انجام معاینات و تست‌های مناسب توسط پزشک می‌تواند به زودتر تشخیص دقیق و درمان موثر را فراهم کند. به خاطر داشته باشید که پیشگیری، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌توانند از پیشرفت سرطان جلوگیری کنند و درمان را بسیار موثرتر نمایند.

علائم نادر:

1. کم خونی ناشی از خونریزی پنهان:

این نشانه ممکن است بدون درد یا سایر علائم روشن به وجود بیاید. خستگی مداوم و ضعیفی نیز از جمله علائم کم خونی هستند.

2. تغییر در فرکانس دفع و مدفوع:

اگر فرکانس دفع یا مدفوع شما ناگهان تغییر کرد و در طول چند هفته بهبود نیابد، باید توجه داشته باشید. این ممکن است نشانه یک مشکل جدی معده باشد.

علائم کم‌یاب:

1. گیجی و سرگیجه پس از خوردن:

اگر هر بار که غذا می‌خورید احساس گیجی و سرگیجه می‌کنید، ممکن است نشانه وجود مشکلات در دستگاه گوارش باشد که نیاز به ارزیابی دارد.

2. افزایش وزن ناشی از نفخ مزمن:

اگر وزن شما بدون دلیل آشکار افزایش پیدا می‌کند و همراه با نفخ مزمن است، این ممکن است به مشکلات دستگاه گوارش اشاره کند.

علائمی که نباید نادیده گرفته شوند:

1. افزایش درد شکم پایین:

اگر درد شکم پایین شما پایدار و مزمن شده است، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید تا علت آن بررسی شود.

2. افزایش درد در دستگاه گوارش پس از خوردن:

اگر درد در دستگاه گوارش شما پس از هر وعده غذایی افزایش می‌یابد، این ممکن است نشانه وجود مشکلات معده باشد.

 

علل سرطان مقعد

سرطان مقعد به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. برخی از علل اصلی این بیماری عبارتند از:

عوامل ژنتیکی

ژنتیک و نقص‌های ژنی می‌توانند نقشی در افزایش خطر ابتلا به سرطان مقعد داشته باشند، به ویژه اگر در خانواده تاریخچه‌ای از این بیماری وجود داشته باشد.

التهاب‌ها و عفونت‌ها

بعضی از التهاب‌های مزمن مقعد و عفونت‌ها می‌توانند عامل ایجاد سرطان مقعد باشند. به عنوان مثال، التهاب‌های روده و یا عفونت با ویروس های خاص.

علل سرطان مقعد و عواملی که ممکن است این بیماری را ایجاد کنند

سرطان مقعد، همانند بسیاری از بیماری‌های دیگر، از ترکیب متعددی از عوامل ناشی می‌شود. برخی از اصلی‌ترین عوامل و علل این بیماری عبارتند از:

• خوردن نادرست: رژیم غذایی ناسالم و فقر غذایی، مصرف بیش از حد گوشت قرمز و فرآورده‌های لبنی، و کمبود میوه و سبزیجات می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.
• تغییرات در عادات دفعی: یکی از علائم عادی سرطان مقعد تغییرات در عادات دفعی می‌باشد. استفراغ مداوم و یا یک مدفوع بسیار ناپایدار می‌تواند نشانه این بیماری باشد.
• عدم فعالیت ورزشی: فعالیت ورزشی ناکافی و نشستن طولانی مدت می‌تواند به افزایش خطر این بیماری منجر شود.
• ژنتیک: وجود تاریخچه خانوادگی در سرطان مقعد ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. اگر یکی از اعضای خانواده در گذشته به این بیماری مبتلا بوده باشد، شما نیز در خطر می‌باشید.
• سن بالا: با بالاتر شدن سن، خطر ابتلا به این بیماری افزایش می‌یابد.
• التهاب‌های مزمن: برخی از بیماری‌های التهابی دستگاه گوارش مثل التهاب کولیت اولسروز یا کرون نیز ممکن است به افزایش خطر ابتلا به سرطان مقعد منجر شوند.
• مصرف دخانیات: استفاده از تنباکو و مصرف دخانیات می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
• التیامهای ناصحیح: درمان‌های ناصحیح و یا به دنبال خود درمانی برای مشکلات دستگاه گوارش، مانند هموروئیدها، می‌تواند به افزایش خطر سرطان مقعد منجر شود.
• عفونت‌های ویروسی: برخی از عفونت‌های ویروسی، به ویژه ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، ممکن است ارتباط داشته باشند.
• آلودگی محیطی: تماس با مواد شیمیایی مختلف یا آلودگی‌های محیطی می‌توانند در برخی از موارد خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.
• مصرف الکل: مصرف مفرط الکل نیز ممکن است به افزایش خطر ابتلا به سرطان مقعد منجر شود.
• موارد کم خونی مزمن: مواردی مانند آنمی و تالاسمیا می‌توانند به خونریزی مقعدی و در نهایت سرطان مقعد منجر شوند.

همچنین مهم است که از زمینه‌های خانوادگی و تاریخچه سلامتی خود آگاه باشید. اگر در خانواده تان تاریخچه از این بیماری وجود دارد یا شما در معرض یکی از عوامل بالا هستید، پزشک خود را در جریان قرار دهید تا مشاوره و آزمایش‌های لازم را دریافت کنید. به‌یاد داشته باشید که اطلاعات به موقع و پیشگیری می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.

 

انواع سرطان مقعد

این بیماری به صورت عمده در دو مدل اصلی طبقه‌بندی می‌شود:

1. سرطان آدنوکارسینوما: در این نوع سرطان، سلول‌های مخاطی در داخل مقعد به نام سلول‌های آدنوسکوما تغییر می‌کنند و بی‌نظمی‌های سرطانی ایجاد می‌کنند. این نوع سرطان می‌تواند خیلی خطرناک باشد، به خصوص اگر در مراحل ابتدایی تشخیص داده نشود.
2. سرطان سلول‌های مربوط به معده (سرطان اسکوآموس سلولی): در این نوع سرطان، سلول‌های واقع در لایه‌های بیرونی مقعد به نام سلول‌های اسکوآموس کارسینوما تغییر می‌کنند. این نوع سرطان نسبت به سرطان آدنوکارسینوما کمی کمتر خطرناک است.

درمان سرطان مقعد

درمان این بیماری مراحل مختلفی را می‌طلبد که شامل مراحل تشخیص، درمان اولیه و درمان پساعملی است. که ممکن است شامل یک یا ترکیبی از روش‌های زیر باشد:

۱. تشخیص

• آزمایش‌های تشخیصی: آزمایش‌هایی مانند کولونوسکوپی، بیوپسی، اندوسکوپی، آزمایش خون، و آزمایش‌های تصویربرداری از جمله سی‌تی اسکن و مریزمی می‌توانند کمک کنند تا محل و اندازه تومور تشخیص داده شود.

۲. درمان اولیه

• عمل جراحی: جراحی برای برداشتن تومور و بافت‌های اطراف آن ممکن است صورت بگیرد. در برخی موارد، عمل جراحی ممکن است با جراحی تومورهای لنفاوی ترکیب شود.
• شیمی درمانی (کیمیا درمانی): داروهای شیمی درمانی ممکن است به صورت قبل یا بعد از عمل جراحی مورد استفاده قرار بگیرند. این داروها کمک می‌کنند تا سلول‌های سرطانی کاهش یابند و گسترش نیافته‌اند.
• شعاع‌نگاری (رادیوتراپی): شعاع‌نگاری با استفاده از پرتوهای با انرژی بالا به تومورها آسیب می‌رساند و به کاهش اندازه تومور و کنترل رشد آن کمک می‌کند.

۳. درمان پساعملی

• شیمی درمانی پس از عمل جراحی: در بعضی موارد، شیمی درمانی پس از عمل جراحی برای از بین بردن هر باقی‌مانده‌ای از سلول‌های سرطانی ممکن است استفاده شود.
• مانیتورینگ و دنباله‌روی: بررسی مرتب سلامتی و انجام آزمون‌های تصویری به‌منظور پیگیری و اطمینان از عدم بازگشت بیماری نقش دارد.

۴. ترکیبی از روش‌های درمان

• درمان هدفمند (ترکیبی از درمان‌ها): متخصصان ممکن است یک ترکیب از درمان‌های مختلف مانند جراحی، شیمی درمانی، و شعاع‌نگاری را برای بهترین نتایج در نظر بگیرند. این روش معمولاً در مراحل پیشرفته مورد استفاده قرار می‌گیرد.

داروهای پزشکی و شیمیایی سرطان مقعد

درمان این بیماری معمولاً به کمک یک ترکیب از درمان‌های مختلف صورت می‌گیرد که ممکن است شامل داروهای زیر باشد:

1. داروهای شیمی درمانی:

• فلوروراسیل (5-FU): این دارو برای جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.
• اکسالیپلاستین (Oxaliplatin): این دارو به عنوان یک داروی پلاتینی برای مهار رشد سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.
• ایرونوتیکان (Irinotecan): این دارو برای کاهش رشد سلول‌های سرطانی و کنترل تومور استفاده می‌شود.

2. داروهای هدفمند مولکولی:

• سرزینیب (Cetuximab): این دارو یک مهارکننده رسپتور فاکتور رشدی است که برای درمان سرطان مقعد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

3. داروهای ایمونوتراپی:

• پمبرولیزوماب (Pembrolizumab): این دارو به عنوان یک مهارکننده پروتئین PD-1 برای تقویت سیستم ایمنی برای مبارزه با سلول‌های سرطانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

4. داروهای تروسیدایی:

• بوتیلومیوماب (Bevacizumab): این دارو به عنوان یک مهارکننده فاکتور رشد و عروقیت ویژه‌ای برای درمان این بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

لطفاً توجه داشته باشید که هر بیمار ممکن است نیاز به ترکیبات مختلفی از این داروها داشته باشد. تصمیم در مورد نوع داروها باید توسط پزشک متخصص گوارش گرفته شود و باید به دقت دنباله‌روی و نظارت شوند تا عوارض جانبی کنترل شوند و بهینه‌ترین نتیجه درمانی بدست آید.

• درمان هدفمند مولکولی: این نوع درمان بر اساس ویژگی‌های مولکولی سرطان و سلول‌های سرطانی انجام می‌شود. این می‌تواند به کاهش عوارض جانبی و افزایش کارایی درمان کمک کند.

۵. حمایت و مراقبت نیروهای انسانی

• پشتیبانی روحی و روانی: برنامه‌های پشتیبانی از بیماران و خانواده‌های آن‌ها برای مدت طولانی می‌توانند به مدیریت استرس، افزایش امیدواری، و ارتقای کیفیت زندگی کمک کنند.
• پشتیبانی اجتماعی: حمایت از خانواده و ارتباط با گروه‌های حمایتی می‌تواند در مسیر درمان و بهبودی بیماران بسیار موثر باشد.
• فیزیوتراپی و توانبخشی: تمرینات فیزیکی و فیزیوتراپی می‌توانند به بهبود عملکرد بدنی و روحی کمک کنند.
• تغذیه مناسب: تغذیه سالم و منظم می‌تواند به نیروی بدن کمک کرده و در فرآیند درمان نقش مهمی ایفا کند.

با توجه به مرحله بالینی، تیم درمانی پزشک، جراح، و متخصص‌های دیگر ممکن است ترکیبی از روش‌های مختلف را برای درمان سرطان مقعد توصیه کنند. انجام درمان‌ها زودهنگام و پیگیری منظم می‌تواند بهبود شانس‌های درمانی و کیفیت زندگی بیمار کمک کند.

همچنین، پیگیری و مراقبت‌های مداوم در هر مرحله از درمان از اهمیت بالایی برخوردارند. تیم درمانی متخصص، با همکاری بیمار، برنامه درمانی مناسبی را طراحی می‌کند تا بهبودی و کیفیت زندگی بیمار را برای مدت طولانی حفظ کند.

 

راهکارهای پیشگیری از سرطان مقعد

سرطان مقعد یکی از انواع سرطانهایی است که با رعایت راهکارهای پیشگیری می‌توان از ابتلا به آن جلوگیری کرد. در اینجا لیستی از راهکارهای پیشگیری از این بیماری آمده است:

1. آزمایشات اسکرینینگ: آزمایشات اسکرینینگ مانند کولونوسکوپی و تست‌های فحص خون مخفی می‌توانند به زودی یافتن سلول‌های سرطانی یا تغییرات پیش‌سرطانی در مقعد کمک کنند.
2. تغذیه سالم: مصرف میوه‌ها و سبزیجات، کاهش مصرف گوشت قرمز و پردرصد چربی، و افزایش مصرف فیبر از طریق مواد غذایی می‌تواند از ریسک ابتلا به سرطان مقعد کاسته و سلامت روده‌ها را حفظ کند.
3. ورزش منظم: فعالیت‌های ورزشی منظم و حداقل 30 دقیقه در روز می‌توانند خطر این بیماری را کاهش دهند.
4. کاهش مصرف الکل و ترک سیگار: مصرف زیاد الکل و سیگار از عوامل افزایش دهنده خطر سرطان مقعد هستند. ترک این عادات می‌تواند بهبود قابل توجهی در سلامتی روده‌ها داشته باشد.
5. درمان عفونت‌ها: درمان به موقع عفونت‌های روده‌ای می‌تواند از ابتلا به این بیماری جلوگیری کند.
6. پیگیری پزشکی: افرادی که خطر ابتلا به سرطان مقعد دارند (مانند افرادی که خانواده‌ای دچار این نوع سرطان بوده‌اند) باید به صورت منظم به بررسی پزشکی مراجعه کنند.
7. واکسیناسیون: در صورتی که واکسیناسیون‌هایی برای پیشگیری از عفونت‌هایی که می‌توانند به سرطان مقعد منجر شوند موجود است، از آنها استفاده شود.

رعایت این راهکارها به عنوان یک سبک زندگی سالم می‌تواند به شما کمک کند تا از خطر ابتلا به این بیماری کاسته و به سلامتی روده‌ها خود نگهداری کنید.

نکات پایانی

سرطان یک بیماری جدی است که نیاز به تشخیص و درمان زودهنگام دارد. علائم زودرسی را نادیده نگیرید و با پزشک خود مشورت کنید. با درمان مناسب، امکان بهبود بیشتر خواهد بود.

تیم دکتر بامن تمام تلاش خود را انجام داده تا محتوای پزشکی علمی و به روز را برای شما عزیزان منتشر کند تا به سوالات پزشکی شما در رابطه با بیماری سرطان مقعد را پاسخ داده باشد، همچنین سایت نوبت دهی دکتر بامن با داشتن بیش از 7000 متخصص و بیش از 400 متخصص حرفه ای مرتبط با سرطان و متخصص گوارش جهت نوبت دهی و ارتباط با پزشکان در کنار شماست.

پرسش های متداول در مورد سرطان مقعد

1. آیا سرطان مقعد ارثی است؟

بله، عوامل ژنتیکی می‌توانند نقشی در ابتلا به این بیماری داشته باشند. اگر تاریخچه خانوادگی این بیماری وجود دارد، مشورت با متخصص ژنتیک مفید است.

2. آیا سرطان مقعد قابل درمان است؟

بله، اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود،قابل درمان است. درمان‌های مختلفی از جمله جراحی، شیمی‌درمانی، و پرتو درمانی ممکن است لازم باشد.

3. آیا می‌توان از واکسیناسیون برای جلوگیری از سرطان مقعد استفاده کرد؟

واکسیناسیونی برای جلوگیری از سرطان مقعد وجود ندارد، اما واکسن‌هایی برای جلوگیری از عفونت‌های مرتبط با سرطان مانند ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) می‌توانند مفید باشند.

4. آیا تغییرات در سبک زندگی می‌تواند در پیشگیری از سرطان مقعد مؤثر باشد؟

بله، تغییرات در سبک زندگی مانند ایجاد عادات تغذیه‌ای سالم، ترک مصرف تنباکو، و ورزش منظم می‌توانند در پیشگیری از این بیماری مؤثر باشند.

5. چگونه می‌توان از خود در مقابل سرطان مقعد محافظت کرد؟

برای پیشگیری از سرطان مقعد، بهترین راه تشخیص زودرسی و مراقبت از سلامتی شماست. از معاینات منظم پزشکی و انجام

منابع

مطالب مرتبط با سرطان مقعد را می‌توانید از منابع دانشگاهی معتبر زیر بخوانید:

1. [انستیتو سرطان ملی](https://www.cancer.gov/cancer-topics/colon-and-rectal-cancer)
2. [انستیتو سرطان دانشگاه هاروارد](https://www.dana-farber.org/adult-care/treatment-and-support/colon-and-rectal-cancer-treatment/)
3. [دانشگاه جانز هاپکینز – مرکز سرطان](https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/colon-cancer)
4. [انستیتو سرطان دانشگاه مایو](https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/colon-cancer/symptoms-causes/syc-20353669)
5. [انستیتو سرطان دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس](https://www.cedars-sinai.org/health-library/diseases-and-conditions/c/colon-rectal-cancer.html)

سرطان سر و گردن یک بیماری خطرناک و نادر است که در دهان، گلو، بینی، لارنکس (حنجره)، ترشحات بینی و گوش ایجاد می‌شود.

این بیماری اغلب از سلول‌های پوستی (سلول‌های اپیتلیال) شروع می‌شود که در این نواحی قرار دارند. با تکثیر نامنظم و ناپیوسته‌ی این سلول‌ها، توده‌های سرطانی در این ناحیه شکل می‌گیرند.

این بیماری ممکن است به نواحی مجاور گسترش یابد و در مراحل پیشرفته، ممکن است به اندازه کافی بزرگ شود تا به اندام‌های دیگر بدن منتقل شود (متاستاز). عوامل مختلفی از جمله مصرف تنباکو، مصرف الکل، عفونت‌های ویروسی، و عوامل ژنتیک می‌توانند در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند. درمان سرطان سر و گردن شامل جراحی، رادیوتراپی، کیمیاگرافی، و درمان‌های دارویی متناسب با نوع و مرحله بیماری است.

تاریخچه و زمان کشف این بیماری

سرطان سر و گردن یکی از بیماری‌هایی است که از دیرباز به انسانها آسیب می‌زند. تاریخچه کشف این بیماری به دهه‌ها یا حتی قرون قبل باز می‌گردد، اما دقیقاً زمان کشف اولین مورد سرطان سر و گردن در تاریخ پزشکی نامعلوم است. تا سالهای اولیه پزشکی، اطلاعات کمی در مورد نوعی بیماری مرتبط با این ناحیه از بدن وجود داشته است.

در قرون وسطی و دوران نهضت علمی و پزشکی در اروپا، دانشمندان و پزشکان به شناخت بهتر از بیماری‌ها پرداختند. اولین توضیحات و دستاوردهای علمی درباره سرطان سر و گردن در این دوره ثبت شد. با گذراندن زمان و پیشرفت علم پزشکی، روش‌های تشخیص و درمان این بیماری نیز بهبود یافته‌اند و امروزه امکانات و تکنیک‌های پیشرفته‌تری برای مبارزه با این بیماری وجود دارد.

مهم‌ترین گام در تاریخچه این بیماری، پیدایش روش‌های تشخیصی مانند بیوپسی و تصویربرداری پزشکی (مانند اسکن‌های CT و MRI) و توسعه ترکیب درمانی شامل جراحی، رادیوتراپی، و درمان‌های دارویی است. این پیشرفت‌ها درمان بسیاری از بیماران را ممکن ساخته و شانس‌های بهبود و بهبود کیفیت زندگی را برای آنها فراهم کرده است.

 

آمار جهانی

بر اساس آخرین تخمین های GLOBOCAN (2020)، HNSCC هفتمین سرطان شایع در سطح جهان است که حدود 890000 مورد جدید (تقریباً 4.5٪ از کل تشخیص های سرطان در سراسر جهان) و 450000 مرگ و میر در سال (تقریبا 4.6٪ از مرگ و میرهای جهانی سرطان در جهان را شامل می شود).

علائم کامل سرطان سر و گردن

این بیماری می‌تواند در نقاط مختلف این ناحیه از بدن ایجاد شود و علائم آن متناسب با محل و مرحله بیماری ممکن است متفاوت باشند. اما برخی از علائم و نشانه‌های مشترک سرطان سر و گردن شامل موارد زیر می‌شوند:

تغییرات در دهان و لثه:

• زخم‌ها، ترشحات یا خونریزی‌های نامعمول در دهان یا لثه.
• تورم یا گلودرد مزمن که بهبود نمی‌یابد.
• درد یا خونریزی از لثه یا بافت‌های دهان.

مشکلات در گلو:

• درد و سوزش در گلو.
• مشکل در قبض و بلعیدن.
• تغییرات در صدا.

تغییرات در نفس:

• تغییر در بوی نفس.
• مشکلات در نفس کشیدن.

تغییرات در پوست و گردن:

• تورم یا گانگلیون‌های لمفاوی تحت فک یا در دسته و ناحیه گردن.
• تغییرات در پوست ناحیه گردن، مثل زخم یا تغییر رنگ پوست.

مشکلات در گوش:

• درد، تورم یا سوزش در گوش.
• دفونس (کاهش شنوایی).

درد و تورم در ناحیه‌های مختلف سر و گردن:

• درد یا تورم در ناحیه‌های مختلف سر و گردن که به تدریج افزایش می‌یابد.

در هر صورت، اگر شما یا کسی از اطرافیان شما هر یک از این علائم را تجربه می‌کنید، باید سریعاً به پزشک متخصص سرطان شناسی مراجعه کنید. زودترین تشخیص و درمان می‌تواند شانس‌های بهبود را افزایش دهد.

روش های تشخیص

تشخیص این بیماری بر اساس علائم بالینی، ارزیابی پزشکی و استفاده از تست‌ها و روش‌های تصویری انجام می‌شود. در ادامه، روش‌های تشخیصی را مرور می‌کنیم:

آزمایش‌های خون و بیومارکرها:

• آزمایش‌های خون می‌توانند نشانگرهای بیماری باشند. برای مثال، تست‌های بیومارکرها ممکن است نشانگر وجود سرطان در بدن باشند.

بیوپسی:

• در این روش، نمونه‌ای از بافت یا سلول‌های مشکوک به سرطان از ناحیه مورد بررسی دریافت می‌شود. این نمونه سپس تحت آزمایشات مختلفی قرار می‌گیرد تا تشخیص نهایی از وجود یا عدم وجود سرطان صورت گیرد.

تست‌های تصویری:

• اسکن CT (کامپیوتریزه توموگرافی): این اسکن تصویری از بافت‌ها و ساختارهای داخلی بدن ارائه می‌دهد و می‌تواند کمک کند تا اندازه و مکان تومورها مشخص شود.
• MRI (تصویربرداری مغناطیسی): این تست تصویری از بافت‌های نرم بدن ارائه می‌دهد و می‌تواند اطلاعات بیشتری در مورد اندازه و گسترش تومورها فراهم کند.
• پت اسکن (تصویربرداری پوزیترون امیسیون): این تست تشخیصی به دنبال وجود تومورها در بدن می‌گردد و می‌تواند نشان دهد که آیا سرطان به ناحیه‌های دیگر از بدن منتقل شده است یا خیر.

لارنگوسکوپی و اندوسکوپی:

در این روش‌ها، یک لارنگوسکوپ (یا اندوسکوپ) به کمک یک لوله نازک و نوردهی، به داخل ناحیه داخلی حلق و گلو نفوذ می‌کند. این روش‌ها اجازه می‌دهند تا پزشک بافت‌ها و ساختارهای داخلی را مستقیماً مشاهده کند و نمونه‌برداری برای بیوپسی انجام دهد.

تشخیص و درمان سرطان سر و گردن باید توسط متخصص گوش و حلق و بینی انجام شود. او می‌تواند بر اساس علائم و نتایج تست‌ها، به شما راهنمایی درمانی مناسب ارائه دهد.

 

دلایل ایجاد این بیماری چیست؟

تشخیص این بیماری ممکن است به دلیل چندین عامل ایجاد شود. در اینجا برخی از دلایل و عواملی که ممکن است تشخیص را تسهیل یا سخت کنند آورده شده است:

مصرف تنباکو:

• مصرف تنباکو در هر فرمی از قبیل سیگار، پیپ، چیویینگ توباکو و نیکوتین‌های مصرفی می‌تواند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.

مصرف الکل:

• مصرف بیش از حد الکل نیز یکی از عوامل خطر ابتلا به سرطان سر و گردن است.

عوامل محیطی:

• تعرض به عوامل محیطی نظیر آلودگی هوا، مواد شیمیایی و مواد سمی نیز ممکن است در ایجاد این بیماری نقش داشته باشد.

عفونت‌های ویروسی:

• عفونت با ویروس‌های هومان پاپیلوما (HPV) و ویروس اپشتاین-بار (EBV) نیز می‌توانند سبب ابتلا به برخی از انواع سرطان سر و گردن شوند.

ژنتیک و عوامل خانوادگی:

• وجود سابقه خانوادگی سرطان سر و گردن نیز می‌تواند احتمال ابتلا را افزایش دهد.

سن و جنسیت:

• ریسک ابتلا به سرطان سر و گردن با سن افزایش می‌یابد و این بیماری در مردان بیشتر دیده می‌شود.

مکمل‌ها و مواد شیمیایی:

• برخی مواد شیمیایی و برخی مکمل‌های غذایی نیز با افزایش ریسک سرطان سر و گردن مرتبط هستند.

به هر حال، هرچند که این عوامل ممکن است در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند، اما مهم‌ترین نکته این است که از طریق سیاست‌های بهداشتی مناسب، اجتناب از مصرف مواد مخدر و الکل، مراقبت از بهداشت دهان و دندان و اخذ واکسن‌های مناسب می‌توان از احتمال ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد.

 

انواع سرطان سر و گردن

سرطان سر و گردن نوعی بیماری است که می‌تواند در نقاط مختلف این ناحیه از بدن ایجاد شود. این انواع سرطان می‌توانند به شکل‌ها و مراحل مختلفی باشند. در ادامه، برخی از انواع این بیماری را بررسی می‌کنیم:

سرطان دهان:

• سرطان دهان ممکن است در لبه‌های دهان، زبان، دهانه، لثه و سایر بخش‌های داخل دهان ایجاد شود.

سرطان گلو:

• سرطان گلو در بخش‌های مختلف حنجره یا لارنکس ایجاد می‌شود. این نوع سرطان می‌تواند در حنجره بالایی (سرطان حنجره بالایی) یا در حنجره پایینی (سرطان حنجره پایینی) ایجاد شود.

سرطان بینی و پارانازال:

• سرطان در ناحیه بینی، پارانازال و ناحیه‌های اطراف آن ایجاد می‌شود. این نوع سرطان ممکن است در سینوس‌ها، کونکه، و ناحیه‌های اطراف بینی رخ دهد.

سرطان گوش:

• سرطان گوش می‌تواند در بخش‌های مختلف گوش ایجاد شود، شامل بیرون‌گوش، گوش میانی و گوش داخلی.

سرطان ترشحات بینی و سینوس:

• این نوع سرطان در ترشحات بینی و سینوسها ایجاد می‌شود و ممکن است در ناحیه‌های مختلف نازل، اندامهای پنجه‌ای و دیگر بخش‌های ترشحات بینی رخ دهد.

هر یک از این انواع سرطان ممکن است نیاز به روش‌های درمانی مختلف داشته باشد و بسته به مرحله بیماری و مکان انتشار، درمان‌های مختلفی از جمله جراحی، رادیوتراپی، کیمیاگرافی و درمان‌های دارویی مورد نیاز باشد. تشخیص و درمان سرطان سر و گردن باید تحت نظر پزشک متخصص و تیم درمانی مجرب انجام شود.

 

روش های درمان کامل سرطان سر و گردن

درمان این بیماری بستگی به نوع سرطان، مرحله بیماری، مکان انتشار تومور و وضعیت سلامتی بیمار دارد. در ادامه، روش‌های درمان را بررسی می‌کنیم:

جراحی:

• برداشت تومور (تومورکتومی): در مراحل اولیه سرطان، تومور و بافت‌های اطراف آن برداشته می‌شود.
• جراحی لارنگکتومی: در مواردی که سرطان حنجره پایینی و حنجره بالایی را درگیر کرده باشد، جراحی لارنگکتومی (برداشت حنجره) انجام می‌شود.

روش‌های جراحی

• جراحی استئومیلیتیس
• جراحی لارنگوفارنژیال

رادیوتراپی:

• استفاده از پرتوهای با انرژی بالا برای نابودی سلول‌های سرطانی. رادیوتراپی ممکن است به تنهایی یا به همراه جراحی (پس از جراحی به منظور تمیز کردن باقیمانده سلول‌های سرطانی) انجام شود.

کیمیاگرافی (درمان با داروها):

• استفاده از داروهای شیمی درمانی به منظور نابودی یا کاهش حجم تومور و کنترل گسترش سرطان.

ترکیبی از رادیوتراپی و کیمیاگرافی:

• در برخی موارد، از ترکیب رادیوتراپی و کیمیاگرافی به عنوان درمان اصلی یا درمان پس از جراحی استفاده می‌شود.

درمان‌های هدفمند (مثل درمان‌های ضد-اچ‌پی‌وی):

• برخی از درمان‌ها به طور خاص برای نوع‌های خاص سرطان سر و گردن طراحی شده‌اند.

متراکم کردن تومور (تراپی متراکم کننده):

• استفاده از تراپی متراکم کننده برای کاهش اندازه تومور و افزایش احتمال موفقیت در جراحی یا رادیوتراپی بعدی.

پیگیری و درمان :

• پس از درمان اصلی، برنامه‌های پیگیری و درمان توسط پزشک تدوین می‌شود تا اطمینان حاصل شود که سرطان بهبود یافته و بازنگری ندارد.

همچنین، درمان سرطان سر و گردن ممکن است شامل درمان نظارتی بر عوارض جانبی (مثل مشکلات خوردن و صحبت کردن) و درمان نظریه‌ای (به عنوان مثال، مشاوره روانی) نیز باشد. همه‌ی این روش‌ها و تصمیمات درمانی به دقت توسط تیم درمانی تعیین می‌شود تا بهترین نتیجه ممکن برای بیمار حاصل شود.

داروهای درمان سرطان سر و گردن

1. سیسپلاتین (Cisplatin):

سیسپلاتین یک داروی کیمیاگرافی است که برای درمان مختلف انواع سرطان‌ها، از جمله سرطان سر و گردن، استفاده می‌شود. این دارو به عنوان یک داروی شیمی درمانی باعث توقف رشد سلول‌های سرطانی می‌شود.

2. کتورال (Cetuximab):

کتورال یک درمان هدفمند (داروی ضد-اچ‌پی‌وی) است که برای درمان برخی از انواع سرطان سر و گردن، از جمله سرطان حنجره، استفاده می‌شود. این دارو به سلول‌های سرطانی می‌پیوندد و رشد آنها را مهار می‌کند.

3. پمبرولیزوماب (Pembrolizumab):

پمبرولیزوماب یک داروی ضد-اچ‌پی‌وی است که برای درمان برخی از نوع‌های سرطان سر و گردن، از جمله سرطان حنجره، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند تا به سلول‌های سرطانی حمله کند.

4. فلوئورواوراسیل (Fluorouracil):

این یک داروی کیمیاگرافی است که به عنوان یک مهارکننده تکثیر سلولی عمل کرده و برای درمان برخی از انواع سرطان سر و گردن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مهم است که هر درمان و دارویی بر اساس وضعیت بیماری و توصیه پزشک تعیین شود. همچنین، داروها و درمان‌ها ممکن است در طول زمان تغییر کنند، بنابراین باید از یک پزشک یا متخصص درمان سرطان دریافت کنید.

 

 

راهکارهای پیشگیری از سرطان سر و گردن

<p>پیشگیری از این بیماری می‌تواند از طریق ایجاد عادات سالم زندگی و جلوگیری از عوامل خطر انجام شود. در ادامه، چند راهکار پیشگیری را مرور می‌کنیم:

• ترک یا محدود کردن مصرف تنباکو:

سیگار، نیکوتین و دیگر محصولات تنباکو از مهمترین عوامل خطر برای ابتلا به سرطان سر و گردن هستند.

• محدود کردن مصرف الکل:

مصرف زیاد الکل نیز با افزایش ریسک ابتلا به سرطان سر و گردن مرتبط است. مصرف معقول الکل را رعایت کنید.

• واکسیناسیون HPV:

واکسیناسیون در برابر ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) می‌تواند از برخی از نوع‌های سرطان سر و گردن جلوگیری کند. مطمئن شوید که خود و کودکان خود را درست و به موقع واکسینه کنید.

• مصرف مواد غذایی سالم:

زمانی که خوردن خوراکی‌ها به طور صحیح انجام می‌شود، می‌تواند جلوگیری از سرطان دهان، لثه و حنجره کند. از میوه‌ها و سبزیجات به میزان کافی و کاهش مصرف غذاهای پرچرب و فرآورده‌های غذایی با اضافه کردن فیبر به رژیم غذایی خود استفاده کنید.

• نظافت دهان و دندان:

نگهداری بهداشت دهان و دندان، شامل مسواک زدن، استفاده از نخ دندان، و مراجعه به دندانپزشک برای معاینات دوره‌ای، می‌تواند از بروز سرطان دهان جلوگیری کند.

• جلوگیری از تعرض به عوامل محیطی:

اجتناب از تعرض به عوامل محیطی آلوده‌کننده نظیر دودهای صنعتی، آلودگی هوا و مواد شیمیایی می‌تواند از جلوگیری از سرطان سر و گردن کمک کند.

• پیگیری و مراقبت پزشکی:

مراجعه به پزشک برای بررسی‌ها و معاینات دوره‌ای می‌تواند به تشخیص زودرس و درمان به موقع کمک کند.

همیشه مهم است که بهداشت عمومی خود را نگه دارید، سبک زندگی سالم را رعایت کنید و در مورد هر گونه نگرانی یا علائمی که دارید با پزشک خود مشورت کنید.

 

نتیجه

با توجه به اطلاعات موجود، می‌توان گفت که پیشگیری از سرطان سر و گردن از اهمیت بسیاری برخوردار است. ایجاد عادات سالم در زندگی روزمره، از جمله ترک سیگار و مصرف معقول الکل، واکسیناسیون منظم در برابر HPV، حفاظت از نظافت دهان و دندان، مصرف مواد غذایی سالم و پیگیری مراقبت‌های پزشکی منظم، می‌توانند به کاهش خطر ابتلا به این نوع سرطان کمک کنند. همچنین، پیشگیری از تعرض به عوامل آلودگی و محیطی نیز در این راستا اهمیت دارد. پیشگیری از این بیماری از طریق اطلاعات به‌روز و همکاری با پزشک معتبر امکان‌پذیر است.

با افتخار از شما دعوت می‌کنم تا به سایت دکتر با من مراجعه کنید، یک منبع معتبر و مورد اعتماد که به روزترین مقالات علمی در زمینه بیماری سرطان سر و گردن ارائه می‌دهد. این سایت دارای بیش از 7000 متخصص مجرب است که در زمینه بیماری سرطان سر و گردن دارای تجربه و دانش فراوانی هستند. با داشتن یک تیم پزشکی متخصص و منابع به‌روز، دکتر بامن به عنوان یک مرجع قابل اعتماد برای درمان، پیشگیری و آگاهی از این بیماری عمل می‌کند. مراجعه به این سایت می‌تواند به شما کمک کند تا اطلاعات دقیقدتری در مورد سرطان سر و گردن کسب کنید و درمان مناسبی را تجربه کنید.

[دکتر بامن – سایت رسمی](https://www.doctorbaman.com/)

سوالات متداول

• سرطان سر و گردن چیست؟

سرطان سر و گردن یک نوع سرطان است که در هر قسمتی از سر و گردن می‌تواند رخ دهد، از جمله دهان، گلو، حنجره، بینی، گوش، و غدد بزاقی.

• علائم شایع سرطان سر و گردن چه هستند؟

علائم ممکن شامل گلودرد مزمن، تغییر در صدا، سختی در بلعیدن، یا توده‌های قابل لمس در گردن می‌باشند. اگر این علائم وجود داشته باشند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

• چه عوامل خطری برای ابتلا به سرطان سر و گردن وجود دارد؟

عوامل خطر شامل مصرف تنباکو و الکل، عدم بهداشت دهان و دندان، عفونت‌های ویروسی مانند HPV (هومان پاپیلوما ویروس)، و تاریخچه خانوادگی سرطان می‌باشند.

• آیا سرطان سر و گردن قابل درمان است؟

بله، اگر سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود، درمان موثر است. درمان‌ها ممکن است شامل جراحی، درمان‌های پرتویی، و یا شیمی درمانی باشند. اما در مراحل پیشرفته، درمان‌های پالیاتیو و مدیریت علائم مورد نیاز است.

• چگونه می‌توان از سرطان سر و گردن پیشگیری کرد؟

پیشگیری شامل اجتناب از مصرف تنباکو و محدودیت مصرف الکل، حفظ بهداشت دهان و دندان، و ارتقاء بهداشت جنسی (برای جلوگیری از انتقال HPV) می‌باشد. همچنین، شرکت در برنامه‌های اسکرینینگ و چکاپ های پزشکی نیز می‌تواند به تشخیص زودرس و درمان سرطان کمک کند.

منابع

Head and Neck Cancer

The molecular biology of head and neck cancer

Head and Neck Cancer: Changing Epidemiology, Diagnosis, and Treatment

Recent Advances in Head and Neck Cancer

سرطان ریه سلول غیر کوچک (NSCLC) یک نوع از سرطان ریه است که از سلول‌های پوششی ریه (سلول‌هایی که مسئول جذب اکسیژن از هوا هستند) نشأت می‌گیرد. این نوع سرطان به عنوان یکی از دسته‌های انواع سرطان‌های ریه محسوب می‌شود و نهادهایی مانند برونکی و آلوئول‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. NSCLC به دو زیرنوع اسکواموسلولار کارسینوما، آدنوکارسینوما و کارسینومای پیشرفته تفکیک می‌شود. این نوع سرطان معمولاً در بخش‌های مختلف ریه شکل می‌گیرد و در مقایسه با سرطان ریه سلول کوچک، به طور عمده در مراحل پیشرفته‌تر تشخیص داده می‌شود.

تاریخچه سرطان ریه سلول غیر کوچک

سرطان ریه سلول غیر کوچک (NSCLC) یکی از شکل‌های شایع‌تر سرطان ریه است که از سلول‌های پوششی ریه مشتق می‌شود. این نوع سرطان حدود 85٪ تا 90٪ از تمام موارد سرطان‌های ریه را تشکیل می‌دهد. مقایسه با سرطان ریه سلول کوچک، که به طور کلی سریع‌تر پیشرفت می‌کند، NSCLC به طور معمول در مراحل پیشرفته‌تر تشخیص داده می‌شود.

تاریخچه تحقیقات در زمینه NSCLC به دهه‌های اخیر بازمی‌گردد. در دهه‌های گذشته، شناخت بهتر از متون ژنتیکی و مولکولی سلول‌های سرطانی به پیشرفت‌های بزرگی در درمان‌های هدفمند منجر شده است. این شامل توسعه داروهای موثر‌تر و روش‌های جدید درمانی است که به طور مستقیم به سلول‌های سرطانی هدف می‌شوند.

یکی از پیشرفت های مهم در تاریخچه درمان NSCLC، واردات تکنیک‌های جراحی پیشرفته برای برداشتن تومورهای ریه بدون نیاز به برداشتن سلول‌های سالم اطراف آن بوده است. این تکنیک‌ها به بیماران این امکان را می‌دهند که سلول‌های سالم خود را حفظ کنند و با مخاطرات کمتری از جراحی عبور کنند.

همچنین، تحقیقات در زمینه درمان‌های شیمی درمانی و رادیوتراپی نیز بهینه‌سازی شده‌اند. به طور معمول، درمان‌های ترکیبی که متشکل از شیمی درمانی، رادیوتراپی و درمان‌های هدفمند مولکولی هستند، برای بهبود نتایج درمانی استفاده می‌شوند.

در نهایت، تاریخچه درمان NSCLC نشان‌دهنده رشد و تکامل مستمر در درک علمی و درمان این نوع سرطان است و امیدوار کننده است که در آینده نیز با پیشرفت‌های دیگر در پزشکی، درمان‌های موثر‌تر و کارا‌تری برای افراد مبتلا به NSCLC فراهم شود.

آمار جهانی

در سراسر جهان، سرطان ریه دومین سرطان شایع تشخیص داده شده است. NSCLC شایع ترین نوع سرطان ریه در ایالات متحده است که 81 درصد از کل تشخیص های سرطان ریه را شامل می شود.

در سال 2023، حدود 238340 بزرگسال (117550 مرد و 120790 زن) در ایالات متحده به سرطان ریه مبتلا شدند. در سراسر جهان، در سال 2020 تخمین زده می شود که 2206771 نفر به سرطان ریه مبتلا شده اند. این آمار شامل سرطان ریه سلول کوچک و NSCLC می شود.

سرطان ریه عامل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان برای مردان و زنان در سراسر جهان است. تخمین زده می شود که 127070 مرگ (67160 مرد و 59910 زن) بر اثر این بیماری در سال 2024 در ایالات متحده اتفاق بیفتد. در سال 2020، حدود 1،796،144 نفر در سراسر جهان بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادند.

 

علل سرطان ریه سلول غیر کوچک

علائم این بیماری ممکن است در مراحل ابتدایی نادر باشند، اما با گذشت زمان و پیشرفت بیماری، علائم و نشانه‌های خاصی ظاهر می‌شوند. این علائم می‌توانند به تشخیص زودرس و درمان موثر کمک کنند. اگر احساس می‌کنید که شما یا کسی اطرافیانتان از سرطان ریه سلول غیر کوچک رنج می‌برید، به متخصص خون و سرطان مراجعه کنید. نکات زیر نشانه‌هایی از این نوع سرطان را توضیح می‌دهند:

1. ضعف و خستگی مداوم: افراد مبتلا به سرطان ریه ممکن است احساس خستگی و ضعف مداوم کنند که با استراحت بهبود نیابد.
2. تغییرات در تنفس: تنفس سریع‌تر یا ناگهانی، تغییراتی که نسبت به عادت قبلی دیده نمی‌شود.
3. درد در قفسه سینه: درد یا تنگی در قفسه سینه، به خصوص زمانی که عمق نفس می‌کشید.
4. سرفه خونریزی: خونریزی در سرفه یا خلط خونی در مخلوط با فضولات.
5. تنفس مشکل‌آور: مشکل در تنفس حتی در حالت استراحت.
6. کاهش وزن بی‌دلیل: افت ناگهانی در وزن بدن بدون هیچ دلیل آشکاری.
7. ضعف و کاهش اشتها: افت شدید در اشتها و کاهش وزن بدن که ناشی از این مشکلات است.
8. آلتراسوند: آلتراسوند قفسه سینه نشان دهنده‌ی نواحی عادی یا غیر عادی در ریه و قلب می‌باشد و ممکن است نشان دهنده وجود تومور باشد.
9. سرگیجه و احساس سرگیجه مداوم: سرگیجه یا احساس ناتوانی و سرگیجه مداوم که ناشی از انتقال سلول‌های سرطانی به مغز باشد.
10. درد در استخوان‌ها: درد و تورم در استخوان‌ها که ناشی از انتقال سلول‌های سرطانی به استخوان‌ها باشد.
11. تغییر در آواز و حالت گلو: تغییرات در آواز، احساس خفگی، یا درد و تورم در گلو.
12. احتقان دائمی یا خونریزی از بینی: احتقان مزمن و ناگهانی یا خونریزی از بینی که به دلیل وجود تومور در نزدیکی بینی باشد.
13. افزایش حجم شکم یا درد شکمی: افزایش غیر عادی در حجم شکم یا درد مداوم در ناحیه شکم.
14. سرفه مزمن: سرفه مداوم که همراه با خلط، خونریزی، یا درد است.
15. بی‌حالی و احساس خستگی: بی‌حالی و احساس خستگی که مداوم باشد و با استراحت بهبود نیابد.

در نظر داشته باشید که این علائم ممکن است ناشی از دیگر مشکلات نیز باشند، اما اگر هر یک از این علائم به مدت طولانی و بدون دلیل آشکار ادامه دارد، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا بررسی و ارزیابی کاملی انجام شود.

 

تشخیص سرطان ریه سلول غیر کوچک

تشخیص این بیماری ممکن است از طریق مجموعه‌ای از مراحل و فرآیندهای پزشکی انجام شود. در اینجا چند مرحله کلیدی برای تشخیص این نوع سرطان:

1. تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی: پزشک ابتدا به تفصیل تاریخچه پزشکی شما را دریافت کرده و معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. این شامل بررسی ریه‌ها، قلب، و دیگر نواحی مربوطه می‌شود.
2. آزمایش‌های خونی و تصویربرداری: آزمایش‌های خونی ممکن است مارکرهایی که مرتبط با وجود سرطان هستند، اندازه‌گیری کنند. همچنین، تصویربرداری مانند ایکس‌ری ریه، کامپیوتر توموگرافی (CT)، مغناطیسی تصویربرداری هسته‌ای (MRI) و پوزیترون امیسیون توموگرافی (PET) ممکن است انجام شود.
3. آزمایش‌های بیوپسی: برای تایید تشخیص سرطان، نمونه‌ای از بافت مشکوک به سرطان برای بیوپسی ارسال می‌شود. این نمونه از طریق برش کردن کوچکی از بافت اخذ می‌شود و تحت میکروسکوپ بررسی می‌شود.
4. آنالیز مولکولی و ژنتیک: در برخی موارد، آزمایش‌های مولکولی و ژنتیک ممکن است برای تشخیص نوع خاصی از سرطان و یا ارزیابی احتمال پاسخ به درمان‌های خاص انجام شود.
5. تعیین استادیوم (مرحله) سرطان: اگر سرطان تایید شود، پزشک نیاز به تعیین مرحله سرطان دارد. این مرحله نشان‌دهنده گسترش سرطان در بدن است و در تعیین درمان متاثر است.
6. بررسی سیتولوژیک و پاتولوژیک: در این روش، سلول‌ها و بافت‌های مشکوک به سرطان از طریق آزمایش‌های سیتولوژیک (مانند برسنت) یا پاتولوژیک (مانند بیوپسی) بررسی می‌شوند تا سلول‌های سرطانی تایید شوند.
7. آندوسکوپی ریه: این روش نمونه‌برداری از داخل ریه و انجام بیوپسی با استفاده از آندوسکوپی را امکان‌پذیر می‌کند.
8. تست‌های ملکولی: از تست‌هایی مانند تست‌های بیان ژن و متیلاسیون ژن برای بررسی تغییرات در ژن‌ها استفاده می‌شود. این تست‌ها می‌توانند اطلاعات بیشتری در مورد ویژگی‌های سرطانی ارائه دهند.
9. تصویربرداری پیشرفته: تصویربرداری‌های پیشرفته مانند اسکن مغناطیسی هسته‌ای (MRI)، توموگرافی کم‌دمای (CT)، و پوزیترون‌امیسیون توموگرافی (PET-CT) از جمله روش‌هایی هستند که می‌توانند کمک کنند تا مرحله‌های مختلف سرطان و شیوه‌های درمان را مشخص کنند.
10. آزمایش‌های خونی و مارکرها: آزمایش‌های خونی برای اندازه‌گیری مارکرهای خاصی که ممکن است در صورت وجود سرطان تغییر کنند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

استفاده از یک یا ترکیبی از این روش‌ها، به تشخیص دقیق‌تر و مشخص‌تر در مورد نوع، مرحله و گسترش سرطان کمک می‌کند. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کنند تا یک برنامه درمانی بهتر و هدفمند تر تهیه کنند.

برای تشخیص سرطان ریه، انجام تست‌های تصویری نظیر اسکن CT و پوزیترون امیژی در همراهی با بررسی‌های بیوپسی ضروری است. این تست‌ها به پزشکان کمک می‌کنند تا اندازه و مرحله سرطان را تعیین کرده و برنامه درمانی را انتخاب کنند.

 

دلایل مبتلا شدن به سرطان ریه سلول غیر کوچک

این بیماری یک بیماری جدی است که در نتیجه ی تغییرات ناگهانی و غیرطبیعی در سلول‌های ریه ایجاد می‌شود. هر چند دلایل دقیق ایجاد این نوع سرطان هنوز کاملاً مشخص نشده‌اند، اما عوامل زیر به افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه سلول غیر کوچک می‌انجامند:

1. سیگاری بودن: مصرف دخانیات، به ویژه سیگار، یکی از عوامل اصلی افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه است. ترک کردن سیگار و جلوگیری از دخانیات می‌تواند خطر این نوع سرطان را کم کند.
2. قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی: مردمی که در محیط‌های کاری خود در معرض مواد شیمیایی ناشی از صنایع مختلف قرار دارند. این مواد شامل آسبست (یک ماده کانسروژن) و غیره می‌شوند.
3. تنفس هوای آلوده: افرادی که به صورت مداوم در معرض آلودگی هوا و ذرات میکروسکوپی هستند، مانند مواد آلوده در هوا، غبار معدنی و آلودگی هوای شهری، ممکن است بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به سرطان ریه باشند.
4. تاریخچه خانوادگی: اگر یک فرد در خانواده تاریخچه‌ای از ابتلا به سرطان ریه داشته باشد، احتمال ابتلا به این نوع سرطان در افراد دیگر افزایش می‌یابد.
5. تنفس دود گازها: تنفس دود گازهای مضر و دود از خودروها، تجهیزات صنعتی و کارخانه‌ها نیز به افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه می‌انجامد.
6. استفاده از مواد مخدر: استفاده از مواد مخدر مانند کوکائین و هروئین نیز باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه می‌شود.
7. گونه وراثتی: ژنتیک و وراثت نیز نقش مهمی در ابتلا به سرطان ریه دارند. اگر در خانواده تاریخچه‌ای از سرطان ریه وجود دارد، احتمال ابتلا به این نوع سرطان در افراد دیگر افزایش می‌یابد.
8. تاریخچه آسیب ریه: افرادی که در گذشته به آسیب‌های مزمن ریه مانند عفونت‌های مکرر ریه، آسم یا بیماری مزمن انسداد مزمن ریه (COPD) دچار بوده‌اند، خطر ابتلا به سرطان ریه را دارند.
9. گاز رادون: گاز رادون که یک گاز طبیعی و بدون رنگ و بو است و از خاک و سنگ‌ها منشأ می‌گیرد، نیز باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه می‌شود.
10. عفونت با ویروسهای خاص: برخی از ویروس‌ها، به ویژه ویروس HPV (ویروس پاپیلومایی انسان)، می‌توانند باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه شوند.
11. برای کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه، از سیگار دوری کنید، در معرض آلودگی هوا کمتر قرار بگیرید، فعالیت‌های فیزیکی انجام دهید و از مواد مخدر و محرک دوری کنید. همچنین، در صورتی که در خانواده تاریخچه سرطان وجود دارد، منظماً برنامه‌های اسکرینینگ و مشاوره پزشکی دریافت کنید.

انواع سرطان ریه سلول غیر کوچک

سرطان ریه سلول غیر کوچک یکی از انواع شایع سرطان‌های ریه است و می‌تواند به زیرانواع مختلف تقسیم شود. این زیرانواع عبارتند از:

1. آدنوکارسینوما: این نوع سرطان ریه سلول غیر کوچک از سلول‌هایی که طراحی شبیه به سلول‌های غدد پیچیده‌ای دارند، تشکیل شده است. آدنوکارسینوما بیشترین نوع سرطان ریه سلول غیر کوچک است و معمولاً در انتهای برگه‌های ریه ظاهر می‌شود.
2. سلول‌های مربوط به بزاق (سرطان سلول‌های مربوط به بزاق): این نوع سرطان ریه سلول غیر کوچک از سلول‌هایی که مواد مختلف را در داخل ریه ترشیح می‌کنند، تشکیل شده است.
3. سرطان سلول‌های بسیار بزرگ: در این نوع سرطان، سلول‌ها بسیار بزرگ و غیرطبیعی هستند و می‌توانند سریع به سایر نقاط بدن منتقل شوند.
4. سرطان مخفی (سرطان بدون نشانه‌های خاص): در برخی موارد، سرطان ریه سلول غیر کوچک ممکن است بدون نشانه‌های خاص ظاهر شود و در آزمایش‌های تصویری به اتفاق اتفاقی کشف شود.

درمان‌های موجود

راه‌های کامل مسیر درمان سرطان ریه سلول غیر کوچک شامل مجموعه‌ای از مراحل و روش‌ها هستند که توسط تیم درمانی تعیین و اجرا می‌شوند. این مراحل معمولاً به صورت هماهنگ و گام‌به‌گام انجام می‌شوند تا بیمار بهترین درمان را دریافت کند. درمان سرطان ریه سلول غیر کوچک ممکن است شامل یک یا ترکیبی از روش‌های زیر باشد:

• تشخیص و استدلال دقیق: برای شروع درمان، تشخیص دقیق و استدلال کاملی از نوع سلولی سرطان، مرحله یا استادیوم بیماری و تعیین اندازه و موقعیت تومور لازم است. این اطلاعات از طریق آزمایش‌های تصویری، بیوپسی، آزمایش‌های خونی و مولکولی به‌دست می‌آید.
• جراحی: در مراحل زودرس بیماری، جراحی ممکن است یکی از روش‌های درمان باشد. در این روش، تومور و بخش‌های مجاور از ریه برداشته می‌شوند. همچنین، در مواردی، لنفوژهای محلی نیز حذف می‌شوند.
• شیمی درمانی: شیمی درمانی یا کیمیوتراپی، با استفاده از داروهای ضد سرطان از بین بردن سلول‌های سرطانی و کاهش اندازه تومورها را هدف دارد. این روش ممکن است قبل یا بعد از جراحی برای کاهش اندازه تومور یا کنترل تومورهای پخش‌شده استفاده شود.
• رادیوتراپی: در این روش، پرتوهای با انرژی بالا برای نابودی سلول‌های سرطانی به کار می‌روند. رادیوتراپی ممکن است به عنوان درمان اصلی یا به عنوان درمان پس از جراحی یا شیمی درمانی استفاده شود.
• درمان‌های هدفمند مولکولی: این درمان‌ها از داروهایی که به صورت خاص به سلول‌های سرطانی هدف می‌شوند، استفاده می‌کنند. این درمان‌ها می‌توانند کنترل رشد سلول‌های سرطانی را بهبود بخشند.
• درمان‌های ایمنی: در این روش، سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سلول‌های سرطانی تقویت می‌شود. این درمان‌ها ممکن است شامل داروهایی باشد که ایمنی بدن را تقویت می‌کنند یا از ترکیبات خاصی مانند تراپی‌های ویروسی استفاده کند.
• ترکیبی از درمان‌ها (ترکیب درمانی): در برخی موارد، ترکیب مختلفی از جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی و درمان‌های هدفمند مولکولی ممکن است برای بهبود نتایج درمان و کاهش خطر بازگشت بیماری استفاده شود.
• تراپی های هدفمند مولکولی جدید: پژوهش‌ها در زمینه داروهای هدفمند مولکولی برای درمان سرطان ریه سلول غیر کوچک همچنان در حال ادامه دارند. داروهای جدیدی که به صورت خاص به سلول‌های سرطانی هدف می‌شوند و نقاط ضعف در سلول‌های سرطانی را هدف قرار می‌دهند، ممکن است در آینده برای درمان مؤثرتر این نوع سرطان مورد استفاده قرار گیرند.
• آموزش سلولی ایمنی (ایمونوتراپی): درمان‌هایی که از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سلول‌های سرطانی استفاده می‌کنند، از جمله درمان‌هایی هستند که در حال تحقیق و توسعه می‌باشند.
• آزمایش‌های بالینی: در آزمایش‌های بالینی، درمان‌های جدید و روش‌های درمانی نوآورانه بر روی بیماران انسانی آزمایش می‌شوند. این آزمایش‌ها ممکن است شامل داروهای جدید، روش‌های جراحی نوین یا تکنیک‌های درمانی دیگر باشند.

توجه: همیشه قبل از انتخاب روش درمانی خاص، بیماران باید با پزشک متخصص خود مشاوره کرده و گزینه‌های درمانی مناسب برای وضعیت خود را مورد بررسی قرار دهند.

بیماران ممکن است ترکیبی از این درمان‌ها را دریافت کنند و درمان خاصی بسته به نوع و مرحله بیماری، وضعیت سلامتی و نیازهای فردی آنها تعیین می‌شود. همچنین، پشتیبانی از بیمار در طول مسیر درمانی و مراقبت پس از درمان نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

لیست داروهای بیماری سرطان ریه سلول غیر کوچک

برای درمان سرطان ریه سلول غیر کوچک، پزشکان معمولاً از یک ترکیب درمانی استفاده می‌کنند که ممکن است شامل داروهای مختلف باشد. تجویز داروها و دزها بسته به نوع، مرحله و وضعیت سلامتی فرد مختلف است. در زیر لیستی از برخی از داروهای معمولاً استفاده شده برای درمان سرطان ریه سلول غیر کوچک آورده شده است:

1. پلاتینیوم‌ها: مانند کاربوپلاتین (Carboplatin) و سیسپلاتین (Cisplatin)، که از داروهای شیمی درمانی هستند و برای مهار رشد سلول‌های سرطانی استفاده می‌شوند.
2. تاکسان‌ها: مانند پاکلیتاکسل (Paclitaxel) و دوسی‌تاکسل (Docetaxel)، که به ازای جلوگیری از تقسیم و افزایش حجم سلول‌های سرطانی مؤثر هستند.
3. داروهای ضد آنژیوژنز (داروهایی که رشد عروق سرطانی را مهار می‌کنند): مانند بوسنیتینیب (Bevacizumab)، که به عنوان یک مهارکننده فاکتور رشد واسکولار (VEGF) برای مهار رشد عروق خونی سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.
4. 4. داروهای هدفمند مولکولی: مانند افاتینیب (Afatinib)، جفیتینیب (Gefitinib)، ارلوتینیب (Erlotinib)، و کریزوتینیب (Crizotinib)، که به صورت خاص به مولکول‌های خاص در سلول‌های سرطانی هدف می‌شوند.
5. ایمونوتراپی: داروهایی مانند نیوالوماب (Nivolumab) و پمبرولیزوماب (Pembrolizumab) که به افزایش فعالیت سیستم ایمنی برای مبارزه با سلول‌های سرطانی کمک می‌کنند.

همچنین، ترکیبات مختلف از این داروها و دیگر درمان‌ها نیز ممکن است برای افراد مختلف مورد استفاده قرار گیرد. تجویز داروها توسط پزشک متخصص و بر اساس نیازهای ویژه هر بیمار انجام می‌شود. بنابراین، هرگزینه درمانی باید توسط یک تیم درمانی مجرب و متخصص تعیین شود.

 

راه های پیشگیری

برای پیشگیری از سرطان ریه سلول غیر کوچک، می‌توانید اقداماتی انجام دهید که خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهند. در اینجا چند راهکار پیشگیری از سرطان ریه:

1. ترک سیگار و ترک مصرف ترکیبات تنفسی: سیگار به عنوان عامل اصلی ابتلا به سرطان ریه شناخته شده است. اگر سیگار می‌کشید، ترک کردن آن می‌تواند خطر ابتلا به سرطان ریه را به شدت کاهش دهد.
2. قرار گرفتن در معرض دود و آلودگی هوا: در محیط‌های کاری یا محل زندگی خود، اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود سیگار یا آلودگی هوا می‌تواند کمک کند. استفاده از ماسک‌های تنفسی در مواقع لازم نیز مفید است.
3. تغذیه سالم و ورزش منظم: مصرف یک رژیم غذایی سالم که غنی از میوه‌ها، سبزیجات، میان‌وعده‌های سالم و کاهش مصرف چربی‌های اشباع شده است، می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد. ورزش منظم همچنین می‌تواند به تقویت قلب و ریه کمک کرده و سلامتی را افزایش دهد.
4. پیگیری آزمایش‌های اسکرینینگ: اگر در خانواده تاریخچه‌ای از سرطان ریه وجود دارد یا در معرض عوامل خطر قرار دارید، مشاوره با پزشک و پیگیری آزمایش‌های اسکرینینگ می‌تواند به شناسایی زودتر هرگونه تغییرات نادرست در ریه کمک کند.
5. کاهش تعرض به مواد شیمیایی مضر: اجتناب از تماس با مواد شیمیایی مضر در محیط کاری یا در خانه، می‌تواند به پیشگیری از ابتلا به سرطان ریه کمک کند.
6. مراقبت از سلامتی روحی: استرس و اضطراب بالا می‌توانند به ضعف سیستم ایمنی بدن و بالا رفتن خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف، شامل سرطان ریه، منجر شوند. مراقبت از سلامتی روحی و انجام فعالیت‌های آرام‌بخش می‌تواند به کاهش این خطرها کمک کند.

مهم است که به سلامتی ریه‌ها و عملکرد آنها توجه ویژه‌ای داشته باشید و در صورت داشتن هرگونه علائم نگران‌کننده به پزشک مراجعه کنید.

زندگی با سرطان ریه

زندگی با سرطان ریه می‌تواند چالش‌های زیادی داشته باشد. اما با پشتیبانی خانواده و دوستان، مشاوره روحی و روانی، و انگیزه زندگی فعال، افراد می‌توانند یک زندگی معنی‌دار و پر از امید داشته باشند.

تیم دکتر بامن تمام تلاش خود را انجام داده تا محتوای پزشکی علمی و به روز را برای شما عزیزان منتشر کند تا به سوالات پزشکی شما در رابطه با بیماری سرطان را پاسخ داده باشد، همچنین سایت نوبت دهی دکتر بامن با داشتن بیش از 7000 متخصص و بیش از 400 متخصص حرفه ای مرتبط با سرطان و جراح و متخصص جهت نوبت دهی و ارتباط با پزشکان در کنار شماست.

پرسش‌های متداول

1. آیا سرطان ریه قابل درمان است؟

بله، در بسیاری از موارد سرطان ریه در مراحل اولیه قابل درمان است. درمان‌هایی نظیر جراحی و شیمی درمانی می‌توانند به بهبود وضعیت بیمار کمک کنند.

2. آیا مصرف تنباکو عامل اصلی ابتلا به سرطان ریه است؟

بله، مصرف تنباکو یکی از اصلی‌ترین عوامل ابتلا به سرطان ریه می‌باشد. از این‌رو، اجتناب از سیگار و دود تنباکو بسیار مهم است.

3. چه نوع درمان‌هایی برای سرطان ریه سلول غیر کوچک وجود دارد؟

درمان‌هایی نظیر جراحی، شیمی درمانی، درمان‌های هدفمند مولکولی و درمان‌های ایمنی برای سرطان ریه سلول غیر کوچک وجود دارند. انتخاب درمان مناسب بستگی به مرحله بالینی بیمار دارد.

4. آیا سرطان ریه به افرادی که سیگار نمی‌کنند هم آسیب می‌رساند؟

بله، هرچند مصرف تنباکو عامل اصلی است، اما افرادی که به دود تنباکو و عوامل دیگری نظیر آلودگی هوا وا exposed هستند نیز در خطر ابتلا به سرطان ریه هستند.

5. آیا از طریق شیمی درمانی می‌توان سرطان ریه را کنترل کرد؟

بله، شیمی درمانی می‌تواند تومور را کنترل کرده و به بهبود وضعیت بیمار کمک کند. اما تعیین نوع شیمی درمانی باید توسط تیم درمانی پزشکی انجام شود.

منابع

Non-small-cell lung cancer

Non-small-cell lung cancer

https://jnccn.org/view/journals/jnccn/8/7/article-p740.xml?print

سرطان پستان، علائم، تشخیص، و درمان: سرطان پستان یک بیماری سرطانی است که در بافت‌های سینه زنان و گاهی هم در مردان رخ می‌دهد، سرطان پستان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های زنان در جهان می‌باشد. این بیماری که به طور معمول در زنان ولی ممکن است در مردان نیز رخ دهد، می‌تواند دلزدگی و نگرانی زیادی به همراه داشته باشد.. این بیماری از ناحیه بافت‌های پستان شروع می‌شود و به طور آگاهانه یا غیرآگاهانه از سلول‌های سرطانی تشکیل می‌شود. این سلول‌های سرطانی می‌توانند به بافت‌های اطراف یا حتی به دیگر بخش‌های بدن منتقل شده و فرآیند بهبود بسیار دشوارتر می‌شود.

سرطان پستان ممکن است با علائمی مانند تغییر در اندازه و شکل سینه، درد، ترشحات غیرعادی از سینه، و یا تغییرات در پوست سینه شناخته شود. تشخیص ابتدایی این بیماری از طریق ماموگرافی و سایر تست‌های تصویربرداری سینه صورت می‌گیرد.

درمان سرطان پستان شامل جراحی، شعاع‌درمانی، درمان دارویی، و یا ترکیبی از این روش‌ها می‌شود. انجام درمان در مراحل زودهنگام این بیماری می‌تواند احتمال بهبود بیشتری را به بیماران بدهد. به علاوه، معاینات دوره‌ای و پیگیری سلامت سینه برای زنان بسیار اهمیت دارد تا هر گونه تغییرات ناشی از سرطان پستان در مراحل اولیه تشخیص داده شود و درمان به موقع شروع شود.

تاریخچه سرطان پستان در انسان

یکی از بیماری‌های قدیمی‌تر و شایع‌تر در انسان‌ها است که تاریخچه طولانی و پیچیده‌ای دارد. این بیماری در طول قرن‌ها تحت تأثیر تغییرات اجتماعی، فرهنگی، و پزشکی قرار گرفته و راه‌های تشخیص و درمان آن نیز تکامل یافته است. در این مقاله به بررسی تاریخچه سرطان پستان در انسان خواهیم پرداخت.

تاریخچه باستانی:

نشانه‌ها و شواهد تاریخی از وجود سرطان پستان در باستان آمده‌اند. نقوش باستانی مصر و یونان باستان نمادهایی از بیماری‌های مشابه سرطان پستان را نشان می‌دهند. در سنگرهای باستانی نیز ممکن است اثرات بیماری‌های مشابه به چشم بخور باشد. با این حال، در دوره باستان، دقیقاً ماهیت این بیماری و تشخیص آن مورد شناخت نبوده است.

دوره میانه‌ی قرون وسطی:

در قرون وسطی، دانش پزشکی بهبود یافت و توصیفات نخستین موارد شباهت دار به سرطان پستان ارائه شد. اگرچه هنوز نامگذاری و تشخیص دقیقی برای این بیماری وجود نداشت، اما اطلاعات بیشتری در مورد آن جمع‌آوری شد.

دوران مدرن:

در قرن 17، جراح انگلیسی جرج پردیک به عنوان یکی از نخستین افرادی که به شکل علمی در مورد سرطان سینه نوشت، شناخته می‌شود. او توصیفاتی از این بیماری و روش‌های جراحی برای درمان آن ارائه داد. از آن زمان، تحقیقات در مورد این بیماری به شدت گسترش یافته و توسعه‌های بسیاری در زمینه تشخیص و درمان آن اتفاق افتاده است.

قرن 20 و به بعد:

در قرن 20، توسعه تکنولوژی‌های تشخیصی مانند ماموگرافی به تشخیص زودهنگام این بیماری کمک بزرگی کرد. همچنین، روش‌های درمانی متنوع‌تری توسعه یافت و افزایش نرخ بقاء افراد مبتلا به این بیماری به دست آمد.

آمار سرطان سینه در جهان

با بیش از 2.3 میلیون مورد جدید و 685000 مرگ در سال 2020، سرطان سینه شایع ترین سرطان تشخیص داده شده در سراسر جهان است. بیشتر موارد در کشورهای در حال گذار رخ می دهد، اما کشورهای در حال گذار سهم نامتناسبی از مرگ و میر ناشی از سرطان سینه دارند.

 

علائم سرطان پستان

علائم این بیماری می‌توانند متنوع باشند و در هر فرد متفاوت باشند. اما برخی از علائم و نشانه‌های معمولی سرطان پستان عبارتند از:

1. تغییر در اندازه و شکل سینه:

• اگر یک یا هر دو سینه تغییر اندازه یا شکل داده و یا ناهنجاری در آنها مشاهده کنید، این ممکن است یک نشانه باشد.

2. تغییر در پوست سینه:

• اگر پوست سینه تغییر رنگ، الگوی چروکی، گودال‌ها یا تغییر در بافت آن داشته باشد، باید به متخصص زنان وزایمان مراجعه کنید.

3. تغییر در حالت پستان:

• اگر سینه‌ها به صورت داخلی و به سمت بازوها یا بالا بالا بروند یا پرتودگی داشته باشند، این نیز یک علامت ممکن است.

4. درد یا تورم:

• درد در سینه یا تورمی که در آن محسوس می‌شود ممکن است یک نشانه باشد.

5. تغییر در پوست سینه:

• تغییرات مشهود در پوست سینه مثل قرمزی، ترشحات غیرعادی (مایعات زرد یا سفید) و یا زخم‌های جدید.

6. تغییر در نیپل:

• تغییر در شکل، اندازه، رنگ، یا حتی ترشحات خونی یا مایعات غیرعادی از نیپل.

7. تغییر در تشدید یا متفاوتی در تجسم حسی:

• ممکن است احساس کنید که در محیطی معین احساس تغییرات می‌کند.

8. تغییر در حالت یا حجم گره‌های لنفاوی زیر بغل:

• گره‌های لنفاوی تورم یافته زیر بغل ممکن است به علامت انتقال سرطان از سینه به لنفاوی‌ها اشاره کنند.

9. تغییر در حالت ناخن‌ها:

• تغییرات در ناخن‌ها ممکن است ناشی از فرآیند‌های پاتولوژیکی مرتبط با سرطان پستان باشند.

10. تغییرات در حالت استخوان‌ها:

• در برخی موارد، سرطان سینه می‌تواند به استخوان‌ها منتقل شود و باعث تغییر در حالت و سختی استخوان‌ها شود.

11. تغییر در حالت ریه‌ها:

• اگر سرطان پستان به ریه‌ها منتقل شود، ممکن است تنگی نفس، سرفه، یا درد در قفسه سینه ایجاد شود.

12. تغییر در تشدید درد:

• در بعضی از موارد، سرطان پستان می‌تواند باعث درد در سینه شود.

لطفاً توجه داشته باشید که این علائم ممکن است به دلیل دلایل دیگری همچون عفونت‌ها یا مشکلات دیگر در سینه رخ دهند. با این حال، اگر هر یک از این علائم را تجربه می‌کنید، بهتر است به متخصص سرطان شناسی برای ارزیابی و تشخیص دقیق مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام می‌تواند به بهبود شانس درمان و بقای شما کمک کند.

 

 

روش‌های پزشکی تشخیص سرطان پستان:

1. ماموگرافی:

• ماموگرافی یکی از متداول‌ترین و کارآمدترین روش‌های تشخیص سرطان پستان است.
• در این روش، از اشعه ایکس برای تصویربرداری از بافت سینه استفاده می‌شود.
• ماموگرافی به عنوان ابزاری برای غربالگری (اسکرینینگ) و تشخیص زودهنگام این بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

2. سونوگرافی (التراسونوگرافی):

• سونوگرافی از امواج صوتی برای تولید تصاویر از بافت سینه استفاده می‌کند.
• این روش معمولاً برای ایجاد تصاویر دقیق‌تر از توده‌های مشکوک به ماموگرافی و یا برای تکمیل نتایج ماموگرافی به کار می‌رود.

3. تصویربرداری MRI (تصویربرداری هسته‌ای مغناطیسی):

• MRI از امواج مغناطیسی و امواج رادیویی برای تولید تصاویر با دقت بالا از بافت سینه استفاده می‌کند.
• این روش به خصوص در تشخیص سرطان در موارد پیچیده‌تر یا افراد با خطر بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

4. بیوپسی (تیمارید بیوپسی):

• در این روش، نمونه‌ای از بافت سینه که مشکوک به سرطان است، با استفاده از سوزن خارج می‌شود.
• نمونه‌برداری با بیوپسی به منظور تشخیص نهایی و نوع سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود.

5. تصویربرداری مولکولی:

• این تکنیک‌ها به کمک تصاویر مولکولی و بیوشیمیایی بافت سینه، تغییرات در سلول‌های سرطانی را تشخیص می‌دهند.
• مثال‌هایی از این روش‌ها شامل تصویربرداری پروتئینی و تصویربرداری PET/CT هستند.

6. آزمایش‌های خونی:

• برخی آزمایش‌های خونی می‌توانند مارکرهای مخصوصی که ممکن است در موارد سرطان پستان افزایش یابند را اندازه‌گیری کنند.
• آزمون CA-15-3 و CA 27.29 از جمله آزمون‌های خونی معمول در پیگیری بیماران سرطان پستان هستند.

7. آزمون اندام تناسلی زنانه (Pap Smear):

• اگر سرطان سینه به عنوان تومور ثانویه در مناطقی مانند اندام تناسلی زنانه یا رحم منتقل شود، آزمون Pap Smear ممکن است تغییرات سلولی را کشف کند که به سرطان اشاره دارند.

8. آزمون‌های ژنتیکی:

• آزمون‌های ژنتیکی ممکن است برای افرادی که در خانواده تاریخچه سرطان پستان دارند یا افرادی که حامل ژن‌های خاص مانند BRCA1 و BRCA2 هستند، مفید باشند. این آزمون‌ها می‌توانند خطر ابتلا به سرطان را پیش‌بینی کرده و برنامه‌های پیگیری خاصی را تعیین کنند.

9. آزمون‌های خونی مخصوص:

• برخی آزمایش‌های خونی ممکن است مارکرهای مخصوصی که به سرطان سینه اشاره دارند را اندازه‌گیری کنند. به عنوان مثال، آزمون CA 15-3 و CA 27.29.

10. پروتئومیکس و متابولومیکس:

• روش‌های مبتنی بر تجزیه و تحلیل پروتئین‌ها و متابولیت‌ها در بدن ممکن است به شناسایی تغییرات مرتبط با سرطان پستان کمک کنند.

11. تصویربرداری با جراحی (Intraoperative Imaging):

• در برخی موارد، تصویربرداری در زمان عمل جراحی می‌تواند به جراح در شناسایی و حذف توده‌های سرطانی کمک کند.

12. آزمون‌های ایمونوهیستوشیمیایی (Immunohistochemistry):

• این آزمون‌ها برای تعیین نوع سلول‌های سرطانی و بررسی وجود مارکرهای مخصوص سرطان استفاده می‌شوند.

هر فرد ممکن است به توصیه پزشک خود تحت یک یا ترکیبی از این روش‌های تشخیصی قرار گیرد، به ویژه اگر علائم مشکوکی داشته باشد یا در خانواده تاریخچه سرطان پستان وجود داشته باشد. تشخیص زودهنگام و دقیق این بیماری می‌تواند به افزایش شانس درمان موفق و بهبود نتایج درمان کمک کند.

 

دلایل ایجاد سرطان سینه در انسان

انسان‌ها ممکن است به دلایل متعدد سرطان سینه بگیرند. این دلایل معمولاً به ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و شخصی برمی‌گردد. برخی از دلایل شامل موارد زیر می‌شوند:

1. عوامل ژنتیکی:

• اگر در خانواده تاریخچه سرطان پستان وجود داشته باشد، خطر ابتلا به این نوع سرطان افزایش می‌یابد. وجود مواردی مثل جهش‌های ژنتیکی مانند BRCA1 و BRCA2 نیز خطر سرطان را افزایش می‌دهد.

2. جنسیت:

• زنان به طور عمومی خطر ابتلا به سرطان پستان بیشتری نسبت به مردان دارند. این به علت تغییرات در ساختار سینه و تنظیم هورمون‌ها در زمان حاملگی و پس از آن می‌باشد.

3. سن:

• ریسک سرطان پستان با افزایش سن افزایش می‌یابد. اغلب موارد سرطان پستان در زنان بالای 50 سال اتفاق می‌افتد.

4. تاریخچه خانوادگی:

• اگر در خانواده تاریخچه سرطان پستان وجود داشته باشد، خطر ابتلا به این بیماری افزایش می‌یابد.

5. تغذیه و فعالیت بدنی:

• تغذیه ناسالم و کم‌فعالیت بدنی می‌توانند عوامل افزایش‌دهنده ریسک سرطان سینه باشند.

6. مصرف الکل و سیگار:

• مصرف بیش از حد الکل و سیگار نیز ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد.

7. استفاده از هورمون‌ها:

• استفاده از هورمون‌ها مانند هورمون‌های جنسی و هورمونهای آنتی‌استروژن در مدت طولانی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد.

8. تنظیمات محیطی:

• تعرض به عوامل محیطی مضر مانند تابش اشعه X مکرر و ترکیبات شیمیایی خاص نیز ممکن است به افزایش خطر سرطان سینه منجر شود.

9. فاکتورهای هورمونی:

• تغییرات هورمونی در دوران حاملگی، زایمان، و پس از سنین تناهی ممکن است به افزایش ریسک سرطان پستان کمک کنند.

10. تعداد تحت عمل جراحی سینه (سینه‌پروازی):

• زنانی که تعداد زیادی عمل جراحی سینه انجام داده‌اند (مثلاً به دلیل تجربه‌های تکراری در زمینه جراحی پستان) ممکن است ریسک بیشتری برای سرطان داشته باشند.

11. تغییرات هورمونی در دوران کودکی و نوجوانی:

• تغییرات هورمونی در دوران کودکی و نوجوانی می‌توانند در تشکیل بافت سینه تأثیرگذار باشند و خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند.

12. نقص‌های ژنتیکی دیگر:

• عوامل ژنتیکی غیر از BRCA1 و BRCA2 نیز ممکن است در افزایش خطر سرطان پستان نقش داشته باشند.

13. عوامل محیطی مخصوص:

• تعرض به عوامل محیطی خاص مانند مواد شیمیایی مضر در محیط کار، تابش‌های مضر، و ترکیبات مخرب موجود در محیط زندگی ممکن است به افزایش خطر این بیماری کمک کنند.

14. تغییرات در وزن بدن:

• تغییرات در وزن بدن و چاقی می‌توانند به افزایش ریسک سرطان پستان منجر شوند.

15. تغذیه ناسالم:

• مصرف زیاد مواد مضر مانند چربی‌های اشباع شده و آلکل ممکن است به افزایش ریسک سرطان سینه کمک کند.

16. مصرف داروها:

• برخی داروها ممکن است به افزایش ریسک سرطان پستان مرتبط باشند.

17. فشار روانی و استرس:

• استرس مزمن و فشار روانی ممکن است بر سلامتی عمومی افراد و عملکرد سیستم ایمنی بدن تأثیرگذار باشند و خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرطان را افزایش دهند.

توجه به این دلایل و ایفای نقش در پیشگیری، غربالگری، و تغییر به سبک‌های زندگی سالم می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه کمک کند. همچنین مشاوره پزشکی منظم برای افراد با خطر بالاتر می‌تواند در تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر بیماری مفید باشد.

 

انواع سرطان پستان

این بیماری به طور عام به چند نوع تقسیم می‌شود. در ادامه به هر یک از انواع آن اشاره می‌کنم و توضیح مختصری درباره هرکدام ارائه می‌دهم:

1. ملانوما پستان (Breast Melanoma):

• ملانوما یک نوع سرطان پوستی است که از سلول‌های ملانوسیتی منشأ می‌گیرد. در برخی موارد نادر، ملانوما می‌تواند در منطقه پستانی نیز رخ دهد. این نوع سرطان ممکن است با تغییرات در رنگ و شکل پوست در منطقه پستانی همراه باشد.

2. کارسینوما دستگاه لومپ (Lobular Carcinoma):

• این نوع سرطان از سلول‌های لومپی پستان منشأ می‌گیرد. کارسینوما دستگاه لومپ معمولاً به صورت یک توده کم‌درد و بزرگ‌تر در مقایسه با سایر انواع سرطان پستان شناخته می‌شود.

3. کارسینوما دستگاه داخلی لومپ (Ductal Carcinoma In Situ – DCIS):

• این نوع سرطان در لوله‌های کانالی پستان شکل می‌گیرد و به عنوان یک مرحله زودرس سرطان تشخیص داده می‌شود. DCIS به معنای وجود سلول‌های سرطانی در داخل لوله‌های کانالی پستان است.

4. کارسینوما دستگاه پیشاب‌رسانی لومپ (Tubular Carcinoma):

• این نوع سرطان به صورت توده‌های کوچک و لوله‌ای در داخل لومپ‌های پستان شکل می‌گیرد. این نوع سرطان معمولاً در خانم‌های جوان تشخیص داده می‌شود.

5. آدنوسارکوما پستان (Adenosarcoma):

• آدنوسارکوما یک نوع سرطان سینه نادر است که از سلول‌های ترکیبی تشکیل شده است. این نوع سرطان ممکن است در مناطق مختلف سینه شکل بگیرد و نیاز به تشخیص و درمان دقیق دارد.

توجه داشته باشید که تشخیص نوع دقیق این بیماری توسط پزشک تخصصی و با استفاده از تست‌ها و بررسی‌های اضافی انجام می‌شود. انواع سرطان پستان ممکن است به ترتیب درمان متفاوتی داشته باشند، بنابراین تشخیص صحیح و به موقع بسیار حیاتی است.

درمان سرطان پستان

این بیماری را می‌توان با روش‌های درمانی مختلف کنترل کرد. در ادامه، روش‌های درمان پزشکی را توضیح می‌دهم:

1. جراحی (Surgery): جراحی برای برداشتن توده سرطانی از پستان یکی از روش‌های اصلی درمان سرطان پستان است. دو نوع عمل جراحی اصلی وجود دارد:

• مستعددسازی پستان (Lumpectomy): در این جراحی، بخش مختصری از پستان به همراه توده سرطانی برداشته می‌شود، اما پستان به صورت کلی حفظ می‌شود.
• ماستکتومی (Mastectomy): در این جراحی، پستان کامل یا بخش عمده‌ای از آن برداشته می‌شود.

2. پرتو درمانی (Radiation Therapy): پرتو درمانی برای کاهش رشد و تخریب سلول‌های سرطانی در پستان به کار می‌رود. این روش معمولاً بعد از مستعددسازی پستان اجرا می‌شود.
3. شیمی درمانی (Chemotherapy): شیمی درمانی از داروهای ضد سرطان استفاده می‌کند تا سلول‌های سرطانی را کاهش دهد یا از بین ببرد. این درمان ممکن است به صورت تکمیلی یا قبل یا بعد از جراحی انجام شود.
4. داروهای هدفمند (Targeted Therapy): این داروها به صورت مستقیم به اجزای خاص درون سلول‌های سرطانی می‌پردازند و رشد آنها را متوقف می‌کنند. این درمان معمولاً برای سرطان‌های خاصی که دارای میزان خاصی از پروتئین‌ها یا مولکول‌های خاص هستند، موثر است.

5. هورمون درمانی (Hormone Therapy): در برخی موارد، سرطان پستان حساس به هورمون‌های زنانه مانند استروژن و پروژسترون است. هورمون درمانی از داروها یا تغییرات در هورمون‌های بدن برای کاهش تأثیر این هورمون‌ها استفاده می‌کند.
6. ایمونوتراپی (Immunotherapy): این روش به استفاده از داروها و تکنیک‌هایی که سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کنند برای مبارزه با سلول‌های سرطانی می‌پردازد.

ترکیبی از این روش‌ها ممکن است به عنوان برنامه درمانی تعیین شود و بستگی به نوع و مرحله سرطان دارد. تصمیم‌گیری در مورد درمان مناسب توسط یک تیم پزشکی تخصصی انجام می‌شود و با توجه به ویژگی‌های فردی هر بیمار تعیین می‌شود.

داروهای سرطان پستان :

1. 1. دوكسوروبیسین (Doxorubicin)
2. سیکلوفسفامید (Cyclophosphamide)
3. پاکلیتاکسل (Paclitaxel)
4. تراستوزوماب (Trastuzumab)
5. لاپاتینیب (Lapatinib)
6. لتروزول (Letrozole)
7. تاموکسیفن (Tamoxifen)
8. آناستروزول (Anastrozole)

ترکیبی از این داروها و دیگر داروهای مخصوص به هر بیمار به عنوان بخشی از برنامه درمانی تعیین می‌شود. همچنین، انتخاب داروها و دوزهای مناسب توسط پزشک تخصصی بر اساس وضعیت بیمار و نوع سرطان پستان انجام می‌شود.

 

پیشگیری از سرطان سینه

پیشگیری از اهمیت بسیاری برخوردار است و ایجاد سبک زندگی سالم و پیروی از راهکارهای پیشگیری می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد. در ادامه، راههایی برای پیشگیری را مطرح می‌کنم:

1. آگاهی و اسکرینینگ: مشاوره با پزشک و معاینات منظم پستان برای زنان بالای 40 سال یا به توصیه پزشک در سنین پایین‌تر می‌تواند به تشخیص زودرس کمک کند.
2. سبک زندگی سالم: مواظبت از سبک زندگی سالم شامل تغذیه مناسب، ورزش روزانه، کاهش استفاده از الکل، و جلوگیری از مصرف تنباکو است.
3. کنترل وزن: حفظ وزن به حد مناسب و پیشگیری از چاقی می‌تواند از افزایش خطر ابتلا به این بیماری جلوگیری کند.
4. مصرف میوه‌ها و سبزیجات: افزایش مصرف میوه‌ها و سبزیجات باعث ارائه آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد مغذی به بدن می‌شود که می‌تواند به پیشگیری از سرطان کمک کند.
5. کاهش استرس: استفاده از تکنیک‌های مدیریت استرس مانند یوگا و مدیتیشن می‌تواند به افراد کمک کند تا با استرس بهتری برخورد کنند و از خطر ابتلا به سرطان کاهش یابد.
6. مصرف هورمونهای زنانه: در مواردی که مصرف هورمون‌های زنانه (مانند هورمون‌های ترکیبی) برای درمان استفاده می‌شود، باید با پزشک مشورت شود و داروها بر اساس دستورات پزشک مصرف شوند.
7. تجنب اشعه تشعشعی: تجنب مکرر اشعه تشعشعی از منابع مختلف مثل پرتوهای X-ray برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان مفید است.
8. ارتقاء خودآزمایی پستان: آموزش خودآزمایی پستان به زنان به منظور تشخیص زودرس تغییرات در پستانها مهم است.
9. تاریخچه خانوادگی: اگر تاریخچه خانوادگی ابتلا به سرطان پستان دارید، مشاوره و ارتقاء اسکرینینگ ممکن است توسط پزشک توصیه شود.

ترکیب این راهکارهای پیشگیری می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان و افزایش سلامتی کمک کند. همچنین، مهم است که در مورد هرگونه تغییر در پستان‌ها یا علائم مشکوک به پزشک خون و سرطان مراجعه کرده و نظرات او را دریافت کنید.

نتیجه‌گیری

سرطان پستان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های سلامتی جهان است، اما با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، امکان بهبود بسیار زیادی وجود دارد. اهمیت معاینات دوره‌ای و پیگیری سلامت سینه نمی‌تواند اغفال شود.

تیم دکتر بامن تمام تلاش خود را انجام داده تا محتوای پزشکی علمی و به روز را برای شما عزیزان منتشر کند تا به سوالات پزشکی شما در رابطه با بیماری سرطان پستان را پاسخ داده باشد، همچنین سایت نوبت دهی دکتر بامن با داشتن بیش از 7000 متخصص و بیش از 400 متخصص حرفه ای مرتبط با سرطان پستان و جراح و متخصص زنان جهت نوبت دهی و ارتباط با پزشکان در کنار شماست.

پرسش‌های متداول

چه عواملی ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهند؟

عواملی مانند تاریخچه خانوادگی، سابقه تشخیص در خود فرد، سن، و مصرف هورمون‌ها ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.

آیا درمان سرطان پستان همیشه شامل جراحی است؟

خیر، درمان این بیماری ممکن است شامل جراحی باشد، اما نوع درمان به مرحله و نوع بیماری بستگی دارد. در برخی موارد، شعاع‌درمانی یا درمان دارویی ممکن است نیاز باشد.

آیا ماموگرافی یک روش ایمن برای تشخیص سرطان پستان است؟

بله، این فرآیند از پرتوهای کمتری نسبت به تصاویر پرتودرمانی استفاده می‌کند و به طور گسترده در تشخیص زودهنگام استفاده می‌شود.

منابع

https://www.cancer.org/cancer/types/breast-cancer/about/what-is-breast-cancer.html

https://www.cdc.gov/cancer/breast/basic_info/what-is-breast-cancer.htm#:~:text=Breast%20cancer%20is%20a%20disease,in%20the%20ducts%20or%20lobules.

https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/breast-cancer/risks-causes#:~:text=Some%20of%20the%20things%20that,risk%20of%20developing%20breast%20cancer.

https://www.webmd.com/breast-cancer/breast-cancer-effects-body

تومور مغزی کرانیوفارنژیوم گروهی از تومورهای نادر و خطرناک در مغز هستند که از بافت‌های مختلف مغز و فارنکس نشأت می‌گیرند. این تومورها به طور عام در نواحی عمقی و پیچیده‌ی مغز واقع شده و اغلب در نواحی که در دسترس جراحی سخت‌تر هستند، رشد می‌کنند. این بیماری در اکثر موارد در سنین میانسالی و جوانی تشخیص داده می‌شود.

تومورهای مغزی کرانیوفارنژیوم ممکن است به صورت خوش‌خیم یا خطرناک باشند و بسته به نوع و مرحله تومور، علائم متفاوتی از جمله سردرد شدید، تغییرات در شناخت و حافظه، مشکلات بینایی و شنوایی، و اختلالات حرکتی ایجاد کنند. تشخیص این تومورها از طریق اسکن‌های مغزی مختلف انجام می‌شود و در صورت تایید تومور، درمان‌های مختلفی از جمله جراحی، رادیوتراپی، و درمان‌های دارویی در نظر گرفته می‌شود. این بیماری نیازمند تیم‌های چندتخصصی از جمله جراح مغز و اعصاب، متخصص پاتولوژی و متخصص سرطان شناسی برای تشخیص و درمان صحیح آن است.

تاریخچه

تاریخچه کامل بیماری تومور مغزی کرانیوفارنژیوم به عنوان یکی از تومورهای نادر در دستگاه عصبی مرکزی، تازه‌ترین پیشرفت‌ها در زمینه شناخت این بیماری را نمایان می‌کند. این بیماری در اوایل قرن بیستم به عنوان یک تومور نادر و خاص شناخته شد. در آن زمان، تشخیص و درمان این نوع تومورها به علت کمبود اطلاعات و فناوری‌های پزشکی، بسیار دشوار بود.

در دهه‌های اخیر، با پیشرفت فناوری‌های تصویربرداری مانند اسکن‌های MRI و CT امکان شناسایی دقیق‌تر و زمانی‌تر تومورهای مغزی کرانیوفارنژیوم ایجاد شده است. این تکنولوژی‌ها امکان مشاهده و بررسی ناحیه مغزی و فارنکس را با دقت بیشتری فراهم کرده‌اند.

همچنین، پیشرفت‌های ژنتیکی و مولکولی در دهه‌های اخیر به ما اطلاعات بیشتری از نحوه ایجاد و تکامل این تومورها ارائه داده‌اند. این دانش به پژوهشگران و پزشکان اجازه داده است تا بهترین روش‌های درمانی را برای این بیماری نادر راه‌اندازی کنند و به بیماران مراقبت‌های بهتری ارائه دهند.

از آن زمان تا کنون، پژوهش‌های پزشکی و پیشرفت‌های فناوری در زمینه تومورهای مغزی کرانیوفارنژیوم به مرور زمان ادامه داشته‌اند و امیدواریم که با پیشرفت در این حوزه، درمان‌های مؤثرتری برای بیماران فراهم آید.

 

علائم بیماری تومور مغزی کرانیوفارنژیوم

علائم بیماری تومور مغزی ممکن است بسته به مکان و اندازه تومور، فشاری که بر روی ساختارهای مغزی و فضای داخل جمجمه وارد می‌کند، متفاوت باشند. در اینجا چند علامت که ممکن است در افرادی که از این بیماری رنج می‌برند، مشاهده شوند:

• سردرد شدید و مداوم: سردرد معمولاً یکی از نخستین علائم تومور مغزی است. این سردرد معمولاً در قسمتی از سر احساس می‌شود و ممکن است با تغییرات در وضعیت بدتر یا بهتر شود.
• تغییرات در دید: مشاهده تغییرات در دید از جمله دید مات شدن، دید دوتایی یا تاری دیدگی می‌تواند نشانه‌های وجود تومور مغزی باشد.
• اختلالات در شنوایی: افراد ممکن است کاهش شنوایی را تجربه کنند.
• سرگیجه و عدم تعادل: سرگیجه‌ها و عدم تعادل نیز از مشکلات رایجی است که ممکن است ناشی از تومور مغزی باشند.
• تغییرات در هوش و رفتار: تومورهای مغزی ممکن است باعث تغییرات در هوش و رفتار فرد شوند، از جمله مشکلات حافظه، کاهش تمرکز و افزایش خستگی.
• تشنج و حملات تعادلی: افراد ممکن است حملات تشنجی (اپیلپسی) یا حملات تعادلی تجربه کنند که نشانه‌های تومور مغزی باشند.
• اختلالات در گفتار و زبان: دشواری در صحبت کردن، فهمیدن کلمات یا تشخیص نیز ممکن علائم تومور مغزی باشد.
• کاهش توانایی حرکتی: کاهش توانایی حرکتی در یکی از نیمه‌های بدن، ضعف عضلات یا کم‌حرکتی نیز ممکن است ناشی از فشار تومور بر روی مناطق مختلف مغز باشد.
• اختلالات خواب: مشکلات در خواب مانند بیدار شدن مکرر در شب و کابوس‌های شدید ممکن است ناشی از تومور مغزی باشد.
• تغییرات در رفتار و شخصیت: افراد ممکن است تغییرات ناگهانی در رفتار، شخصیت یا مزاج داشته باشند. این تغییرات می‌توانند شامل افزایش خشم و عصبیت، یا برعکس، بی‌اعتمادی و بی‌حالی باشند.
• کاهش شناخت و هویت: مشکلات در شناخت، از فراموشی ساده تا مشکلات جدی در حافظه و تمرکز ممکن است ناشی از تومور مغزی باشد.
• سرفه یا مشکلات در بلعیدن: تومور ممکن است فشاری بر روی اعصاب یا راه‌های تنفسی ایجاد کند که می‌تواند منجر به سرفه مداوم یا مشکلات در بلعیدن غذا و مایعات شود.
• اختلالات در حس و حرکت: ممکن است احساسات مختلف مانند خنده یا گریه غیرمنطقی را تجربه کرد، همچنین مشکلات در حرکات عادی و واکنش‌های نادرست به تحریکات دردی داشته باشد.
• سرگیجه‌ها و افتادن: سرگیجه‌های متناوب یا افتادن ممکن است علائم تومور مغزی باشند.
• تغییرات در وزن و اشتها: تغییرات ناگهانی در وزن و اشتها ممکن است نشانه‌های این بیماری باشد.

لطفاً توجه داشته باشید که اگر هر یک از این علائم را تجربه می‌کنید یا نگران هرگونه تغییر در سلامتی خود هستید، بهتر است که بلافاصله به پزشک متخصص مراجعه کنید. تشخیص و درمان زودهنگام می‌تواند در مدیریت بهتر و کاهش عوارض احتمالی کمک کند.

 

تشخیص بیماری مغزی کرانیوفارنژیوم

تشخیص بیماری تومور مغزی کرانیوفارنژیوم نیازمند انجام مجموعه‌ای از تست‌ها و فعالیت‌های تخصصی است. این تشخیص توسط پزشکان متخصص نورولوژی انجام می‌شود. در ادامه، روش‌های تشخیص بیماری مغزی کرانیوفارنژیوم را بررسی خواهیم کرد:

• تاریخچه پزشکی و مصاحبه با بیمار: در این مرحله، پزشک به دقت تاریخچه پزشکی بیمار را جمع‌آوری می‌کند و از وی در مورد علائم، نحوه ظهور آنها، و تغییرات در وضعیت سلامتی سوال می‌پرسد.
• بررسی علائم و نشانه‌ها: پزشک با بررسی علائم و نشانه‌های مرتبط با کرانیوفارنژیوم مانند سردرد، تشنج، اختلالات حسی، و مشکلات در حرکت‌ها آشنا می‌شود.
• آزمایشات عصبی: آزمایشات عصبی ممکن است شامل تست‌های تعادل و حرکت و بررسی حس لامسه، باشد.
• سی تی اسکن (CT Scan): این تست از اشعه‌های ایکس برای ایجاد تصاویر مفهومی از داخل جمجمه و مغز استفاده می‌کند. CT Scan ممکن است کمک کند تا مکان و اندازه تومور را تشخیص دهد.
• رزونانس مغناطیسی (MRI): MRI از میدان‌های مغناطیسی و امواج رادیویی برای تولید تصاویر دقیق‌تر از ساختارهای داخلی مغز استفاده می‌کند. این تست به پزشک اطلاعات دقیق‌تری از تومور و محیط اطراف آن را می‌دهد.
• آنژیوگرافی: این تست از تصاویر رادیوگرافی محیطی عروق خونی (آنژیوگرافی) برای تصویربرداری از رگ‌ها و سایر عروق نزدیک به تومور استفاده می‌کند.
• بیوپسی: در برخی موارد، پزشک ممکن است برای دریافت نمونه بافت از تومور، یک بیوپسی انجام دهد تا انواع سلول‌ها و نوع تومور را تشخیص دهد.

لطفاً توجه داشته باشید که تشخیص و درمان بیماری تومور مغزی کرانیوفارنژیوم نیاز به تجزیه و تحلیل دقیق از سوی پزشکان متخصص دارد. هرگونه نگرانی یا علائمی که تجربه می‌کنید، باید به پزشک معالج خود اطلاع دهید تا او بتواند ارزیابی دقیق‌تری انجام دهد و درمان مناسب را تجویز کند.

 

دلایل ایجاد این بیماری

اینکه چرا این تومورها ایجاد می‌شوند، دقیقاً مشخص نیست، اما برخی از عوامل و فرضیات در مورد علل احتمالی وجود دارند:

• عوامل ژنتیکی: برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که عوامل ژنتیکی و وراثت ممکن است نقشی در ایجاد این بیماری داشته باشند. اگر یکی از اعضای خانواده تومور در این ناحیه داشته باشد، احتمال ابتلا به این بیماری در افراد خانواده افزایش می‌یابد.
• عوامل محیطی: برخی عوامل محیطی نظیر مواد شیمیایی خاص، تراکم نوروتوکسین‌ها در محیط، یا تعامل با ویروس‌ها ممکن است نقشی در ایجاد این نوع تومور داشته باشند.
• فعالیت‌های هورمونی: تغییرات در سطح هورمون‌ها ممکن است اثراتی در ایجاد تومورها داشته باشند. این تغییرات ممکن است ناشی از بیماری‌های غدد درون ریز یا مصرف داروهای خاص باشد.
• تعامل با عوامل مخرب محیطی: مواجهه با مواد شیمیایی خاص یا امواج الکترومغناطیسی ممکن است در برخی افراد به عنوان عامل ایجاد‌کننده، اثر کنند.

با توجه به نادر بودن این نوع تومور، مطالعات دقیق و گسترده‌تری برای تایید دلایل ایجاد بیماری مغزی کرانیوفارنژیوم نیاز است. همچنین، توصیه می‌شود که در صورت بروز علائم نگران‌کننده یا عوارض ناشی از این تومور، فوراً به پزشک متخصص مراجعه کرده و ارزیابی و درمان لازم را دریافت کنید.

 

راه های درمان بیماری مغزی کرانیوفارنژیوم

درمان بیماری تومور مغزی کرانیوفارنژیوم نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و تیمی از پزشکان متخصص است. انتخاب روش درمانی به ویژگی‌های تومور، موقعیت آن، سلامت عمومی بیمار، و سایر عوامل بستگی دارد. درمان برای بیماری مغزی کرانیوفارنژیوم ممکن است شامل یک یا ترکیبی از روش‌های زیر باشد:

• جراحی: برای برخی تومورهای کرانیوفارنژیوم، جراحی برای برداشتن تومور و حذف کامل آن ممکن است ضروری باشد. در این روش، جراح تلاش می‌کند تا تومور را به‌طور کامل از ناحیه مغز و ساختارهای اطراف آن جدا کند. این جراحی می‌تواند تأثیر گذار باشد اگر تومور قابل دسترس و قابل تعامل باشد.
• پرتو درمانی (Radiation Therapy): در بعضی موارد، پرتو درمانی برای کاهش اندازه تومور و کنترل رشد آن استفاده می‌شود. این روش از امواج پرتوی با انرژی بالا برای انتقال اشعه به ناحیه تومور استفاده می‌کند و کمک می‌کند تا سلول‌های توموری نابود شوند یا رشد آنها کاهش یابد.
• درمان دارویی: در بعضی موارد، داروها ممکن است برای کنترل علائم یا کاهش اندازه تومور مورد استفاده قرار گیرند. این داروها ممکن است شامل داروهای ضدالتهابی، داروهای کمکی در کاهش فشار داخلی مغز، یا داروهای هورمونی باشند.
• مراقبت‌های پالیاتیو (Palliative Care): در صورتی که تومور قابل جراحی نباشد یا درمان موثری وجود نداشته باشد، مراقبت‌های پالیاتیو می‌توانند به بیمار کمک کنند تا با راحتی و کیفیت زندگی بهبود یابد. این مراقبت‌ها شامل کاهش علائم و احترام به انتخابات بیمار می‌شود.

همچنین، توصیه می‌شود که بیماران با پزشکان مختصص خود در مورد روش درمانی مناسب برای شرایط خاص خود مشاوره کنند. هر فرد و هر تومور ممکن است نیازها و ویژگی‌های منحصر به فردی داشته باشد.

 

لیست دروهای بیماری مغزی کرانیوفارنژیوم

درمان بیماری مغزی کرانیوفارنژیوم نیاز به برنامه درمانی شخصی‌سازی شده است که توسط پزشکان مختصص تعیین می‌شود. در اینجا یک لیست از دروهایی که ممکن است برای درمان این بیماری تجویز شوند:

• داروهای ضدالتهابی: این داروها ممکن است برای کاهش التهاب و درد در ناحیه تومور مورد استفاده قرار گیرند.
• داروهای هورمونی: در بعضی موارد، داروهای هورمونی می‌توانند برای کنترل و تنظیم تومور مفید باشند، به خصوص اگر تومور وابسته به هورمون باشد.
• پرتو درمانی (Radiation Therapy): از امواج پرتوی با انرژی بالا برای نابودی سلول‌های تومور استفاده می‌شود.
• مراقبت‌های پالیاتیو (Palliative Care): در صورتی که درمان کامل ممکن نباشد، مراقبت‌های پالیاتیو برای کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار مورد استفاده قرار می‌گیرند.

توصیه می‌شود که هرگزینه درمانی با توجه به ویژگی‌های خاص بیمار، مشاوره و تصویب پزشکان متخصص انجام شود. همچنین، بیماران باید با پزشکان خود در مورد هرگونه عوارض یا تغییرات در درمان خود در تماس باشند.

 

راههای پیشگیری از بیماری مغزی کرانیوفارنژیوم

به دلیل کمیاب بودن و علت مشخص نشدن دقیق عامل ایجاد کرانیوفارنژیوم، راههای پیشگیری خاصی برای این بیماری وجود ندارد. با این حال، برخی از تدابیر سلامتی عمومی و شیوه‌های زندگی ممکن است در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مغزی کمک کنند :

• حفظ سلامتی عمومی: ایجاد یک سبک زندگی سالم با مصرف غذاهای سالم، ورزش منظم، کافی خوابی و کاهش استرس می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف، از جمله کرانیوفارنژیوم، مؤثر باشد.
• مراقبت از سلامت روحی: استرس و اضطراب می‌توانند بر سلامتی عمومی بدن تأثیرگذار باشند. مدیتیشن، یوگا، و تکنیک‌های تنفس عمیق می‌توانند به مدیریت استرس و افزایش روحیه کمک کنند.
• مراجعات پزشکی منظم: مراجعه به پزشک برای بررسی‌ها و آزمایشات منظم می‌تواند به شناسایی زودتر هرگونه علائم غیرطبیعی و پیشگیری از تشدید مشکلات کمک کند.
• استفاده از محافظت‌های مرتبط با صنعت: اگر شما در محیط‌های شغلی یا صنعتی کار می‌کنید که ممکن است به مواد شیمیایی یا تابشات مضر مستقر باشید، حفاظت‌های مرتبط با این مخاطرات، مانند استفاده از ماسک و لباس محافظتی، می‌تواند کمک کند.

توجه داشته باشید که این پیشنهادات به عنوان راهکارهای کلی برای حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماری‌ها مطرح شده‌اند و بیماری‌های خاصی مانند کرانیوفارنژیوم ممکن است نیازهای پزشکی خاص و مدیریت درمانی داشته باشند. همیشه به مشاوره پزشک خود اعتماد کنید و نکات خاص پیشگیری را از او دریافت کنید.

 

نتیجه

با توجه به اطلاعات ارائه شده در مورد بیماری مغزی کرانیوفارنژیوم، می‌توان نتیجه گرفت که این بیماری یک تومور نادر در ناحیه کرانیوفارنژیال است که معمولاً از سلول‌های نابجایی نشأت می‌گیرد. علائم و نشانه‌های این بیماری ممکن است متنوع باشد و از علائم نورولوژیک گرفته تا مشکلات هورمونی شامل اختلالات در هیپوفیز مشاهده می‌شود.

درمان بیماری مغزی کرانیوفارنژیوم به دلیل تنوع و مختلف بودن نوع و موقعیت تومور، نیازمند یک روش درمانی شخصی‌سازی شده است. این درمان‌ها ممکن است شامل جراحی برای برداشتن یا کاهش اندازه تومور، پرتو درمانی برای کنترل رشد تومور، درمان دارویی برای کاهش علائم، و در موارد پیشرفته، مراقبت‌های پالیاتیو جهت بهبود کیفیت زندگی بیمار ممکن است باشد.

همچنین، عدم وجود راههای قطعی پیشگیری از این بیماری نشان از اهمیت مراقبت از سلامتی عمومی، مراقبت از سلامت روحی، و مراجعه به پزشکان متخصص برای ارزیابی‌های منظم دارد. از آنجا که بیماری مغزی کرانیوفارنژیوم نادر است، هر فردی باید در صورت وجود علائم ناشی از این بیماری به پزشک متخصص مراجعه کند تا تشخیص دقیق گرفته و برنامه درمانی مناسب برای خود را آغاز کند.

شما را به سایت دکتر بامن (doctorbaman.com) دعوت می‌کنیم. وب‌سایت ما یک منبع معتبر برای مشاوره و مطالعه در مورد بیماری‌های مختلف و به‌روزترین مقالات پزشکی است. در سایت ما، متخصصان مجرب در حوزه‌های مختلف پزشکی فعالیت می‌کنند و می‌توانند شما را در خصوص بیماری مغزی کرانیوفارنژیوم مشاوره دهند.

سوالات متداول

1. آیا تومورهای مغزی کرانیوفارنژیوم قابل درمان هستند؟

بله، این تومورها در صورت تشخیص زودهنگام و مداخله درمانی مناسب قابل درمان هستند. اما درمان ممکن است به نوع و مرحله تومور بستگی داشته باشد.

2. آیا این تومورها وابسته به فاکتورهای ژنتیکی هستند؟

تحقیقات نشان داده‌اند که عوامل ژنتیکی ممکن است در ایجاد این نوع تومورها نقش داشته باشند.

3. آیا درمان این تومورها با پرتو درمانی ممکن است؟

بله، پرتو درمانی می‌تواند یکی از روش‌های درمانی برای این تومورها باشد، اما تصمیم‌گیری در مورد درمان مناسب باید توسط پزشک متخصص انجام شود.

4. آیا پس از درمان این تومورها، احتمال بازگشت دوباره وجود دارد؟

بله، در برخی موارد، این تومورها ممکن است بعد از درمان دوباره ظاهر شوند. بنابراین، پیگیری منظم و مراقبت از سلامتی بسیار مهم است.

5. چه نوع آزمایش‌های تشخیصی برای این تومورها وجود دارد؟

آزمایش‌های تشخیصی این تومورها شامل اسکن‌های مغزی (مانند MRI و CT Scan)، بیوپسی و آزمایشات خون ممکن است. انجام این آزمایش‌ها به تشخیص دقیق‌تر کمک می‌کند.

منابع

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459371/#:~:text=Craniopharyngioma%20is%20a%20rare%2C%20virtually,visual%20disturbances%2C%20and%20endocrine%20disturbances.

https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/craniopharyngioma#:~:text=At%20present%2C%20there%20are%20no,proven%20risk%20factors%20for%20craniopharyngioma.

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/craniopharyngioma/cdc-20354175

https://rarediseases.org/rare-diseases/craniopharyngioma/