یکی از اختلال هایی که ممکن است در طول دوره ی زندگی برای هر فرد رخ دهد، اختلال خوردن مرتبط با خواب است که بین دو اختلال با یک دیگر در ارتباط است و شخص بایستی توسط دکتر روانپزشک در سایت دکتر با من آن را درمان کند. به همین جهت بهتر است برای آشنایی بیشتر با این بیماری تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
تاریخچه بیماری
تاریخچه‌ی اختلال خوردن مرتبط با خواب (Sleep-Related Eating Disorder – SRED) را می‌توان به اوایل دهه 1980 میلادی بازگرداند که برای اولین بار به عنوان یک اختلال خواب متمایز شرح داده شد. پرخوری شبانه با رفتارهای خوردن نامناسب در طول خواب مانند مصرف مقادیر بزرگی از غذا یا مواد غیر غذایی مشخص می‌شود. این اختلال در دسته‌بندی پارازومبیا قرار می‌گیرد که به گروهی از اختلالات خواب اطلاق می‌شود که با رفتارها، جنبش‌ها، احساسات، ادراک و رویاهای غیرطبیعی همراه هستند.
در سال‌های اولیه، اختلال خوردن مرتبط با خواب به طور گسترده شناخته نمی‌شد یا درک نمی‌شد. اغلب به طور نادرست تشخیص داده می‌شد یا به عنوان سایر اختلالات خواب یا رفتاری نادیده گرفته می‌شد.
مفهوم اختلال خوردن مرتبط با خواب
اختلال خوردن مرتبط با خواب (Sleep-Related Eating Disorder – SRED) یک اختلال خواب است که در آن فرد مبتلا در طول خواب خود به طور ناخودآگاه غذا می‌خورد. این اختلال معمولاً در میانه شب رخ می‌دهد و ممکن است فرد در طول خواب بیدار شده و بدون آگاهی کامل از اتفاقی که می‌افتد، غذاهایی را مصرف کند.
افراد مبتلا به اختلال خوردن مرتبط با خواب معمولاً تازه بیدار می‌شوند یا حتی در وضعیت خواب مستقیماً خوراکی‌ها را مصرف می‌کنند. غذاهای مصرف شده ممکن است شامل غذاهای آماده، شیرینی‌ها، میوه‌ها، خامه، نوشیدنی‌ها و حتی غذاهای ناسالم یا غیرغذایی مانند مواد شوینده یا محصولات غذایی ناسازگار باشند.
علل پرخوری شبانه هنوز به طور دقیق مشخص نشده است، اما برخی عوامل ممکن شامل نواقص در ساختار مغز، عوامل ژنتیکی، تغییرات در سطح هورمون‌ها و عوامل استرس زا هستند.
اختلال خوردن مرتبط با خواب می‌تواند منجر به مشکلاتی از جمله اضافه وزن، خستگی در روز بعد، ناراحتی معده و مشکلات روانی مانند افزایش استرس و اضطراب شود. در صورتی که فرد به شدت متأثر از اختلال پرخوری شبانه باشد و مشکلات جدی در زندگی روزمره ایجاد کند، مراجعه به متخصص روانپزشک یا روانشناس می‌تواند کمک کننده باشد.
علت اختلال پرخوری شبانه
علت اختلال خوردن مرتبط با خواب هنوز به طور دقیق مشخص نشده است. اما برخی عوامل ممکن شامل موارد زیر می‌شوند:
- نواقص در ساختار مغز: ممکن است تغییرات در ناحیه‌های مختلف مغز مانند هیپوتالاموس (قسمتی از مغز که کنترل احساس گرسنگی و سیری را برعهده دارد) باعث بروز اختلال خوردن مرتبط با خواب شود.
- عوامل ژنتیکی: وجود عوامل ژنتیکی می‌تواند اختلال خوردن مرتبط با خواب را تسهیل کند. افرادی که خانواده‌ای با این اختلال داشته‌اند، احتمالاً در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
- تغییرات در سطح هورمون‌ها: تغییرات در سطح هورمون‌ها مانند گرلین (هورمون احساس گرسنگی) و لپتین (هورمون سیری) می‌تواند نقشی در بروز این اختلال داشته باشد.
- عوامل استرس زا: استرس و فشارهای روزمره می‌توانند عاملی در ایجاد اختلال خوردن مرتبط با خواب باشند. استرس ممکن است روند خواب را تحت تأثیر قرار داده و این اختلال را تسهیل کند.
با این حال، برای تشخیص و درمان دقیق این اختلال، توصیه می‌شود با یک متخصص خواب یا روانشناس یا پروفسور روانپزشک در تهران مشورت کنید. آنها می‌توانند بر اساس شرایط شما و با استفاده از روش‌های تشخیصی مناسب، علت دقیق و درمان مناسب را تعیین کنند.
انواع اختلال خوردن مرتبط با خواب
اختلال خوردن مرتبط با خواب (Sleep-Related Eating Disorder – SRED) در چندین نوع مختلف دیده می‌شود. برخی از این موارد شامل موارد زیر می‌شوند:
- اختلال خوردن مرتبط با خواب در مرحله اول خواب (Sleep-Related Eating Disorder, First Half of the Night): در این نوع، فرد مبتلا در نیمه اول شب به طور ناخودآگاه غذا می‌خورد. این شامل مصرف غذاهایی می‌شود که قبل از خواب برای تامین نیازهای انرژی خود مصرف نمی‌کند.
- اختلال خوردن مرتبط با خواب در مرحله دوم خواب (Sleep-Related Eating Disorder, Second Half of the Night): در این نوع، فرد مبتلا در نیمه دوم شب به طور ناخودآگاه غذا می‌خورد. عموماً این شامل مصرف غذاهایی است که به عنوان پرانرژی و غیرسالم تلقی می‌شوند.
- اختلال خوردن مرتبط با خواب در هر دو مرحله خواب (Sleep-Related Eating Disorder, Both Phases of Sleep): در این نوع، فرد مبتلا به طور ناخودآگاه در نیمه اول و نیمه دوم شب به خوردن غذا می‌پردازد. این شامل مصرف غذاهای مختلف، گاهی حتی مواد غیر غذایی نیز می‌شود.
مشخص کردن نوع دقیق اختلال خوردن مرتبط با خواب مهم است، زیرا انتخاب روش‌های درمانی و مداخله‌های مناسب بر اساس نوع اختلال متفاوت است. برای تشخیص و درمان صحیح، مراجعه به یک متخصص خواب توصیه می‌شود.
چه کسانی بیشتر دچار اختلال خوردن مرتبط با خواب می شوند؟
اختلال خوردن مرتبط با خواب (Sleep-Related Eating Disorder – SRED) ممکن است برای هر کسی رخ دهد، اما برخی از عوامل و شرایط می‌توانند خطر بیشتری برای بروز این اختلال ایجاد کنند. افراد زیر ممکن است بیشتر دچار اختلال خوردن مرتبط با خواب شوند:
- افراد دارای سابقه خانوادگی: وجود سابقه این اختلال در خانواده می‌تواند خطر ابتلا به آن را افزایش دهد. این نشان‌دهنده وجود عوامل ژنتیکی در بروز اختلال می‌باشد.
- افراد با سابقه بیماری روانی: افرادی که با اختلالات روانی مانند افسردگی، اضطراب، اختلالات خواب و اختلالات اضطراب خوردن مبتلا هستند، در برابر اختلال خوردن مرتبط با خواب آسیب‌پذیرتر هستند.
- افراد با تاریخچه اختلال خواب: افرادی که قبلاً با اختلالات خوابی دیگر مانند بیداری شبانه، خواب وقفه‌ای، نارسایی تنفسی در خواب یا بی‌قراری پا در شب مبتلا بوده‌اند، احتمالاً در معرض بیشتری قرار دارند تا به اختلال خوردن مرتبط با خواب دچار شوند.
- مصرف داروها و مواد مخدر: مصرف برخی داروها و مواد مخدر می‌تواند باعث بروز اختلال خوردن مرتبط با خواب شود یا ریسک آن را افزایش دهد.
- استرس و فشارهای روزمره: مواجهه مداوم با استرس و فشارهای زندگی می‌تواند عاملی در بروز این اختلال باشد.
با این حال، هر شخص ممکن است به اختلال خوردن مرتبط با خواب مبتلا شود. برخی از عوامل فوق می‌توانند خطر را افزایش دهند، اما این نمی‌تواند به طور قطعی پیش‌بینی کننده بروز اختلال باشد. همچنین، دیگر عوامل و شرایطی نیز ممکن است در بروز این اختلال تأثیر داشته باشند که هنوز مورد بررسی قرار نگرفته‌اند.
در صورتی که شما یا کسی که می‌شناسید از علائم مشابه پرخوری شبانه رنج می‌برید، توصیه می‌شود به متخصص اختلالات خواب یا متخصص روانشناس مراجعه کنید. آنها با ارزیابی و تشخیص دقیق، به شما کمک خواهند کرد تا راه‌های مداخله و درمانی مناسب را در نظر بگیرید و با مشکل خود مقابله کنید.
آمار جهانی اختلال خوردن مرتبط با خواب
آمار جهانی در مورد این بیماری محدود است و میزان دقیق ابتلا به این اختلال در سراسر جهان شناخته نشده است. با این حال، برخی آمارها و تحقیقات نشان می‌دهند که این اختلال در جوامع مختلف به صورت رایج رخ می‌دهد.
برخی از آمارهای مهم شامل موارد زیر است:
- یک مطالعه در ایالات متحده نشان داد که حدود ۴٪ از جمعیت بزرگسال این کشور دچار اختلال خوردن مرتبط با خواب هستند.
- در یک مطالعه در جمعیت بزرگ کره جنوبی، حدود ۳٫۹٪ از شرکت کنندگان این اختلال را تجربه کرده بودند.
- برخی تحقیقات نشان داده‌اند که اختلال خوردن مرتبط با خواب در زنان بیشتر از مردان رخ می‌دهد.
- اختلال خوردن مرتبط با خواب می‌تواند در هر سنی اتفاق بیفتد، اما به طور عمومی در افراد بالای ۱۵ سال بیشتر مشاهده می‌شود.
با این حال، به دلیل مشکلات در تشخیص و گزارش دقیق این اختلال، دقت آمارها ممکن است متفاوت باشد و نیاز به بررسی‌های بیشتر و دقیق‌تر در جوامع مختلف وجود دارد.
راه های پیشگیری از اختلال خوردن مرتبط با خواب
برخی راه‌های پیشگیری از این بیماری (Sleep-Related Eating Disorder – SRED) عبارتند از:
- رعایت الگوی خواب منظم: تلاش کنید الگوی خواب منظم و ساعت بیداری و خواب ثابتی داشته باشید. از بیداری و خواب در ساعات ثابت هر روز اطمینان حاصل کنید تا به تعادل در سیکل خواب و بیداری بدن خود کمک کنید.
- ایجاد محیط خواب مناسب: سعی کنید محیط خواب خود را آرام و راحت کنید. استفاده از روش‌های آرامش بخش مانند ماساژ، موسیقی آرامش‌بخش و استفاده از رایحه‌های آرامش‌بخش می‌تواند به شما کمک کند تا بهتر و عمیق‌تر خوابید.
- کاهش استرس و اضطراب: تلاش کنید استرس و اضطراب روزمره خود را کاهش دهید. استفاده از روش‌های مدیریت استرس مانند روش‌های تمرین تنفس عمیق، مدیتیشن، یوگا و فعالیت‌های تناسب اندام می‌تواند مفید باشد.
- ایجاد روزمره سالم: مراقبت از سلامت جسمی و روانی خود با تغذیه مناسب، ورزش منظم و استراحت کافی می‌تواند به تعادل در ساعات خواب کمک کند.
- مصرف مواد مخدر و الکل محدود شود: استفاده از الکل و مواد مخدر می‌تواند روی الگوی خواب تأثیر منفی بگذارد و احتمال بروز اختلال خوردن مرتبط با خواب را افزایش دهد. سعی کنید این مواد را محدود کنید یا از آنها خودداری کنید.
- در صورت نیاز، مشاوره حرفه‌ای: اگر شما یا کسی که می‌شناسید به مشکل خوردن در خواب رنج می‌برید، مشاوره از یک متخصص خواب یا دکتر روانشناس می‌تواند به شما کمک کند. آنها می‌توانند راهنمایی‌ها و روش‌های مداخله مناسب را در نظر بگیرند و به شما کمک کنند تا با مشکل خود مقابله کنید.
همچنین، مهم است به هرگونه تغییرات عجیب و غریب در الگوی خواب و رفتار خوردن توجه کنید و در صورت لزوم با پزشک اعصاب و روان مشورت کنید.
برای پیشگیری از اختلال خوردن مرتبط با خواب، می‌توانید این راه‌ها را نیز در نظر بگیرید:
- ایجاد روال قبل از خواب: ایجاد یک روال قبل از خواب مانند خواندن کتاب، استراحت در سکوت، گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش و آماده‌سازی برای خواب می‌تواند به مغز و بدن شما اعلام کند که زمان استراحت است.
- کنترل محیط خواب: سعی کنید محیط خواب خود را بهینه کنید. استفاده از تیره‌کردن اتاق، قرار دادن دستگاه‌های صوتی آرامش‌بخش و کنترل دما و رطوبت محیط می‌تواند به کیفیت خواب کمک کند.
- رعایت اصول تغذیه سالم: مصرف غذاهای سالم و تنظیم ساعت و مقدار وعده‌های غذایی می‌تواند بر الگوی خواب تأثیر بگذارد. سعی کنید از مصرف غذاهای سنگین و پرچرب در ساعات نزدیک به خواب خود خودداری کنید.
- تمرین منظم: فعالیت بدنی منظم به شما کمک می‌کند تا استرس روزمره را کاهش دهید و از افرادی که دارای اختلال خوردن مرتبط با خواب هستند، جلوگیری کنید. تمرینات ملایم مانند پیاده‌روی، یوگا یا شنا می‌تواند مفید باشد.
- اجتناب از مواد محرک: مصرف موادی مانند قهوه، نیکوتین و محصولات حاوی کافئین را در ساعات نزدیک به خواب خود محدود کنید، زیرا می‌توانند بر الگوی خواب تأثیر منفی داشته باشند.
- روش‌های مدیریت استرس: یادگیری و استفاده از روش‌های مدیریت استرس
راه های درمان اختلال پرخوری شبانه
برای درمان پرخوری شبانه، روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانند به شما کمک کنند. درمان این اختلال بستگی به شدت و عوارض آن دارد. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشاوره روانشناختی: مراجعه به روانشناس متخصص می‌تواند به شما کمک کند تا علل و عوامل ایجاد کننده این اختلال را شناسایی کنید و راهکارهای مداخله را یاد بگیرید. تکنیک‌هایی مانند رواندرمانی شناختی-رفتاری (CBT) می‌توانند مؤثر باشند.
- داروها: در برخی موارد، ممکن است پزشک به شما داروهایی مانند مهارکننده‌های آپتیت یا مهارکننده‌های برونشمار معرفی کند. این داروها ممکن است کمک کننده در کنترل اشتها و کاهش اختلال خوردن در خواب باشند.
- ترکیب درمانی: در بعضی موارد، ترکیبی از مشاوره روانشناختی و داروها می‌تواند بهترین راه درمانی باشد. همکاری با یک تیم درمانی، که شامل روانشناس، پزشک و متخصص خواب است، می‌تواند نتایج مثبت‌تری داشته باشد.
- تغییرات رفتاری: ایجاد تغییرات در الگوی خواب و رفتار خوردن می‌تواند مؤثر باشد. مثلاً، استفاده از قفل درب یخچال یا قرار دادن غذاهای ناسالم به صورت قابل دسترسی نباشد.
- پیگیری پزشکی توسط متخصصین اعصاب و روان: با مراجعه منظم به روانپزشک و گزارش وضعیت و تغییرات خود، می‌توانید بهبودی را به دست آورید و درمان مناسب را دریافت کنید.
نتیجه گیری
در نتیجه، پرخوری شبانه (SRED) یک اختلال خواب نادر و مزاحم است که با خوردن خودکار غذا در حالت خواب رخ می‌دهد. علت این اختلال هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما فرضیه‌هایی از جمله عوامل ژنتیکی و نواقص در تنظیم هورمون‌ها مطرح شده است.
انواع پرخوری شبانه شامل خوردن ناخودآگاه در خواب و خوردن خودکار در حالت خواب هستند. عمده عوامل خطر از جمله جنسیت (مردان بیشتر در معرض این اختلال هستند)، سابقه اختلال خواب، استفاده از مواد مخدر و الکل، وجود اختلالات روانی و اضطراب است.
برای پیشگیری از اختلال خوردن مرتبط با خواب، می‌توانید الگوی خواب منظم را رعایت کنید، محیط خواب خود را آرام و راحت کنید، استرس و اضطراب را کاهش دهید، مراقبت از سلامت جسمی و روانی خود داشته باشید و مصرف مواد مخدر و الکل را محدود کنید. همچنین، در صورت لزوم، مشاوره حرفه‌ای از متخصصین خوابگاهی یا روانشناسان متخصص را در نظر بگیرید.
همچنین، درمان این بیماری شامل مشاوره روانشناختی، داروها، تغییرات رفتاری و ترکیب درمانی می‌شود. مهم است به روانپزشک مراجعه کنید تا درمان مناسب را برای شما تعیین کند و پیگیری منظم از طریق مشاوره پزشکی را انجام دهید.
با رعایت این روش‌ها و درمان مناسب، می‌توانید کنترل بیشتری بر روی این پرخوری داشته باشید و کیفیت خواب و زندگی روزمره خود را بهبود بخشید. اما برای نتیجه گیری بهتر، نیاز است که به سایت دکتر با من مراجعه نمایید و در نتیجه از بهترین متخصص روانپزشکی یا روانشناس در تهران و شهرهای دیگر نوبت آنلاین خود را با توجه به پروفایل هر پزشک، دریافت نمایید.
منابع
- Sleep-Related Eating Disorder (SRED): What Is It, Types, …
- Sleep Eating Disorder
- Sleep-Related Eating Disorders
- Nocturnal sleep-related eating disorder
- Sleep-Related Eating Disorders – PMC
- Parasomnias 101: Sleep-Related Eating Disorder (SRED)
- Sleep‐related eating disorder and its associated conditions
- Night Eating Syndrome: Symptoms, Causes, and Treatments
دیدگاه خود را درج کنید